سازمان های آمریکایی پشت انتخابات عراق (۱)

اشرف جهانگیر قاضی فرستاده ویژه سازمان ملل در گزارش ۱۴ سپتامبر خود به مجمع عمومی اظهار داشت: «بدیهی است فرآیند انتخابات یك فرآیند عراقی، به توسط عراقی ها و برای عراقی ها خواهد بود و چیز دیگری غیر از این نمی تواند باشد.» اما در عمل موسسات بانفوذی كه از طرف آمریكا تامین مالی می شوند خود را به عنوان طرفدار دموكراسی معرفی می كنند. همین سازمان ها از سوی منتقدان به عنوان عوامل ضددموكراسی نامیده می شوند و بر همه فرآیند انتقال قدرت در عراق از تشكیل احزاب سیاسی گرفته تا كنترل رای گیری سراسری ۳۰ ژانویه و احتمالاً به نظرسنجی بعد از انتخابات كه می تواند جهت ارزیابی سلامت انتخابات صورت گیرد، سلطه دارند.دو گروه از این سازمان ها یعنی موسسه دموكراتیك ملی در امور بین الملل (NDI) و موسسه بین الملل جمهوریخواه (IRI) بخشی از كنسرسیوم سازمان های غیردولتی هستند كه ایالات متحده ۸۰ میلیون دلار برای اقدامات سیاسی و انتخاباتی آنها در عراق بعد از صدام در اختیارشان قرار داده است.هر دو گروه آشكارا اعلام می دارند كه غیرحزبی هستند اما هر كدام از آنها پیوندهای نزدیكی با احزاب سیاسی هم نامشان در آمریكا دارند و عمیقاً دلبسته به منافع ملی كشورشان هستند.
ریاست NDI برعهده مادلین آلبرایت وزیر خارجه پیشین است كه جانشین جیمی كارتر رئیس جمهور سابق شد. ریاست IRI نیز برعهده سناتور جان مك كین است.هر دو موسسه از شهرت بالایی برخوردارند و به طور كلی در اكثر نقاط جهان این طور توصیف می شوند كه براساس انتظاری كه از آنها می رود، می توانند مفید، مداخله گر یا كاملاً خرابكار باشند.در بعضی جاها فعالیت آنها از سوی طرفداران دموكراسی های مستقل مورد ستایش قرار گرفته است. اما در بسیاری از جمهوری های جهان سوم هر دو گروه با نقشه های مخفیانه در جهت روی كار آوردن حكومت های طرفدار آمریكا پیوند خورده اند. وظایف جداگانه این دو گروه _ در عین حال در بعضی موارد با یكدیگر همپوشانی دارند _ در عراق شامل آموزش عراقی ها در مورد فرآیند دموكراسی، آموزش سازمان های عراقی برای كنترل انتخابات و حل وفصل اختلافات انتخاباتی و فراهم آوردن مشاوره بی طرفانه و آموزش احزاب سیاسی زیر نظر موسسه توسعه بین الملل آمریكا (USAID) می شود كه ارگان رسمی دولتی است كه عملیات های كنسرسیوم را در عراق تامین مالی می كند.USAID با سازمان های خصوصی كه از اهداف آن پشتیبانی می كنند قرارداد می بندد و به آنها كمك بلاعوض می دهد. این اهداف براساس ادعای خودشان شامل «پیشبرد منافع سیاست خارجی آمریكا در توسعه دموكراسی و بازار آزاد و در عین حال بهبود شرایط زندگی شهروندان در جهان در حال توسعه» است.جدا از ماموریت سازمان ملل برای نظارت بر خود فرآیند انتخابات، گروه های آمریكایی در آماده كردن احزاب سیاسی به طور فعالی درگیر می شوند و IRI بیشتر با احزاب و سیاستمدارانی همكاری می كند كه مورد حمایت واشینگتن است.منتقدان هشدار داده اند كه طی بیش از دو دهه گذشته سیاست های اعمال شده در دیگر كشورها به نظر می رسد كه در عراق اشغالی تكرار می شود.هربرت دوكنا متخصص مسائل عراق و یكی از اعضای انجمن تحقیقاتی اتاق فكر بانكوك كه در مورد مسائل جنوب فعالیت می كند، می نویسد: «USAID یاد گرفته است كه رهبران مشروع فقط پیدا نمی شوند بلكه ساخته می شوند. ایالات متحده قبل از عقب نشینی از صحنه عراق ابتدائاً باید مطمئن شود كه عراقی ها چه كار خواهند كرد.»طبق نظر دوكنا فعالیت های انجام گرفته توسط USAID در عراق همان گونه كه توسط نمایندگی های غیردولتی انجام می گرفت، مستقیماً از اساسنامه این موسسه استخراج می شود كه (از استفاده از فرصت های ملی) حمایت می كند، همزمان با پیدایش این فرصت ها جست وجوی یك مدخل استراتژیك _ كه نقطه ورود خوانده می شود _ كه این نقطه ورود پروژه موسسه را قادر می كند كه [برنامه اش را تقویت كند و تاثیر كلی اش را در یك ناحیه هدف به حداكثر برساند] دوكنا توضیح داد كه در عراق این نقطه ورود تهاجم بود و فرصت ملی دولت ساقط شده در نتیجه حمله بود. رویترز در ماه اكتبر از وزارت خارجه آمریكا شواهدی به دست آورد كه نشان می دهد احزابی كه در فرآیند سیاسی عراق از حمایت آمریكا منتفع می شوند به احزابی محدود خواهند شد كه توسط آمریكا به عنوان میانه رو و دموكراتیك تلقی می شوند و اینكه این وزارتخانه یك میلیون دلار برای نظرسنجی جهت مشخص كردن اینكه كدام كاندیداها و احزاب بیشترین حمایت های مردم عراق را جذب می كنند، هزینه كرده بود.
مطابق این اسناد واشینگتن برای احزاب سیاسی میانه رو و دارای گرایش دموكراتیك مشاوره استراتژیك كمك تكنیكی، آموزش، اطلاعات مربوط به نظرسنجی و دیگر اشكال حمایتی را تدارك خواهد دید.این گروه های مورد حمایت آمریكا شامل حزب الدعوه و مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق (SCIRI) می شود كه در حال حاضر بر ۱۰۰ نفر از اعضای شورای ملی كه در اواسط آگوست گذشته انتخاب شدند، نفوذ دارند و در یكی از شش كنفرانس آموزشی كه توسط IRI در ژوئن امسال برگزار شد، شركت كردند.مطابق مطالب مندرج در وب سایت IRI این احزاب برجسته در دوره های آموزشی به همراه سازمان های كوچك و متوسط شركت كردند و گستره موضوعات در این دوره های آموزشی از مهارت های نامزد رهبری تا توسعه اساسنامه را شامل می شد.گزارش گروه می گوید: برای سازمان های سیاسی و اجتماعی عراقی در حال پیدایش فرصتی برای یادگیری مجموعه ای كامل از فنون موفق مبارزه انتخاباتی را فراهم می آورد _ نتایج به دست آمده امیدبخش بوده است _ مشاركت كنندگان علاقه زیادی را در طول جلسات از خود نشان می دادند و بسیاری از آنها فعالانه داشتن رابطه نزدیك تر با این موسسه را تعقیب می كردند نمایندگان IRI مستند صحبت می كنند اما صفحه وب سایت گروه در مورد عراق كه به نظر می رسد از اوایل تابستان به روز نشده است، نشان می دهد كه IRI در تشكیل كنفرانس ملی در آگوست گذشته دخالت می كرد كه این كنفرانس علی الظاهر جهت انتخاب یك مجلس موقت برگزار شد كه بر دولت موقت كنونی عراق نظارت خواهد داشت.آن حادثه به طور وسیعی به عنوان یك فاجعه تلقی شد. انتخابات اتفاق نیفتاد و IRI در خصوص دخالتش در این كنفرانس توضیحی ارائه نداد و حتی ارزیابی مستندی از موفقیتش ارائه نكرد.وب سایت گروه بیان می دارد دیگر برنامه های IRI یك رهیافتی از بالا به پایین را به كار گرفته است و دستورالعمل هایی را به خصوص برای نهادهای حاكم موقت عراق از شورای حكومتی اولیه گرفته تا نظام اداری حاضر فراهم می آورد.ظاهراً یك چنین سیاستی به آن دسته از احزابی كه قبلاً در قدرت بودند (عمدتاً احزاب مورد حمایت آمریكا) یك سهم نامتناسبی از منابع IRI را پیشنهاد می دهد. پیشنهادهایی كه احزاب اپوزیسیون از آن مستثنی می شوند.روابط IRI با احزابی كه بر دولت موقت عراق سلطه دارند این سئوال را به وجود می آورد كه گروه آمریكایی چقدر در تعیین تركیب ائتلاف های جاری كه ۲۷۵ كرسی مجلس شورای ملی در ۳۰ ژانویه شكل خواهند داد، تاثیر داشته است. این مجلس قرار است دولت جدید را انتخاب كند و قانون اساسی دائم عراق را بنویسد.NDI برخلاف همتای خود بالاخره با نشریه نیواستاندارد مصاحبه كرد. لس كمپبل مدیر منطقه ای این سازمان در خاورمیانه و آفریقا اصرار داشت «دیدگاه NDI هیچ كدام از احزاب سیاسی عراق را بر دیگری ترجیح نمی دهد.» وی گفت: «ما با همه احزاب كار می كنیم از جمله احزاب بزرگ و شناخته شده، اما عملاً تلاش ویژه ای را برای یافتن آنهایی كه ممكن است جمعیت سنی را نمایندگی كنند مثل احزاب سنی، به كار می بریم.»

منبع : باشگاه اندیشه