خسارت در حقوق انگلستان

در حقوق انگلستان نیز همانند ایران یكی از تقسیمات اولیه مربوط می شود. خسارات ناشی از ارتكاب فعل مسئوولیت مدنی «tort» و نقض قرارداد برای مطالبه خسارت لازم است كه یك خطائی اتفاق افتاده باشد. این خطا ممكن است،‌ مسئوولیت مدنی یا نقض قرارداد باشد ضمن آنكه نقض قرارداد خود یك خطا می باشد.
در حقوق كامن لو هر گونه نقض قرارداد اعم از عدم اجرای قرارداد[۱]، تاخیر در اجرای قرارداد[۲]، یا اجرای معیوب وناقص قرارداد[۳]، حق طرح دعوی و مطالبه خسارت را به خواهان (متعهدله ) اعطاء می نماید[۴] و زیاندیده حق دارد غرامت كلیه ضرروزیانهای وارده به خود را كه به شكل پرداخت مبلغی پول می باشد،‌ مطالبه نماید[۵]و تا جایی كه امكان دارد پرداخت پول باید وی را در وضعیت یا موقعیتی از نظر اقتصادی قراردهد كه در صورت اجرای قرارداد در آن وضعیت قرار می گرفت .[۶]یعنی اینكه خواهان حق دریافت زیان [۷]خالصی راكه از عدم اجرای قرارداد محروم مانده است،‌دارد. این مطلب مربوط به اصل جبرانی بودن غرامت می شود.
در حقوق كشورهای كامن لو و انگلستان،‌ پرداخت خسارت مهترین و اولین طریقه جبرانی[۸] می باشد. كه از این جهت با سیستم حقوقی كشورها حقوق نوشته تفاوت دارد. برخلاف سایر ضمانت های اجرائی كه اعطای برخی از آنها مقید یا مشروط و گاهی اوقات منوط به صلاحدید دادگاه می باشد،‌ پرداخت خسارت همواره امكان پذیر می باشد،[۹]ولو آنكه نقض قرارداد منجر به ورود ضررو زیان واقعی به خواهان( متعهدله) نشده باشد یا آنكه ادله …….. در خصوص اثبات زیان یا تعیین میزان آن به دادگاه ارایه ننموده باشد[۱۰] كه در صورت اخیر نامبرده استحقاق دریافت خسارت اسمی را خواهد داشت.[۱۱]فایده چنین حكمی اینست كه ثابت می نماید اولاً نقض تعهد صورت گرفته و ثانیاً تثبیت و به رسمیت شناختن حقوق خواهان می باشد.
ماهیت این دو نوع مسئوولیت از حیث جبران خسارت واحداست. یعنی در هر دو مورد باید خسارات وارده به شخص خواه ناشی از نقض قرارداد یا ارتكاب فعل زیانبار( مسئوولیت مدنی) جبران شود و همانگونه كه لرد بلك برن[۱۲]می گوید: زیاندیده باید در وضعیت قبل از ارتكاب خطا ( نقض قرارداد یا مسئوولیت مدنی) قرار بگیرد. معهذا طریقه اجرای آن و روش تعیین خسارت در هر دو یكسان نمی باشد. در مسئوولیت مدنی،‌ خواهان باید در وضعیت قبل از ارتكاب فعل زیانبار قرار بگیرد. حال آنكه در خصوص خسارات ناشی از نقض قرارداد، باید در وضعیت اجرای كامل و بدون عیب و نقص قرارداد قرار بگیرد.[۱۳]
معهذا مطالب و اصول حاكم بر جبران خسارت و اركان و شرائط مسئوولیت در بسیاری از موارد در این دو نوع مسئوولیت شباهت زیادی را به یكدیگر دارند. مثلاً بحث مربوط به اثبات رابطه سببیت یا قابلیت پیش بینی خسارات.[۱۴]

[۱] - Mc Gregore on damages , Sweet & Maxwell . ltd . ۱۹۹۸
[۲] - Non- performance
[۳] -delay in performance
[۴] - defictive performance
[۵] - Every breach of contract entitles the injured party to damages for the loss he or she suffered , Anson’s law of contract , p ۵۵۹. ۲۷ the Edition , ox ford unirerisity press .... panl DOBSON and clive M . schmitthoff Business law p. ۱۷۲- ۱۵ th Edition . ۱۹۹۱. London sweet & Maxwell . Michael Bridge the international sale of goods. Law and practice p ۳۳۳, ۱۹۹۹. Hugh Beale , Remedies for Breach of contract . p.۱۵۲. ۱۹۸۰ , F.H Lowson ,Harry Teff, Remedies of English law to p ۰۴ , ۱۹۸۰, London Butterworth , ۱۹۸۰
[۶] - He is as far as mony and do it , to be placed in the same position as if the contract had been performed , Chitty on Contract ۱۲۷۰ ۲۸ th . ed . volume ۱. london Sweet & Max well ۱۹۹۹.
[۷] - compensatory damages. F.H .Lawson , Remedies of English law ۲nd . Edition, ۱۹۸۰
[۸] - G.H. Treitel , Remedies for breach of Contract A. Comparative account . p. ۷۵.۱۹۸۹
[۹] - TREITEL , the law of contract p.۸۳۸ ۹ th , ۱۹۹۵: Chitty on contract , p. ۱۲۷۱ , همان منبع . G.C Cheshire and C.H.S Fifoot , the law of contract p. ۵۷۹ & th ed.
[۱۰] - Chitty on contract . p. ۱۲۷۲ . همان منبع
[۱۱] -Anson ‘s law of contract , همان منبع
[۱۲] -Lord Black burn in living stone v. Rewyards coal Co . به نقل از MC Gregore in Damages p: ۱۱ همان منبع
[۱۳] - در این خصوص تقسیم بندی دیگری به منظور ارزیابی صحیح خسارت در حقوق انگلیس ارایه شده است كه موسوم است به Expectation interests , Reliance interests ,Restitutionary كه در حقوق به عنوان منفعت انتظار، منفعت اعتماد و منفعت اعاده نیز ترجمه شده است.( دكتر ناصر كاتوزیان ، قواعد عمومی قراردادها ،‌جلد چهارم، ‌ص ۲۲۳و ۲۲۴
[۱۴] - Remoteness of damages F.H. Lawson .Harvey Teff. Remedies of English law

منبع : مؤسسه تحقیقاتی ایران زمین پارسیان