تحلیل گورباچف از اوضاع عراق

میخائیل گورباچف ،آخرین رئیس جمهور اتحاد جماهیر شوروی در مقاله اخیر خود ،به نکات جالب توجهی در خصوص جنگ عراق اشاره کرده است.
میخائیل گورباچف در مقاله ای که در روزنامه تورنتو استار به چاپ رسیدنوشته است که درگیری‌ها بین نیروهای آمریکایی و شورشی‌ها در عراق، مانور های سیاسی در آمریکا بر روی حضورشان در عراق و انعکاس و تاثیر این حضور در سراسر دنیا، هیچ شکی را بر جای نگذاشت که آرزوی دولت بوش برای ایجاد تحول، از بین رفته است.
گورباچف معتقد است که سیاستهای بوش در عراق تنها موجب ایجاد رعب و وحشت و خرابی در این کشور شده وعلی رغم اینکه کنگره آمریکا با بی میلی، لایحه ای را برای بودجه ادامه حضور آمریکایی هادر عراق بدون معین کردن تاریخ خروج تصویب کرده است تیم بوش باید متوجه شود که سیاست فعلی عراق به آنها خیلی ضربه می زند.
به عقیده گورباچف کلید درک وضعیت - همان طور که که در طول سالهای اخیر ظهور کرده و البته از روز اول اشغال عراق ظهور کرد‌- ساده است: عراق را آمریکایی ها اشغال کردند.حقیقت، با ایجاد پارلمان و انتخاب دولت جدید و امن کردن چند نقطه در کشور تغییر نخواهد کرد.
گورباچف خروج آمریکا از عراق را اجتناب‌ناپذیر می داند. اما به عقیده وی بهتر است که زمانی از عراق خارج شود که بازیگران اصلی در داخل و خارج بر روی مسائل اساسی توافق داشته باشند.
گورباچف در نهایت بحث بین المللی کردن بحران عراق را به گونه ای ظریف مطرح می کند و خواهان نقش آفرینی همه کشورها و بازیگران اصلی در حل بحران عراق شده است.
مسئله اصلی که در اینجا می تواند مورد توجه قرار گیرد،تجربه گورباچف است.وی شاهد جزئیات مربوط به جنگ افغانستان و سقوط کمونیسم بوده است.اما گورباچف در دونقطه تحلیل خود کمی از عینیات به سوی ایده های پیش رفته است.
۱) نکته اول مربوط به نحوه خروج نیروهای آمریکایی از عراق است.هرچند که گورباچف کلیت این خروج را مورد قبول قرار می دهد اما زمان آن را مشروط به توافق بازیگران اصلی می داند.این توافق باید چگونه شکل بگیرد؟آیا کشورهای دیگر باید تبعات اشتباه یک قدرت تجاوزگر را پس داده و نقش تسریع کنندگان خروج آن از قدرت را داشته باشند.در ضمن اصالت در سخنان گورباچف با چیست؟
با خروج نیروهای آمریکایی یا حل مسئله عراق تصور می شود که گورباچف در مقاله اخیر خود کمی محوریت خروج “مشروط”نیروهای آمریکایی را پررنگ نموده است.در حالی که بحران اصلی که باید مورد توجه نظام بین الملل قرار گیرد رسیدگی به اوضاع ناامن عراقیهاست.مسلما اگر این رسیدگی به صورت کامل و منطقی صورت پذیرد،آمریکا چاره ای جز خروج سریع و غیر مشروط از عراق نخواهد داشت.
۲) نکته دوم مربوط به بین المللی کردن بحرا ن عراق است.این بین المللی کردن باید در چه راستایی صورت گیرد؟آیا در اینجا نیز باید شورای امنیت سازمان ملل متحد که حامی اصلی آمریکا در اشغال عراق بوده است وارد عمل شود؟آیا بین المللی کردن بحران عراق موجب کاهش میل تجاوزگری آمریکا خواهد شد؟پاسخ این سوال منفی است.
در نهایت اینکه مطایق نظر گورباچف باید با مسئله عراق به عنوان “اشتباه آمریکا”برخورد نمود و آمریکا نیز باید بپذیرد که در عراق اشتباه کرده است.اما آنچه امروزه مطلوب ملت عراق می باشد،خروج فوری و بی قید وشرط آمریکا از کشورشان است و پذیرش یا عدم پذیرش این اشتباه از سوی دولت جنگ طلب آمریکا به تنهایی تاثیری در کلیت این مطالبه عمومی نخواهد داشت.

فاطمه‌جوانشیر

منبع : روزنامه رسالت