حزب الله ، دیداری دوباره

دیروز سالگرد پیروزی بزرگ حزب الله لبنان بود. این پیروزی از یك عملیات محدود در نزدیكی مرز لبنان و فلسطین با اسارت دو نظامی صهیونیستی آغاز شد و تا پذیرش موجودیت و سلاح حزب الله از سوی «نیروهای ائتلاف» كه در قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت متجلی شد، امتداد یافت. از این رو آیت الله سیدحسن نصرالله رهبر حزب اله لبنان حق دارد كه بگوید: «بدون شك شكست اسرائیل در جنگ ۳۳ روزه شكست آمریكا بود چرا كه در واقع این یك جنگ آمریكایی بود كه در آن مقامات آمریكایی تصمیم می گرفتند و اسرائیلی ها اجرا می كردند» و «آمریكا و اسرائیل در اهداف خود كاملاً ناكام مانده و حتی به نتیجه معكوس دست یافتند.»
در همان حال در كنار بحث از پیروزی حزب الله در این جنگ، از روند كنونی لبنان و چشم انداز آتی آن نیز بحث می شود. در این میان بخصوص چشم ها به اقدامات له و علیه حزب الله در عرصه های مختلف دوخته شده است.
▪ ما به مواردی از آن- كه در عین حال می تواند جمعبندی شرایط امروز لبنان را بدست دهد- اشاره می كنیم:
۱) انتخابات میان دوره ای مجلس لبنان و نتایج این انتخابات تا حد زیادی فضای آینده لبنان را شفاف كرد. در این بین پیروزی یك عضو حزب آزاد ملی (متعلق به میشل عون) بر امین جمیل رئیس جمهور سابق لبنان در منطقه «متن» كه بیشترین حامیان او در این نقطه قرار دارند، چشم انداز انتخاب رئیس جمهور از بین كاندیداهای گروه ۱۴ مارس را تیره نمود از این رو سفیر آمریكا در لبنان كه تا پیش از این بر انتخاب رئیس جمهور توسط مجلس كنونی لبنان- كه اكثریت كرسی های آن به گروه ۱۴ مارس را تعلق دارد- تاكید داشت، به «توافق گروهها و طوایف»- كه حزب الله از آن حرف می زد-تن داد. در همان حال كاهش شدید مشاركت مردم در انتخابات بیروت غربی- برای انتخاب یك نماینده- به گونه ای بود كه پیروزی «عیتاوی» كاندیدای حزب المستقبل حریری توجه كسی را بر نیانگیخت.
در این انتخابات كه حزب الله و جنبش امل آن را -به دلیل نامشروع دانستن دولت سینیوره- تحریم كرده بودند از میان ۱۶۷ هزار واجد شرایط رأی حدود ۸۲ هزار نفر (یعنی ۱۱۷. درصد) شركت كردند و عیتاوی با حداقل آراء به پیروزی رسید این در حالی بود كه گروه المستقبل اذعان كردند كه اگر حزب الله به معرفی یكی از سنی های هوادار خود مبادرت می كرد در انتخابات برنده می شد.چرا كه در این منطقه، شیعه ها بیش از ۷۳هزار رأی دارند كه به دلیل تحریم انتخابات شركت نورزیدند.
۲) پس از برگزاری انتخابات هفته پیش لبنان بار دیگر طرف های مختلف روی «توافق»- ونه اقدام یك جانبه یا استفاده از ابزارهای قانونی- تاكید دارند در این بین دبیركل حزب الله لبنان از مسیحی های لبنان خواست تا روی كاندیدای واحد ریاست جمهوری توافق كنند تا در صورت كسب موافقت شیعه ها، سنی ها و دروزها به مجلس معرفی شود. این پیشنهاد شرایط تازه ای را به وجود می آورد زیرا گروه ۴۱ مارس باید كاندیدایی معرفی كند كه حزب الله و هم پیمانان آن وی را قبول نمایند. گروههای ۱۴ مارس كه تاكنون روی امین جمیل و سپس سمیر جعجع تاكید داشتند، اینك از «نصیب لحود» كه رابطه نزدیكی با پادشاه عربستان سعودی دارد حرف می زنند ولی طبعاً مورد پذیرش مخالفان قرار نخواهد گرفت.
نصیب لحود از عناصر اصلی طیف ۱۴ به حساب می آید و در انتخابات هفته پیش از كاندیدای نه چندان مشهور گروه میشل عون شكست خورد. با این وصف گروه ۱۴ مارس یا باید رضایت حزب الله و هم پیمانان آن را به دست آورد و یا به انتخاب دیگری تن دهد. لبنان در انتخاب دیگر به اختیارات خاص رئیس جمهور در شرایط بحرانی- و تجربه دوره ریاست جمهوری امین جمیل- نظر دارد. بر این اساس امیل لحود- رئیس جمهوری كنونی- می تواند چند ماه پیش از پایان ریاست جمهوری اش- در سوم آذرماه آینده- دولت اضطراری و كوچك لبنان را تشكیل دهد. این كابینه می تواند ۶ تا ۰۱ نفره باشد و انتخابات زودهنگام مجلس را برگزار كند. در این صورت مجلس جدید- كه بنا به پیش بینی ها، هواداران حزب الله و هم پیمانان آن بیش از دوسوم كرسی های آن را به خود اختصاص خواهند داد- ابتدا رئیس جمهور را از میان فراكسیون مسیحی این مجلس برمی گزیند و سپس نخست وزیر سنی را با اكثریت آراء انتخاب می كند.
در این میان گروه ۱۴ مارس تلاش می كند تا با نادیده گرفتن قانون- و اكتفا به آراء نصف بعلاوه یك نمایندگان كنونی مجلس- رئیس جمهور جدید را برگزیند ولی با مانع مواجه است علاوه بر آن نتایج انتخابات اخیر صفوف آنان را دچار پراكندگی كرده است. بر همین اساس اگرچه نصرالله صفیر- رهبر روحانی مارونی ها- به گروه ۱۴ مارس وعده داد كه۲۰ رأی مارونی های حزب سلیمان فرنجیه - متحد حزب الله- را به نفع كاندیدای ۱۴ مارس وارد میدان خواهد كردو تعداد آراء آنان را از ۶۶ به ۸۶ (یعنی دوم سوم آراء) می رساند، سعدالدین حریری بر «توافق همه گروهها» تأكید كرده است.
۳) در اتفاقات اخیر لبنان كاهش شدید نفوذ قدرت های خارجی و منطقه ای -كه تا پیش از این در تحولات لبنان بسیار تعیین كننده بودند - نیز به رخ كشیده شد. سفیر آمریكا در بیروت كه همواره گروه ۴۱ مارس را به سمت درگیری با نیروهای مقابل خود تحریك كرده است اینك دریافته كه حتی اگر مجلس فعلی لبنان به انتخاب رئیس جمهور جدید از میان دوستان آمریكا مبادرت ورزد، توانایی عرض اندام در برابر نفوذ بسیار شدید حزب الله و هواداران آن -بخصوص در بیروت- را ندارد از این رو از «توافق گروهها» سخن می گوید.
سفیر عربستان سعودی- الحوذی- كه نقش زیادی در بحران جاری داشته است، اعتراف كرد كه نقش عربستان در لبنان از درجه اول به درجه سوم تنزل یافته است. فرانسوی ها بعد از شكست در یافتن راه حلی برای بحران جاری در جریان اجلاس یك ماه قبل پاریس- كه در آن همه گروههای لبنانی حضور یافته بودند- اعلام كردند كه فقط «توافق داخلی» می تواند گره بحران سیاسی لبنان را بگشاید. در همان حال یك سال پس از آنكه قدرت های غربی تلاش كردند تا صحنه لبنان را دگرگون كنند، یك روزنامه آمریكایی نوشت: نفوذ حزب الله بسیار گسترده تر از آن است كه كسی بتواند با آن مقابله نماید.
هفته نامه آمریكایی تایم هم پس از برگزاری انتخابات اخیر لبنان در مطلبی با عنوان «سربازان مسیحی حزب الله» نوشت: «تحولات كنونی لبنان نشان می دهد كه ابرقدرت های منطقه ای از جمله آمریكا در حال محو شدن هستند و این چالشی است كه از طریق یك انتخابات دیگر در لبنان هم حل نخواهد شد.» این موضوع اگرچه برای آمریكا، فرانسه و عربستان بسیار تلخ است ولی قطعاً ترسیم كننده چشم انداز مناسبی برای مردم لبنان و منطقه می باشد چرا كه وقتی طمع ورزان محو شوند نوبت به ایفای نقش توسط مردم فرا می رسد.
۴) مخالفان بین المللی، منطقه ای و داخلی حزب الله طی هفته های گذشته، پس از آنكه سیدحسن نصرالله اعلام كرد: «می توانیم همه مرزهای اسرائیل را زیر آتش بگیریم»، در صدد برآمدند در ذیل عنوان «كمیته نظارت بر اجرای قطعنامه ۱۰۷۱» راه تازه ای برای اعمال فشار سیاسی بر حزب الله بیابند. براین اساس پیش نویس یك گزارش توسط نمایندگان آمریكا، انگلیس و فرانسه تهیه شد كه در آن همزمان حزب الله لبنان و رهبر آن، سوریه و ایران متهم به نقض مفاد قطعنامه مزبور در زمینه انتقال سلاح شده بودند ولی در هنگام بحث از آن در شورای امنیت-با نگاه به واقعیات لبنان- ناچار شدند نام ایران و سیدحسن نصرالله را از بیانیه حذف كنند و از تكرار واژه حزب الله در آن پرهیز كرده و به یك بار اكتفا كردند، در همان حال همزمان نام اسرائیل نیز بعنوان ناقض قطعنامه فوق در بیانیه ذكر گردید.
هر چند در این بیانیه بر لزوم كنترل مرز سوریه توسط نیروهای سازمان ملل تأكید شده است ولی همه می دانند كه نیروهای یونیفل در جنوب لبنان هم -با وجود استقرار حدود ۸ هزار نفر از آنان- قادر به كنترل امنیتی منطقه نبوده اند. طبعاً این ها نمی توانند مرز طولانی سوریه كه توسط صدها راه فرعی و اصلی به لبنان وصل می شود را كنترل كنند. بیانیه شورای امنیت تنها می تواند با هدف ایجاد فشار روانی علیه حزب الله- و در تداوم قطعنامه این شورا در مورد تشكیل دادگاه حریری- صادر شده باشد كه مردم لبنان در انتخابات میان دوره ای پاسخ آن را دادند از این رو بیانیه یاد شده پژواك چندانی در لبنان و خارج از آن پیدا نكرد و حتی بسیاری از كارشناس ها از صدور آن باخبر نشدند!
اینك در اولین سالگرد پیروزی حزب الله لبنان بر «ائتلاف آمریكایی، اسرائیلی، اروپایی و عربی»، نیروهای مقاومت بی هراس از توطئه ها سرگرم بازسازی لبنان هستند و با وجود سختی های یكسال اخیر، هیچ لبنانی ای در عظمت پیروزی خود بر دشمنان تردید ندارد و اینك این دشمنان مقاومت هستند كه هراسان از آینده خویش می باشند.

سعدالله زارعی

منبع : روزنامه کیهان