اعلام استقلال اندونزی توسط سوکارنو

۶۲ سال پیش در روز ۱۷ اوت سال ۱۹۴۵ میلادی درست در خاتمه جنگ جهانی دوم ، احمد سوكارنو ، رهبر مبارزان آزادی خواه اندونزی استقلال این كشور را اعلام كرد.
اما ۴ سال طول كشید تا اندونزی توانست به استقلال دست یابد و از استعمار هلند خلاص شود.
در سال ۱۵۹۶ میلادی هلندی ها با یك ناوگان شامل ۴ فروند كشتی در منطقه بانتن تجارت با اندونزی را آغاز كردند.
چون این كشتی ها با محموله ادویه صحیح و سالم به هلند بازگشتند ، این كشور تصمیم گرفت یك تشكیلات سازماندهی شده برای تجارت با اندونزی را ایجاد كند.
بنابراین هلندی ها شركت هلندی هند شرقی را در سال ۱۶۰۲ میلادی تاسیس كردند.
برای حمایت از ناوگان تجاری هلند ، كشتی های جنگی این كشور آنها را همراهی می كردند.
هلندی ها تمام تلاش خود را به كار بستند تا از هرگونه ارتباط خارجی های دیگر با جزایر اندونزی جلوگیری كنند.
آنها ابتدا منطقه جایاكارتا كه در قرن هفدهم میلادی نام باتاویا را بر آن گذاشتند ، تصرف كردند.
سلطان آكونگ دشمن خونی هلندی ها بود. در سال ۱۶۲۹ میلادی او نیروهای خود را برای حمله به باتاویا اعزام كرد ، اما به دلیل آتش توپخانه هلندی ها ، نیروهای سلطان آگونگ شكست خورده و عقب نشینی كردند.
در سال ۱۷۴۰ میلادی ، هلندی ها شورش جاكارتا را به شدت سركوب نمودند و در جریان آن ده ها هزار اندونزیایی و ده هزار چینی را به قتل رساندند.
در ۳۱ دسامبر سال ۱۷۹۹ میلادی شركت هلندی هند شرقی ورشكست شد و تمام سرزمین اندونزی تحت كنترل تشكیلات دولتی هلند در باتاویا قرار گرفت و شركت تجاری تبدیل به امپراتوری مستعمراتی شد.
در سال ۱۹۰۷ میلادی ، سیسینگا مانگرایا ، پادشاه اندونزی علیه هلندی ها قیام كرد ، اما ارتش هلند نیروهای او را شكست داده و استعمار هلند بر اندونزی ادامه یافت.
تا این كه پس از حمله ژاپن به پرل هاربر و آغاز جنگ با امریكا ، ارتش ژاپن به جزایر هند شرقی حمله كرد و به سرعت این سرزمین را اشغال كرد.
در مارس سال ۱۹۴۲ میلادی ارتش مستعمراتی هلند تسلیم نیروهای ژاپنی شد.
مردم اندونزی ابتدا به ژاپنی ها به چشم نیروهای آزادی بخش از استعمار هلند می نگریستند ، اما مدت زیادی طول نكشید كه متوجه شدند ژاپنی ها نه تنها دستكمی از هلندی ها ندارند ، بلكه به مراتب از آنها خونخوارتر و مستبدتر هستند.
در اواخر جنگ اقیانوس آرام (جنگ جهانی دوم در منطقه اقیانوس آرام) قدرت نیروهای ژاپنی رو به زوال نهاد و مردم اندونزی علیه ژاپنی ها دست به شورش زدند.
ژاپنی ها برای آرام كردن مردم اندونزی موافقت كردند پرچم سرخ و سفید به نشانه پرچم اندونزی برافراشته شود.
سرانجام نیروهای ژاپنی در سال ۱۹۴۵ میلادی مجمع الجزایر اندونزی را ترك كردند اما دوران اشغال اندونزی توسط ژاپنی ها مزایایی را دربرداشت.
در جریان این مدت سازمان های نظامی ، ملی گرا و ضد استعماری زیادی ایجاد شدند كه آماده بودند با بازگشت هلندی ها با آنها مقابله كنند.
احمد سوكارنو كه در دوران اشغال اندونزی توسط ژاپن با تشكیل گروه های مقاومت از محبوبیت خاصی برخوردار بود در روز ۱۷ اوت سال ۱۹۴۵ میلادی استقلال اندونزی را اعلام كرد و یك دولت هشت نفری تشكیل داد و خود سوكارنو به عنوان رئیس دولت انتخاب شد.
مجمع الجزایر اندونزی به هشت منطقه تقسیم شد و در راس هر یك از این مناطق یك حاكم اندونزیایی منصوب گردید.
در روز ۱۶ سپتامبر سال ۱۹۴۵ میلادی نیروهای بریتانیایی به فرماندهی مونباتن فرمانده نظامی منطقه اقیانوس آرام و نیروهای هلندی به اندونزی حمله كردند.
وان در پلاس به عنوان نماینده قدرت لاهه وارد اندونزی شد.
در هر منطقه ای كه نیروهای بریتانیایی مستقر می شدند تشكیلات استعماری هلند دوباره برقرار می گردید.
درگیری میان هلندی ها و اندونزیایی ها افزایش یافت ، بریتانیایی ها كه منافعی در اندونزی نداشتند ، تصمیم گرفتند هر چه زودتر این لانه زنبور را ترك كنند و در نوامبر سال ۱۹۴۶ میلادی نیروهای بریتانیا خاك اندونزی را ترك كردند.
هلندی ها برای حفظ این مستعمره ثروتمند پیشنهاد تاسیس یك جامعه مشترك المنافع اندونزیایی را دادند ، اما اندونزی فقط خواهان استقلال كامل بود.
بحران اندونزی از حالت منطقه ای خارج و جنبه بین المللی پیدا كرده بود.
هلندی ها تلاش می كردند با زور و سركوب حاكمیت خود را به مردم اندونزی تحمیل كنند ، اما مقاومت مردم با تشدید فشار هلندی ها بیشتر می شد. سرانجام هلند در ۲۷ دسامبر سال ۱۹۴۹ میلادی استقلال اندونزی را پذیرفت.
تمام كشورهایی كه در مجمع الجزایر اندونزی به طور مصنوعی تشكیل شده بودند به جاوه و سوماترا پیوستند و در ۱۷ اوت ۱۹۵۰ میلادی اندونزی متحد تشكیل گردید.
به این ترتیب احمد سوكارنو در روز ۱۷ اوت سال ۱۹۴۵ میلادی استقلال اندونزی را اعلام كرد و پس از چهار سال جنگ خونین با نیروهای استعمارگر هلند ، پایداری مردم اندونزی منجر به استقلال این كشور گردید و احمد سوكارنو به عنوان نخستین رئیس جمهور اندونزی انتخاب شد.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم