پرتغال باردیگر مستقل شد و تاسیس کشور پادشاهی یوگسلاوی

● پرتغال باردیگر مستقل شد
۳۶۷ سال پیش در روز اول دسامبر سال ۱۶۴۰ میلادی طبقه اشراف پرتغال علیه اشغالگران اسپانیایی قیام کردند و توانستند بار دیگر استقلال کشور خود را به دست آورند.
در پی استقلال دوباره پرتغال ، اشراف این کشوریک نفر به نام ژائو دو براگانس را از میان خود برگزیده و بر تخت سلطنت پرتغال نشاندند.
در روز ۴ اوت سال ۱۵۷۸ میلادی ، سباستیانو ، پادشاه پرتغال هنگام جنگ با مسلمانان در مراکش به قتل می رسد.
پادشاه اسپانیا ، فیلیپ دوم از سلسله هابسبورگ از هرج و مرج بر سر جانشینی سباستیانو استفاده کرده و خاک پرتغال را اشغال می کند و با منضم کردن خاک پرتغال به امپراتوری اسپانیا خود را پادشاه پرتغال نیز می نامد.
دوران اشغال پرتغال توسط اسپانیا بسیار خشونت بار بود و بارها مردم پرتغال توسط سربازان اسپانیایی قتل عام شدند.
در عین حال ، مردم پرتغال برای تامین هزینه جنگ های پادشاهان اسپانیا زیر بار فشار مالیات های فزاینده قرار داشتند.
در این دوره پرهرج و مرج ، انگلیسی ها و هلندی ها نیز به نوبه خود سودجسته و امپراتوری استعماری پرتغال از برزیل تا جزیره ماکائو در آسیای جنوب شرقی را مورد تعرض قرار می دهند.
پرتغالی ها چندین بار دست به قیام می زنند و از تضعیف شدن سلسله هابسبورگ اسپانیا که در سواحل رودخانه راین با هلندی ها و نیز در کوه های پیرنه با فرانسوی ها در جنگ بود ، استفاده کرده و سرانجام با حمایت کاردینال دو ریشولیو ، صدراعظم فرانسه موفق می شوند بار دیگر استقلال خود را کسب کنند.
ژائو دوبراگانس در روز ۱۵ دسامبر سال ۱۶۴۰ میلادی در میان حمایت مردم پرتغال تاجگذاری کرده و با نام ژائو چهارم به تخت سلطنت می نشیند.
به این ترتیب ، در روز اول دسامبر سال ۱۶۴۰ میلادی طبقه اشراف پرتغال علیه اشغالگران اسپانیایی قیام کرده و با حمایت کاردینال دو ریشولیو ، صدراعظم مقتدر فرانسه موفق شدند بار دیگر استقلال کشور خود را به دست آورند.
پرتغالی ها از آن پس ناگزیر بودند علیه تلاش های اسپانیا برای تصرف دوباره کشورشان مبارزه کنند.
پرتغال علی رغم حفظ امپراتوری مستعمراتی خود ، قدرت پیشین دریایی را از دست داد و هلندی ها و انگیلسی ها انحصار تجارت پرسود ادویه که در گذشته در اختیار پرتغال بود را به چنگ آوردند.
● تاسیس کشور پادشاهی یوگسلاوی
۸۹ سال پیش در روز اول دسامبر سال ۱۹۱۸ میلادی کشور پادشاهی یوگسلاوی شامل صرب ها ، کروات ها ، بوسنیاک ها و اسلوون ها رسما تاسیس شد.
تاسیس این پادشاهی نامتجانس در خاتمه جنگ جهانی اول ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ میلادی صورت گرفت.
صرب ها که از سال ۱۸۳۰ میلادی از قیمومیت امپراتوری عثمانی خارج شده بودند ، از این لحاظ خود را ممتاز دانسته و خواستار برتری بر دیگر اقوام بودند.
صرب ها از همان آغاز تاسیس این پادشاهی تسلط خود بر آن را برقرار می کنند.
این پادشاهی با داشتن ۳ مذهب ، دو خط ، چهار زبان و چند گروه قومی به همان اندازه امپراتوری های اتریش - مجارستان و عثمانی که از فروپاشی آنها به وجود آمده بود ، شکننده بود.
این واقعیت در سال ۱۹۳۴ میلادی با قتل الکساندر اول ، پادشاه یوگسلاوی کاملا آشکار شد.
این اقوام هرگز تا قبل از تاسیس پادشاهی یوگسلاوی با یکدیگر همزیستی نکرده بودند.به همین دلیل میان آنها خصومت بروز کرد.
تنها مشت آهنین ژوزف بروز تیتو بود که پس از خاتمه جنگ جهانی دوم یکپارچگی یوگسلاوی را حفظ کرد.با مرگ تیتو باردیگر خصومت ها از سرگرفته می شوند.
به این ترتیب ، در روز اول دسامبر سال ۱۹۱۸ میلادی پادشاهی نامتجانس یوگسلاوی تاسیس می شود.
در پایان جنگ جهانی دوم حکومت یوگسلاوی به جمهوری سوسیالیستی به رهبری تیتو تغییر می کند.
با مرگ تیتو در روز ۴ مه سال ۱۹۸۰ میلادی ، صرب ها باردیگر مطالبات برتری جویانه خود را مطرح می کنند.
سرانجام در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی جنگ های خونینی میان اقوام مختلف یوگسلاوی درمی گیرد که عامل آن صرب ها بودند و سرانجام موزاییک یوگسلاوی ازهم فرو می پاشد.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم