جسم خارجی در بینی

کودکان خردسال ممکن است اشیای کوچکی را به داخل بینی خود فرو کنند. اجسام خارجی می‌توانند سبب انسداد بینی و ایجاد عفونت شوند. اجسام نوک‌تیز می‌توانند به بافت‌ها آسیب برسانند و باتری‌های «کتابی» می‌توانند سبب سوختگی و خونریزی شوند. سعی نکنید جسم خارجی را بیرون بیاورید؛ ممکن است (به بافت‌ها) آسیب برسانید و یا جسم را بیش از پیش به داخل راه تنفسی فرو کنید. تشخیص‌ ممکن‌ است‌ موارد زیر وجود داشته‌ باشند:
▪ تنفس‌ سخت‌ یا صدادار از راه‌ بینی‌
▪ تورم‌ بینی‌
▪ ترشح‌ بدبو
▪ دارای‌ لکه‌های‌ خونی‌ که‌ نشان‌ می‌دهد احتمالاً یک‌ جسم‌ خارجی‌ مدتی‌ است‌ که‌ (در بینی‌) گیر افتاده‌ است‌. اهداف‌ فراهم‌ کردن‌ شرایط‌ انتقال‌ به‌ بیمارستان‌ احتیاط‌! سعی‌ نکنید جسم‌ خارجی‌ را خارج‌ کنید حتی‌ اگر می‌توانید آن‌ را مشاهده‌ کنید.
۱) سعی‌ کنید مصدوم‌ را خونسرد و آرام‌ کنید. به‌ او بگویید که‌ با سرعت‌ طبیعی‌، از راه‌ دهان‌ نفس‌ بکشد. به‌ مصدوم‌ توصیه‌ کنید که‌ داخل‌ بینی‌ خود را با هدف‌ خارج‌ کردن‌ جسم‌ خارجی‌، دستکاری‌ نکند.
۲) شرایط‌ انتقال‌ مصدوم‌ به‌ بیمارستان‌ را مهیا کنید زیرا در آنجا، کارکنان‌ بیمارستان‌ می‌توانند جسم‌ خارجی‌ را بدون‌ خطر خارج‌ کنند. کودکان به طور معمول اجسام خارجی را در بینی خود یا کودک دیگر قرار می دهند. اکثر موارد جسم خارجی در بینی موارد اورژانس نیستند. اما در بعضی شرایط کاملا اورژانس هستند، که شامل باطری های کوچک سکه ای، جسم خارجی دو طرفه در نوزاد، مواد غذایی(مثل دانه گندم به علت تورم ناشی از قرار گرفتن در محیط مرطوب بینی) می باشد. باطری می تواند در عرض چند ساعت باعث نکروز مخاط بینی شود. که علت آن بر قراری یک جریان الکتریکی مداوم است. در اجسام خارجی دو طرفه احتمال انسداد حاد راههای هوایی وجود دارد. موادی مثل خشکبار به علت تورم و باد کردن به دنبال جذب رطوبت سخت تر خارج می شوند و ممکن است در حین خارج کردن باعث آسیب مخاط شوند. جسم خارجی بینی غالبا در بچه ها دیده می شود. در افراد دچار نقص ایمنی احتمال عوارض عفونی به دنبال اجسام خارجی در بینی بیشتر است. کسب اطلاعات در مورد مدت زمان وجود جسم خارجی در بینی، محل بروز علائم و ماهیت جسم خارجی(شکل،اندازه، جسم…) بسیار مهم هستند.
معاینه بالینی دقیق شامل
▪ معاینه سر و گردن باید صورت پذیرد
▪ در صورت وجود یک جسم خارجی احتمال وجود جسم های خارجی دیگر را هم در نظر داشته باشید
در معاینه یافته های به دست آمده شامل
▪ ادم
▪ اریتم یا زخم شدن مخاط
▪ تشکیل بافت گرانولاسیون
▪ سوراخ شدن سپتوم واپیستاکسی می باشد.
ترشح یک طرفه چرکی از بینی قویا جسم خارجی را مطرح می کند. انسداد بینی، دلمه بستن بینی از علائم شایع دیگر هستند. در موارد طول کشیده لایه های کلسیم روی جسم خارجی تجمع می یابند و باعث ایجاد رینولیت(Rhinolith) می شوند. نشانه های جسم خارجی در بینی ترشح یک طرفه( خصوصا نوع چرکی و یا بد بو) احساس بوی تعفن در بینی درد دو طرفه یا یک طرفه بینی رینو سینوزیت مکرر عطسه های مقاوم خونریزی بینی سردرد سرفه ترشح پشت حلق انسداد بینی سابقه قبلی جسم خارجی در بینی، گوش وحلق در موارد معمولی جسم خارجی در بینی نیاز به آزمایش نمی باشد. درمان احتمال آسپیره شدن جسم خارجـــی بینی به سمت بالا به داخل نازوفارنکس و ناحیه سوپراگلوت وجود دارد، که می تواند باعث انسداد حاد مجاری هوایی شود. به همین خاطر هنگام دستکاری جسم خارجی باید کاملا مراقب این مسآله بود. هدف خارج ساختن جسم خارجی بدون بوجود آمدن عوارض دیگر مثل آسپیره شدن، درد، اپیستاکسی می باشد. پس از پایدار کردن علائم حیاتی( اصولA B C) شرح حال گرفته شده و معاینه دقیق از لحاظ وجود اجسام خارجی دیگر و وجود عوارض جسم خارجی صورت می گیرد. دانستن شکل جسم خارجی بسیار مفید است، زیرا به انتخاب بهتر وسایل لازم و روش مناسب برای خارج کردن جسم خارجی کمک فراوانی می کند. نشان دادن وسایل به بیمار در بسیاری از اوقات از اضطراب بیمار کاسته و باعث افزایش همکاری او می شود. سپس مواد بی حس کننده و ضد احتقان موضعی استفاده می شود. قرار دادن تخت معاینه در وضعیت ترند لنبورگ احتمال آسپیره شدن جسم خارجی را می کاهد. نور مناسب، آینه یا اندوسکوپ بینی ضروری هستند. ترشحـــــات ساکشن می شوند و در صورت چرکی بودن برای کشت فرستاده می شوند. در صورت دیده نشدن جسم خارجی، مخفی بودن آن در بافت گرانولوتوز یا فقدان سابقه جسم خارجی باید قبل از خارج ساختن یا برداشتن بیوپسیC T یا M R I جهت رد احتمال وجود انسفالوسل انجام شود هدف خارج ساختن جسم خارجی است اما قبل از آن باید اطمینان حاصل شود که جسم حقیقتا یک جسم خارجی است. جسم های خارجی گرد و دارای سطوح صاف با قلاب( blunt hook) و یا قرار دادن آن در پشت جسم و با یک چرخش ۹۰ درجه خارج می شوند.
اگر جسم خارجی به شکلی باشد که بتوان بخشی از آن را گرفت می توان از فورسپس( الیگاتور یا هارتمن) برای خارج کردن آن استفاده کرد. رینولیت را می توان به قطعات کوچکتری خرد کرد و سپس آنها را خارج ساخت. سوند فوگارتی نیز وسیله مفید دیگری برای خارج کردن اجسام خارجی است. برای خارج ساختن اجسام خارجی بزرگ گاهی از بیهوشی عموی با یا بدون رینو تومی لاترال استفاده می شود. وقتی حشرات به داخل بینی رفته و زنده هستند می توان آنها را با چند قطره روغن معدنی بی حس کرد و یا کشت. بعد از خارج کردن جسم خارجی حفره بینی، نازوفارنکس، ناحیه ساب گلوت و گلوت از لحاظ وجود جسم خارجی دیگر و یا قطعات جسم خارجی خارج شده بررسی می شود. در صورت عدم وجود عفونت، بخور و نرمال سالین برای ۱۰ تا ۱۴ روز به روند بهبود کمک می کند. جسم خارجی خارج شده بررسی می شود تا اگر قطعه ای از آن کنده شده باشد، سریعا متوجه آن بشویم. بافت گرانولاسیون همراه جسم خارجی باید برای پاتولوژی فرستاده شود تا بد خیمی ها رد شود. بیمار مجددا باید بعد از ۲ الی ۴ هفته مراجعه کند و مورد معاینه قرار گیرد و از لحاظ بروز عوارض مورد بررسی قرار گیرد.
باقی ماندن جسم خارجی برای مدت طولانی می تواند باعث سوراخ شدن سپتوم، کام نرم یا سخت، آنوسمی، هیپوسمی و یا ازونا( Ozena) شود. آسپیره شدن جسم خارجی،اپیستاکسی، چسبندگی مخاط بینی و احتمال باقی ماندن تکه ای از جسم خارجی از عوارض خارج کردن ناقص جسم خارجی است.

منبع : پاراسات