در سعدآباد چه می گذرد؟

به دنبال تغییر مدیریت در هر مجموعه به وجود آمدن تحول و سیاست گذاری برای اصلاح برخی امور، موضوعی اجتناب ناپذیر است. در طول چند سال گذشته، تغییرات مدیریتی در بخش های مختلف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گواه بر این مدعا بوده اند. چند ماه پیش رییس یکی از بزرگ ترین مجموعه های فرهنگی - تاریخی کشور، یعنی کاخ - موزه سعدآباد تغییر کرد و عشرت شایق که تجربه نمایندگی مجلس هفتم را داشت، به جای افشین کرمی به سعدآباد آمد. اکنون عملکرد او زیر ذره بین نقد است و انتظار می رود که بهتر از گذشته عمل و حتی معایب دوره های پیشین را جبران کند.
به گزارش ایسنا، مجموعه سعدآباد چه پیش از تغییر دولت و واگذاری کاخ هایی که در اختیار ریاست جمهوری بودند و چه پس از آن و در دو دوره تغییر مدیریت این مجموعه که به یقین تغییراتی را با توجه به ایده ها و نظرات مدیر جدید و برنامه ریزی های از قبل انجام شده به دنبال داشته، شاهد تحولاتی بوده و همواره مشکلاتی را داشته است.
بازدید از ۱۳ کاخ - موزه در سعدآباد برای بازدید کنندگانی که از نقاط مختلف تهران و حتی شهرهای دیگر به سعدآباد می آیند، امری است که انتظار آن وجود دارد. هرچند در طول سال ممکن است، برخی کاخ - موزه ها به دلایل مختلف مانند مرمت تعطیل باشند، ولی به عنوان مثال در تعطیلات سه روزه ۲۶ تا ۲۸ تیرماه از ۱۳ کاخ موزه موجود، فقط شش بنا یعنی کاخ های ملت، سبز، نظامی و موزه های برادران امیدوار، فرشچیان و هنرهای زیبا آماده پذیرایی از حجم انبوه بازدید کنندگانی بودند که از لهجه آن ها و باری که بر سقف ماشین ها سوار کرده بودند، می شد فهمید از شهرهای دیگر آمده و ترجیح داده اند که دست کم بخشی از تعطیلات خود را در تاریخ گذشتگان سیر کنند.
از در زعفرانیه که به مجموعه سعدآباد وارد شوید، موزه هنرهای زیبا - کاخ اسود - که سال ۱۳۱۶ برای مردان دولت ساخته شده بود، خودنمایی می کند; کاخ موزه ای که اکنون دفتر مدیریت در آن است و در گوشه گوشه اتاق مدیر نیز آثاری ارزشمند در کنار صنایع دستی به چشم می خورند. شایق نیز روز خبرنگار خطاب به جمع حاضر تاکید کرد: اگر می خواهید زندگی کنید، با هنرهای دستی زندگی کنید و حداقل کاری که می کنید، خانه خود را با هنرهای دستی تزیین کنید.
پس از کاخ - موزه هنرهای زیبا، کاخ ملت است همراه فضای بازی که برای برگزاری کنسرت های مختلف و برنامه های از پیش تعیین شده دارد. البته باید امیدوار باشیم، روزی برسد که صدای تاریخ حدود ۸۰ ساله ایران از میان سروصدای زیاد شب های برگزاری کنسرت، بخصوص کنسرت های پاپ و آسیب هایی که از این طریق به بنا و مخازن آثار وارد می شود، شنیده شود; به همان وضوح که مدیر مجموعه سعدآباد چندی پیش در جمع خبرنگاران گفت، من صدای درختان را در باغ سعدآباد می شنوم، آن ها خیلی ناراحت هستند!
فضای باز مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد، سبزه ها و درختان آن که روزی به عنوان یکی از سرسبزترین فضاهای تهران به شمار می آمد، نیز گویا دست خوش تغییر شده است و بی نظمی هایی در فضای مجموعه به چشم می خورند، مانند قطع شدن برخی درختان و سبزه هایی که روبه زردی می روند.
کاخ سبز، مسیر بعدی است. با مینی بوس به بالاترین بخش سعدآباد که در ارتفاعی بالاتر نیز قرار گرفته است، می توان رفت. پس از موزه برادران امیدوار، کاخ سبز یا همان کاخ پهلوی قرار دارد. برخلاف روزهای گذشته که برای ورود حتما باید پوششی روی کفش ها به پا می کردیم، امروز به گفته مراقب کاخ به دلیل زیاد بودن جمعیت به این کار نیازی نیست!!
در مسیر برای رسیدن به موزه نظامی بودم که سروصدایی را از پشت سر شنیدم. احساس کردم یک تجمع اعتراضی آغاز شده است. حرکت را کندتر کردم تا از کنارم عبور کنند، دقایقی بعد گروهی ۵۰۰ نفره شامل افرادی از ۱۲ سال تا حدود ۲۵ سال در چشم برهم زدنی یا از تانک ها، هواپیما ها و نفربرهای قرارگرفته در فضای آزاد موزه نظامی بالا می رفتند یا درحال وارد شدن به داخل موزه بودند.
قطار گردشگری نیز که توسط مدیریت پیشین سعدآباد برای استفاده کودکان و نوجوانان و گشتن در محوطه مجموعه درنظر گرفته شده بود، گویا دچار کم ترین تغییر و تحولات شده است و فقط در گوشه ای ساکن مانده و سر آن به درخت تنومندی زنجیر شده است. شاید روزهای شلوغ تری از امروز در کاخ باشند که افسار این اسب آهنی از درخت باز شود و به گشت و گذار بپردازد.
چند هفته پیش از تغییر مدیر مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد، در ایوان عطار، هیات امنای سعدآباد مشخص شدند و رییس جمهور به عنوان رییس آن هیات معرفی شد. البته شایق به عنوان رییس جدید سعدآباد گویا قصد دارد، یک تنه همان گونه که در مجلس شورای اسلامی مدیریت حوزه های فرهنگی محوله را برعهده داشته است، اینجا نیز همه بار مجموعه را به تنهایی به دوش بکشد.
یکی از موارد قابل توجه در سعدآباد تعطیلی گاه وبی گاه برخی کاخ - موزه هاست، به گونه ای که در برخی روزها فقط هشت کاخ موزه و در بعضی روزهای دیگر ۱۰ بنا از ۱۳ بنای مجموعه باز هستند و بناهای تعطیل شده یا در دست مرمت یا در دوره استراحت اند!
بازدید کامل از این مجموعه فرهنگی تاریخی مدت زمان زیادی می خواهد و رفاه و آرامش بازدید کنندگانی که چنین مدتی را برای بازدید صرف می کنند، از مواردی است که مدیر چنین مجموعه ای باید به آن توجه کند. همان گونه که عشرت شایق در جلسه ای با خبرنگاران به مناسبت روز خبرنگار اعلام کرد، باید حس ارتباط گردشگر را با موزه ها تقویت و حتی در حد توان، کمیته گردشگری موزه ای را راه اندازی کرد.
تغییر و تحول ها در سعدآباد به دنبال تغییر مدیر این مجموعه تاریخی آن قدر قابل توجه اند که یکی از روزنامه های صبح در گفت وگویی با شایق، مطالبی را در این باره مطرح کرد، مانند ورود تختخواب هایی به مجموعه سعدآباد، تخلیه کاخ دیبا (ملکه مادر) که به موزه نگارستان تغییر نام یافته است و تنظیم خط اداری مجموعه. در پایان این گفت و گو چنین مسایلی با واکنش عشرت شایق که تاکید داشت در حوزه مدیریت ۳۰ سال تجربه دارد، روبه رو شد. البته در بازدیدی که خبرنگار ایسنا چندی بعد از کاخ دیبا که به قول شایق مخصوص نمایشگاه های فصلی است، داشت، به هم ریختگی و مرتب نبودن وسایل داخل آن به چشم می خورد.
و حال پس از گذشت بیش از سه ماه از ورود مدیر جدید به این مجموعه، به نظر می رسد حتی قیمت ورودی کاخ ها نیز دچار تغییر و تحول شده است و براساس چندین بار مشاهده خبرنگار ایسنا، برای بازدید از هر کاخ موزه به جای پرداخت هزینه یک بلیت باید هزینه سه بلیت را پرداخت کرد، هرچند این موضوع ازسوی معاون فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - حسین جعفری - رد شد، ولی هم چنان در قیمت ها تغییری ایجاد نشده است.
این گزارش نتیجه بارها بازدید خبرنگار ایسنا از مجموعه سعدآباد است. سعدآبادی که به عنوان یکی از بزرگ ترین مجموعه های فرهنگی - تاریخی کشور همیشه زیر ذره بین نه تنها مسوولان که مردم نیز بوده و هم چنان است.

منبع : روزنامه مردم سالاری