ویکی و ابعاد مختلف آن

بدون شک ویکی‌ (Wiki) از جالب‌ترین انواع ابزار مشارکتی در اینترنت به شمار می‌رود. تواناهای زیاد ویکی‌ باعث شده است این ابزار در وب به شهرت بسیاری برسد. در این مقاله سعی می‌کنیم شما را با مفهوم ویکی‌ آشنا و چند وب سایت را که از ابزار آن استفاده می‌کنند، معرفی کنیم. اگر با خواندن این مقاله مشتاق به داشتن یک ویکی‌ شخصی شدید، تا انتها این مطلب را دنبال کنید.
● ساختار Wiki
درک ساختار ویکی به این دلیل که با ابزار مرسوم اشتراک‌گذاری تفاوت‌های عمده‌ای دارد، کمی سخت به نظر می‌آید. اما اگر بخواهیم تعریفی ساده و قابل تصور از ویکی داشته باشیم، باید آن را به کلاسی تشبیه کنیم که دارای تعداد زیادی تخته سیاه است. هر یک از افرادی که در این کلاس هستند می‌توانند نظرات، عقاید و اطلاعات خود پیرامون هر مسئله‌ای را روی هر یک از این تخته‌ها بنویسند. علاوه بر این افراد می‌توانند نوشته‌های دیگران را نیز تصحیح یا پاک کنند. بدون‌شک هیچ‌چیز در یک جامعه دموکراتیک ایمن نیست و هر کس در این جامعه باید مراقب خود باشد و این اساس ویکی را تشکیل می‌دهد.
این یک ساختار ساده از Wiki است اما در حقیقت چیزی فراتر از یک کلاس پر از تخته سیاه است. ویکی از تصاویر، HTML، پیوندها و... نیز بهره می‌گیرد و این امر باعث می‌شود به ابزار برجسته‌تری تبدیل شود. در ویکی ابزاری توکار یا embedded وجود دارد که باعث تسهیل ارجاع متقابل به کلمات، عبارات و مقالات می‌شود. برای مثال، اگر در هنگام مطالعه یک مقاله، به اطلاعاتی برخوردید که از آن آگاهی نداشتید، Wiki در صورت وجود مقاله‌ای در آن مورد، به طور اتوماتیک به آن صفحه لینک می‌دهد و به یک ابزار برای یادگیری تبدیل می‌شود.
● وب‌سایت‌های ویکی
تا به این جا شما باید با مفهوم کلی ویکی آشنا شده باشید. در این قسمت وب‌سایت‌هایی را معرفی می‌کنیم که در درخشش ویکی در عرصه وب تاثیر بسزایی داشتند.
▪ WikiPedia.org: بدون‌شک هیچ سایتی بهتر از ویکی‌پدیا، قادر به نمایش عظمت و توانایی‌های Wiki نیست. ویکی‌پدیا یک دایره‌المعارف عظیم اینترنتی است که فقط یک و نیم میلیون مقاله به زبان انگلیسی در آن وجود دارد. همچنین این سایت برای بیشتر زبان‌های دنیا از جمله فارسی قسمت‌های ویژه‌ای دارد. شاید ویکی‌پدیا به دلیل ویژگی اصلی Wiki که به همه افراد آزادی عمل می‌دهد، دقیق‌ترین مرجع برای یک پژوهش جدی علمی نباشد، اما بدون شک برای شروع هر پژوهشی نقطه مناسبی است.
▪ WikiBios.com: سایت ویکی بایس از ایده جالبی استفاده کرده است. این سایت به اشخاص اجازه می‌دهد شرح حال خود را به نگارش درآورند. پس از آن، هر فردی می‌تواند با توجه به شناختی که از فرد مورد نظر دارد، در شرح حال نوشته شده تغییری به وجود آورد! شاید بهترین راه برای پی بردن به این نکته که دیگران در مورد شما چگونه فکر می‌کنند همین باشد.
▪ WikiTravel.org: این سایت نیز ایده جالبی دارد به طور قطع همه افراد بومی یک محل، بهتر از هر شخص دیگری آن محل را می‌شناسند و با آن آشنا هستند. در این سایت افراد در مورد محل سکونت خود و جاذبه‌های گردشگری آن مطالبی می‌نویسند و هر کسی که قصد سفر دارد می‌تواند با مطالعه آن‌ها مقصد خود را به بهترین شکل انتخاب کند!
● ویکی شخصی بسازید
بدون‌شک ویکی جذابیت‌های زیادی دارد. اگر شما با خواندن این مقاله مشتاق به مدیریت یک ویکی هستید، دو گزینه پیش‌رو دارید: چنانچه دارای حساب میزبانی یا هاست برای ذخیره ویکی هستید، می‌توانید از نرم‌افزار Media Wiki که همان موتور ویکی‌پدیاست استفاده کنید. اما اگر دارای هاست نیستید می‌توانید از سرویس‌های رایگان موجود در نت مانند Wiki Space، Wikia یا Wiki استفاده کنید. البته ویکی‌های رایگان دارای دوره فعالیت محدودی هستند.

مریم عمادی

منبع : هفته نامه بزرگراه فناوری