اندازه گیری قدرت بازار با استفاده از مدل سازمان صنعتی جدید (مطالعه موردی: صنایع تبدیلی در استان خراسان)

اندازه گیری قدرت بازار و تعیین ساختار بازار محصولات مختلف اعم از کشاورزی و صنعتی، همیشه از مباحث بسیار مهم و اساسی در اقتصاد خرد بوده است. چرا که وجود هر نوع ساختار متفاوت، اعم از رقابتی و غیر رقابتی میتواند بر روی میزان تولید و قیمت محصولات مختلف تاثیر بسزایی داشته باشد. در این راستا مطالعه حاضر جهت تعیین ساختار بازارهای خرید گوجه فرنگی خام از کشاورزان و نیز فروش فرآورده اصلی آن یعنی رب گوجه فرنگی به مصرف کنندگان داخلی که توسط تبدیل کنندگان گوجه فرنگی صورت می گیرد، با استفاده از مدل سازمان صنعتی تجربی جدید (NEIO) ، اقدام به اندازه گیری قدرت بازار تبدیل کنندگان در هر دو بازارمذکور نموده است. بر اساس نتایج بدست آمده، مقدار کشش انتظاری بدست آمده در هر دو بازار خرید گوجه فرنگی خام و فروش رب گوجه فرنگی در داخل کشور، به ترتیب برابر با ۰.۵۵ و ۰.۱ می باشد. یعنی اینکه تبدیل کنندگان گوجه فرنگی در استان خراسان در بازارهای مذکور، دارای قدرت بازار بوده و می توانند قیمتها را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین پیشنهاد می شود مسوولین با استفاده از ابزارهای قیمتی و غیر قیمتی سعی در کاهش قدرت بازار صنایع تبدیلی نموده تا بدین ترتیب منافع سیستم بازار بصورت عادلانه تر بین زارعین و صنایع تبدیلی توزیع گردد.

محمد مظهری
سعید یزدانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی