کاربرد آهک به عنوان کود در شیلات

بکار بردن آهک در استخرها به عنوان کود تا حد قابل توجهی کلسیم مورد نیاز گیاهان آبزی را تأمین می کند و باعث حاصلخیزی استخرها می شود . آهک پاشی در استخرها را در زمانیکه استخر تنظیم و خشک می شود انجام می دهند که می توان به مقدار ۶۰۰ – ۵۰۰ کیلوگرم آهک زنده در هر هکتار استخر پاشید .
گاهی نیز در زمان آبگیر استخر و قبل از ماهی دار کردن آن می توان اقدام به آهک پاشیدن کرد که در این صورت بهتر است بین زمان آهک پاشی و ماهی دار کردن استخر دو هفته فاصله زمانی باشد تا خطری ماهیان را تهدید نکند . آهک پاشی در طول دوره پرورش بویژه در ماه های گرم سال که درجه حرارت آب بالاست به منظور جلوگیری از تیره شدن تجن کف استخر در هر دو هفته یک بار به میزان ۲۰۰ – ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار مناسب است ، این عمل همچنین باعث معدنی شدن مواد آلی معلق و محلول در آب می شود .
میزان آهک با میزان بهره برداری از استخر نیز بستگی دارد ، هرچه شدت بهره برداری بیشتر شود آهک بیشتری باید به استخر بدهیم .
▪ جداول مربوط به آهک پاشی
جدول مربوط به روش کاربرد و میزان آهک مورد نیاز استخر پرورش ماهی
جدول مربوط به آهک مورد نیاز برای هر هکتار استخر پرورش ماهی
تعادل شیمیایی محیط آب استخر پرورش ماهی ، مهمترین رکن پرورش ایده آل است . ماهیان در PH بین ۴/۷ – ۸/۶ بهترین شرایط را جهت پرورش دارا می باشند . نوسانات PH برای ماهیان خطرناک می باشد . این تعدیل ، با افزودن آهک به اب استخر که خود نوعی کود است صورت می گیرد . ضمن آنکه آهک خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد و بسیاری از انگل ها و آفات و نوزادان آنها را از بین می برد . کاربرد آهک برای هر استخری معین است و این مسئله برای استخر دیگر قابل تجویز نیست . به هنگام تمیز کردن استخر باید حدود ۱۰ – ۸ سانتیمتر آب در کف استخر باقی بگذارند ، به محض حل شدن آهک در آب ، محصول حاصل را که هنوز گرم است در استخر پخش می نمایند . مقدار استفاده آهک در استخری به عمق یک متر ۶۵ – ۶۰ کیلوگرم در مو و ۱۵۰ – ۱۲۵ کیلوگرم در مو می باشد . به محض جذب آب بوسیله آهک ، سریعاً به هیدروکسید کلسیم
( Ca ( OH )۲ ) تبدیل و باعث بالا رفتن PH تا ۱۱ می شود . آهک زنده نه تنها باعث مرگ گیاهان و جانوران مضر می شود بلکه قادر به ریشه کنی باکتری های بیماری زا نیز می گردد . آهک هر دو اثر الکلی و اختصاصی برای تمیز کردن استخر را دارا می باشد .
● فواید آهک و استفاده از آن برای تمیز کردن استخرها :
۱) آهک می تواند PH آب را در حد قلیایی ضعیف نگه داشته و باعث فراهم شدن محیط مناسب برای رشد ماهی گردد .
۲) باعث آزاد شدن K ، P و N و سایر عناصر غذایی که بوسیله رسوبات استخر جذب شده است ، می گردد و در نتیجه باروری آب استخر را افزایش می دهد .
۳) کلسیم خود نیز یکی از عناصر غذایی ضروری برای گیاهان و جانوران می باشد ، بنابراین استفاده از آهک علاوه بر تمیزی استخر باعث باروری آب نیز می گردد .

محمد انتظامی
منابع مورد استفاده
۱- ( کتاب ) اصول کوددهی در استخرهای پرورش کپور ماهیان - مؤلف : مرتضی هدایت .
۲- ( پایان نامه ) اصول کوددهی در استخرهای پرورش ماهیان گرمابی .
۳- ( کتاب ) پرورش ماهیان گرمابی ( عمومی ) - مؤلفان : قناعت پرست ، فرحجود .
۴- ( کتاب ) تکثیر و پرورش کپور و سایر ماهیان پرورشی ( چاپ دوم ) - تألیف : لاسلوهوروات ، گیزلاتاماس – ترجمه : محمدرضا خوش خلقی .
۵- ( جزوه درسی ) کاربرد و اهمیت آهک در پرورش ماهی – دکتر مسعود هدایتی فرد .
۶- ( پایان نامه ) کوددهی و تأثیر آن در رشد و نمو کپور ماهیان در استخر پرورش ماهیان گرمابی .
۷- ( کتاب ) مدیریت پرورش ماهیان گرمابی – ترجمه : دکتر بهروز دهدشتی .
۸- ( کتاب ) هیدروشیمی بنیان آبزی پروری – تألیف : دکتر عباس اسمائیلی ساری .