جزیره قشم

وقتی وارد جزیره قشم می شوی دو حس متفاوت به تو دست می دهد اول مات و مبهوت می مانی از عجایب و ویژگیهای طبیعی منحصر به فرد آن و دیگر غبطه می خوری كه چرا تاكنون آن را كشف نكرده ای.
وقتی وارد جزیره قشم می شوی دو حس متفاوت به تو دست می دهد اول مات و مبهوت می مانی از عجایب و ویژگیهای طبیعی منحصر به فرد آن و دیگر غبطه می خوری كه چرا تاكنون آن را كشف نكرده ای. تصور این كه در منطقه اكوتوریستی به نام جنگل حرا اما بالا آمدن آب دریا، درختان در آب فرو می روند و از دیده ها پنهان می شوند. اما با پایین آمدن آب دریا دشت وسیعی از درختان جنگل حرا در برابر دیدگان آشکار می شود و تو را به وجد می آورند.
عجایب هفتگانه قشم بسیاری را از سراسر جهان به عنوان گردشگر به خود جذب می کند. جنگل حرا، جزایر مرجانی، كوه گنبدی نمك، دره ستاره ها، بریدگی به شكل صلیب(+)، ساحل لاك پشتهای عظیم جثه و بام قشم تحسین هر بیینده ای را به دنبال دارد.
قشم حتی اگر هیچ جاذبه دیگری نمی داشت، فقط سواحل بكر و آبهای زلال آن كفایت می كرد تا همچنان پایگاه توریسم باشد.
جزیره قشم با مساحت ۱۵۰۰ كیلومتر مربع از ۲۲ كشور دنیا بزرگتر است و به لحاظ استراتژیك در دهانه تنگه هرمز -در كنار جزایر هنگام، هرمز و لارك- قرار دارد. نزدیكترین فاصله آن با سرزمین مادر –ایران- ۸/۱ كیلومتر در حد فاصل بندر لافت و روستای پهل (بندر خمیبر) و دورترین فاصله آن ۲۲ كیلومتر از بندرعباس است.
آب و هوای جزیره قشم نسبتا گرم و مرطوب است و در آن به ندرت باران می بارد. در چهار ماه از سال- تابستان- گرم و نیمه استوایی همراه با وزش باد، شرجی و در ۹ ماه دیگر -مخصوصا زمستان- بهاری و مطبوع با رطوبت نسبی ۷۴ درصد است. میانگین دمای روزانه در سال ۲۷ درجه و حداكثر ۳۲ درجه گزارش شده است.
پوشش گیاهی قشم را گیاهانی از قبیل درختان كنار (سدر)، كرت، كهور، سمر، گز، سلم، کرما، هیوی و آرو تشكیل می دهد. افزون بر این از جنگلهای زیبا و منحصر به فرد حرا (مانكرو) نیز باید به عنوان یكی از جاذبه های توریستی این جزیره نام برد. درخت حرا كه گونه ای رو به انقراض از نباتات جهان است، جنگلی زیبا و دیدنی به وسعت ۲۰۰ كیلومتر مربع را در آب ساحلی شمال غربی جزیره قشم تشكیل می دهد و در عین حال یكی از غنی ترین زیستگاههای پرندگان مختلف و گونه های با ارزش و گاه كمیاب جهان است و در حال حاضر یك منطقه حفاظت شده بین المللی است. علاوه بر گیاهان نام برده شده، گیاهان دارویی مثل سرمه، پنیرك، ترشك، پارهنگ، المیوس، تخم شربتی، شكرشك، آویشن، كانس، خرك و زیره سیاه را می توان نام برد.
موقعیت جغرافیایی جزیره قشم و وجود زیستگاههای متنوع نظیر محیط تالابی جنگلهای حرا، پهنه های گلی، سواحل شنی، خورهای پرپیچ وخم، بركه های فصلی و مناطق آبی كم عمق، تپه ماهورهای متنوع، مناطق بیابانی، مزارع و باغهای كشاورزی و چمنزارهای فصلی سبب شده این جزیره از تنوع و تراكم گونه های مختلف پرنده غنی باشد.
در جزیره قشم ۱۹ گونه پرنده بومی و ۷۶ گونه مهاجر كنارآبزی و خشكزی دیده می شود و سه گونه گیلانشاه خالدار، خروس كولی دشتی و پلیكان خاكستری كه از پرندگان ثبت شده در كتاب قرمز IUCN است، به عنوان مهاجر زمستانی جزیره شناسایی شده اند. انواع لاك پشتهای دریایی از دیگر جانوران سواحل قشم هستند. در جزیره قشم عقاب، روباه و جبیر نیز زندگی می كنند.
● دیدنیهای جزیره قشم
▪ غارهای خربس: که به فاصله ۱۰ كیلومتر از شهر قشم قرار دارد و از غارهای دریایی است كه بر اثر گرداب و تخلیه ماسه ها از حفره سنگها پدید آمده است. عمر غار بسیار زیاد است. اما در دوره های پیش از اسلام با افزودن بر وسعت غار بر بخشهای تالار و دهلیزهای انشعابی به احتمال زیاد از آن برای پناهگاه كودكان، زنان و سالخوردگان به هنگام یورش دشمن استفاده می شده است.
▪ بام قشم: دشتی هموار در ارتفاعات به وسعت تقریبی ۲۰ كیلومتر مربع بین دو روستای سلخ (درسواحل جنوبی) و طبل (در سواحل شمالی ) واقع و بخش وسیعی از آن نیز پوشیده از درختان تنومند است و همواره نسیمی خنك از جانب دریا به این دشت می وزد. دره مجاور بام قشم نیز با صدها ستون و اشكال پدید آمده از عوامل فرسایش حیرت انگیز می نماید.
▪ چاهكوه: چاهكو دره ای با احجام و تندیسهای بی نظیر و پوشیده از صدها حفره و كاسه و طاقچه بر تنه عمودی آن با جویهای سنگی و چاههای آب از یورش باد، بارش بارانهای تند و تابش آفتاب داغ پدید آمده است. این دره در ۱۰۰ كیلومتری شهر قشم و در مجاورت روستای چاهوی غربی قرار دارد.
▪ دره ستاره ها: یكی از خارق العاده ترین نقاط این جزیره است كه با تندیسها و بریدگیهای عجیب و شگفت آور خود هر بیینده ای را متحیر می سازد.
▪ قلعه های تاریخی: در مجموعه بندر لافت، قلعه نادری با ویژگی قلعه های ایرانی، در جوار چاههای تلا (طلا) از دژهای مستحكم دفاعی جزیره قشم بوده است. از دیگر قلعه های تاریخی جزیره قشم قلعه پرتغالیها -در كناره ساحل دریایی شهر قشم- است.
▪ شاه شهید: از باغ متبركه كه به تصمیم سازمان منطقه آزاد قشم بازسازی شده و صحن و فضای آن گسترش یافته است. زیارتگاه شاه شهید در جوار غارهای خربس قرار دارد. مردم بومی جزیره درباره شاه شهید داستانهای دل انگیزی نقل می کنند.
▪ درخت انجیر معابد: از رستنی های شگفت انگیز مناطق حاره، مخصوصا جزایر خلیج فارس درخت همیشه سبز لور -معروف به انجیر معابد- است كه تاجی بسیار بزرگ با ریشه های هوایی متعدد دارد و میوه رسیده نارنجی رنگ آن مطبوع و خوراكی است. یكی از زیباترین آنها در روستای "تم سنتی" منطقه توربان هست.
▪ چاههای تلا (طلا): در بندر تاریخی لافت و در جوار قلعه نادری حلقه های چاه آب فراوانی به چشم می خورد كه مردم سخت كوش این منطقه با زحمت زیاد در دل سنگهای شیستی كفه انتهای مجوطه حفر كرده اند. می گویند تعداد این چاهها به تعداد ایام سال كبیسه،۳۶۶ حلقه بوده و در هر روز از سال دهانه یكی از آنها را باز و از آن استفاده می كرده اند.
▪ مسجدها: در قشم از سال اول هجری قمری مسجدهایی مانده است كه قدیمی ترین آن مسجد شیخ برخ در روستاهای كوشه است كه یك بار بر اثر زلزله ویران شد. اما در اواخر قرن سوم آن را بازسازی كرده اند. در جوار این مسجد، زیارت شیخ برخ، گنبد ویژه هشت گوش قرار دارد. سنگ گورهای بسیار كهن از سده اول هجری در گورستان مجاور شیخ برخ به چشم می خورد. از دیگر مسجدهای قشم می توان مسجد قباد، مسجد رمچاه و مسجد لافت را نام برد.
▪ كوه های قشم: بی شك در دروان قبل از تاریخ، آنچه امروزه جزیره قشم خوانده می شود در زیر آبهای خلیج فارس قرار داشته است. اما بر اثر تحولات در منطقه چین خورده در رشته كوه زاگرس و بخشهای برآمده زیر دریا به صورت جزیره درآمده اند. از این جهت قشم كوههای كم ارتفاع فراوان دارد. سطح این كوههای مرجانی، اسفنجی و دو كفه اینها پوشانده اندكه خود موجب حفاظت خاكهای نرم شیست و مارن زیر سطح مرجانی شده است. با وجود این بادها، بارانها و توفانهای باران زا كه تقریبا موازی با زوایه كمی از زمین می وزند باعث فرسایش تنه كوهها و فروریختن پوششهای مرجانی شده اند. در اثر این فعل و انفعالهای طبیعی، نمادها و تندیس های زیبایی در سراسر جزیره پدید آمده اند كه جزیره قشم و جزایر اطراف آن را از دیگر جزایر خلیج فارس ممتاز و به راستی استثنایی ساخته اند.
▪ كوه نمك: بخشی از كوههای جزیره قشم به دلیل انباشتگی آب دریا در گسلهای عمیق و ضمن رسوب نمك، تبدیل به كوهها و غارهای نمكی شده اند. كوه نمك در جنوب غرب جزیره با دیگر معادن نمك و غارهای نمكی جزیره از یك جنس هستند. بلورهای نمك و جریان آب نمك آلود منظره دلپذیری به غارهای نمكی جزیره قشم بخشیده اند.
▪ معادن: ذخایر معدنی غنی و گوناگونی در جزیره قشم هست كه عمده ترین آنها عبارتند از: گاز و نفت و شن و ماسه و نمك آبی و سرب و گوگرد و نمك. منابع گاز و نفت عمدتا در سلخ و گورزین واقع شده اند.

منبع : ماهنامه سفر