آشنایی با کتابخانه و موزه ملی ملک

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ساختمان جدید كتابخانه و موزه با زیربنای ۹۰۰۰ مترمربع در زمینی بالغ بر ۵۰۰۰ مترمربع به سبك معماری سنتی و اسلامی تاسیس شد.
نظر اجمالی به زندگی نامه
بنیانگذار مجموعه
مرحوم حاج حسین آقاملك پسر حاج محمد ملك التجار بود. او در نهم ربیع الاول ۱۲۹۳ هجری قمری متولد شد. او فارسی و عربی را (ابتدا) تحت سرپرستی شیخ مسیح طالقانی و بعد میرزا ابوالحسن جلوه فراگرفت. آقای ملك مجذوب جمع آوری كتابهای نادر و كمیاب بود و دلبستگی او دلیل اصلی تاسیس تدریجی كتابخانه شد كه (امروزه) در سراسر جهان پرآوازه است. او به منظور پشتیبانی مخارج اجرا و توسعه مجموعه ملك، املاك زیادی به خوبی كتابخانه و موزه به آستان قدس رضوی اهدا كرد. او نزدیك به صد سال زندگی كرد و سرانجام در سال ۱۳۵۱ شمسی فوت كرد.
مجموعه فرهنگی ملك از دو بخش عمده تشكیل شده است:
كتابخانه: كتابخانه دارای ۱۹۰۰۰ عنوان كتاب و رساله خطی از اوایل قرون اسلامی تا به امروز و بیش از ۴۲۰۰۰ جلد كتاب چاپی، چاپ سنگی و سربی، در زمینه های مختلف به ویژه علوم اسلامی، علوم انسانی، ادبیات، شرح حال و غیره می باشد كه شمار زیادی از آنها منحصر به فرد هستند.
قدیمی ترین نسخ خطی (موجود در كتابخانه)
۱- قسمتی از قرآن مقدس به خط كوفی كه روی یك قطعه كاغذ پوستی نوشته شده كه به امام حسن مجتبی(ع) مربوط دانسته اند.
۲- الاصول بالاسطقسات اقلیدس، ۳۴۳ ه.ق
۳- الافوز الاصغر، ابن مسكویه، ۴۱۰ ه.ق (فلسفه و كلام)
۴- مجموعه، ابی نصر فارابی، ۴۶۳ ه.ق
دیگر نفایس كتابخانه
۱- قرآن به خط نسخ و ثلث، تحریر یاقوت مستعصمی
۲- قرآن به خط نسخ، تحریر حسین بن عسكر ارسنجانی
۳- اربعین شیخ بهایی، به خط ملاصدرا
۴- محمد تقی مجلسی، بحارالانوار
۵- شیخ طوسی، تهذیب الاحكام
۶- تقی الدین محمد بن معین الدین اوحدی دقاقی، عرفات العاشقین و عرصات العارفین، ۱۰۲۴ ه.ق
۷- مروج الذهب، مسعودی، ۸۶۷ ه.ق
۸- شاهنامه بایسنقر میرزا
۹- بالغ بر ۱۰۴ كتاب و رساله خطی از ابن سینا.
۱۰- نسخه های خطی مصور و آلبوم های خطاطان مشهور (مرقعات): میرعلی هروی، میرعماد، عبدالرشید، میرزا احمد نیریزی، درویش عبدالمجید طالقانی، علیرضا عباسی، سلطان محمد نور، بایسنقر، یاقوت مستعصمی،...
كتابهای چاپی، چاپ سنگی و سربی
۱- القانون فی طب، ابن سینا، چاپ رم، ۱۵۹۳ م.
۲- تحریر اصول اقلیدس، خواجه نصرالدین طوسی، چاپ قسطنطنیه، ۹۹۶ ه.ق
۳- القرآن و هوشرعه الاسلامیه، چاپ هامبورگ، سال ۱۶۹۴ م.
۴- لغت نامه انگلیسی به فارسی، چاپ بنگال، سال ،۱۷۸۰ م
۵- تاریخ فنایی (به تركی)، سال ۱۱۹۹ م
۶- العجب العجاب فیما یفیدالكتاب، احمد بن محمد شروانی، ۱۲۲۸ ه.ق
از كتابهای چاپی این مجموعه حدود ۴۶۰۰ جلد به زبانهای فرانسه، انگلیسی، ایتالیایی، آلمانی و ... می باشد.
موزه: قسمت دیگر مجموعه، موزه است كه شامل سالنهای متنوع می باشد. بعضی از كارهای موجود عبارتند از:
۱- سكه هایی از دوره های پیش از اسلام (لیدی، هخامنشی و ساسانی تا دوره اسلامی عباسیان، سامانِی، قاجار و ...) همچنین سكه ولایتعهدی امام رضا(ع).
۲- فرشهای قیمتی بافنده های مشهور فرش: عمواغلی، صابر، حاج عبدل و مشیری، صیرفی از اصفهان و حبیبیان از نائین.
۳- مجموعه تمبر، تمبرهای ۱۸۳ كشور جهان، سری اول باقری، ویكتور كاستین، نیمه تت بش، دیلاسه و انواع ارور.
۴- سالن هنر، بهترین نقاشی های كمال الملك و دیگر هنرمندان جهان و ابزار نجومی، هنرهای دستی (چوبی، فلزی و سنگی)، قلمدان و مینیاتور.
۵- كشكول و تبرزین و پیراهن منسوب به شاه عباس صفوی.
۶- دو عدد گلدان قدیمی از شاهكارهای كارخانه سور فرانسه ممهور به مهر قصر تویلری.
۷- میز و صندلیهای آبنوس و فونل از هندوستان و سوریه.
۸- سه قطعه از كتیبه های قدیمی پرده خانه كعبه (ملیله دوزی).
۹- اشیاء و تصاویری از رجال علمی، فرهنگی و سیاسی از جمله عینك و تصویر مرحوم ملاهادی سبزواری.
۱۰- فرامین و دستنوشته های سلاطین و قباله ازدواج میرزاتقی خان امیركبیر و عزت الدوله خواهر ناصرالدین شاه.

منبع : روزنامه همشهری