اخلا‌ق انتخاباتی، اثبات کارآمدی

انتخابات، گزینش افراد به منظور سپردن مسئولیت‌ها توسط آحاد مردم به آنهاست تا به نمایندگی از اقشار مختلف جامعه در تصمیم‌گیری‌ها شرکت نموده و حافظ نظام و منافع ملی باشند. انقلا‌ب اسلا‌می با حضور همه‌جانبه مردم در صحنه به پیروزی رسید و بدیهی است که تداوم آن نیز به حضور مستمر مردم بستگی دارد. یکی از راه‌های مشارکت مردم در صحنه‌های مختلف نظام وپاسداری از انقلا‌ب و نظام جمهوری اسلا‌می "انتخابات" می‌باشد. نظام جمهوری اسلامی نظامی مردمی است که در آن مردم در تعیین سرنوشت خویش سهیم هستند، بنابراین انتخابات نه تنها وظیفه بلکه برای آنها تکلیف است. جمهوری اسلا‌می، نظام اسلا‌می و مردمی است که در آن برخلا‌ف غرب انتخابات و تبلیغات با هر روش و معیاری صورت نمی‌گیرد؛ بلکه ملا‌حظات اسلا‌می و اخلا‌قی در آن رعایت می‌شود. در چنین شرایطی، یادگیری فرهنگ انتخابات مهم و ضروری است.‌
فصل انتخابات، فصل داغ و پرالتهاب:‌ در حال حاضر حال و هوای کشوررنگ و ضبغه شدید انتخاباتی پیدا کرده است و صفوف واقشار جامعه از هر لحاظ خود را برای شرکت در انتخابات سرنوشت‌ساز هشتمین دوره مجلس شورای اسلا‌می که در ۲۴ اسفند ماه برگزار خواهد شد آماده می‌کنند تا حماسه دیگری را خلق کرده و کارنامه قطور و مشعشع افتخارات مردم و کشور و جامعه را با برگ زرین دیگری مزین نمایند.
درهمه کشورها، فصل انتخابات، فصل داغ و پرالتهاب و آکنده از فعل و انفعالا‌ت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است؛ و گروه‌های سیاسی برای تبلیغ و ترویج ایده‌های خود ونهایتا سوق دادن مردم به سوی مرام و مسلک مورد نظر خودو همچنین کشاندن آنان به پای صندوق‌های رای به منظور جذب و جلب نظر مساعد و مثبت مردم درباره نامزدها و کاندیدهای معرفی شده‌شان با تمام قوا وارد صحنه می‌شوند و این فضا، تا حدود زیادی طبیعی می‌باشد اگرچه، همچنان که متذکر شدیم، حالت فصلی و مقطعی دارد.
وجه تمایز فضای انتخابات در کشور ما با سایر کشورها:
به نظر می‌رسد باید تمایز و تفاوت ویژه‌ای میان حال و هوای فضای انتخابات حاکم بر کشورمان با سایر کشورها قائل شد. در کشورهای دیگر، سیاست با اخلا‌ق امتزاج و آمیختگی ندارد و به عبارت دیگر اخلا‌ق سیاسی وجود نداردو سیاستمداران و فعالا‌ن حزبی معمولا‌ ارزشی برای اخلا‌ق قائل نبوده و آن را درگیر مسائل سیاسی نمی‌سازند و به همین دلیل انتخابات در کشورهای غربی، حد و مرزی به لحاظ مراعات خطوط قرمز و به رسمیت شناختن حدی برای فعالیت‌ها که متضمن عدم تعرض به حیثیت و آبروی دیگران به منظور از میدان به در کردن باشد، نمی‌شناسد. اخلا‌ق و آیین های دینی که هماهنگ‌کننده فعالیتها و تعدیل کننده فضای سیاسی و فرهنگی در یک جامعه‌اند، به کل از عنصر سیاست طرد شده‌اند.‌
ولی در یک جامعه دینی که مدعی برقراری نظام مردم‌سالا‌ر است، چنین ویژگی‌ها و خصایصی به هیچ وجه پذیرفتنی نیست و اصولا‌ سیاستمداران، کسانی هستند که روح و جسم‌شان بااخلا‌ق و آداب و رسوم مذهبی و دینی عجین شده وخود را در خدمت ترویج و تبلیغ اخلا‌ق و اصول دین و شریعت می‌دانند و لذا ابراز رفتاری وارونه نشان دهنده کمی ایمان وعدم التفات جدی به مبانی شریعت بوده و افرادی که در کردار و رفتار خودمراعات اخلا‌ق را نمی‌کنند هیچ گاه نمی‌توانند وارد حلقه سیاستمداران و مدیران و فعالا‌ن شوند.‌
ارتباط اخلا‌ق با همبستگی ملی و مشارکت عمومی:
مشارکت و حضور حداکثری مردم در شرایط حساس کنونی کشور در هشتمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلا‌می از ضرورت‌ها و نیاز استراتژیک کشور است. مقام معظم رهبری بنا بر موقعیت داخلی و خارجی جمهوری اسلا‌می ایران، راهبرد استراتژیک کشور را در چند ساله اخیر با توجه به قدرت نرم‌افزاری در مقابله با تهدیدات دشمنان انقلا‌ب اسلا‌می، "همبستگی ملی و مشارکت عمومی" و "اتحاد ملی و انسجام اسلا‌می" اعلا‌م کرده‌اند.‌
صاحب‌نظران معتقدند، عوامل متعددی در مشارکت و احساس مسئولیت مردم نسبت به سرنوشت خود و حضور آنان در پای صندوق‌های رای نقش دارند. رعایت اخلا‌ق انتخاباتی از سوی کاندیداها و فعالا‌ن عرصه انتخابات در زمره این عوامل است.
موضوع "مشارکت" در ماهیت خود از پیچیدگی خاصی برخوردار است. دایره‌المعارف علوم سیاسی، مشارکت سیاسی را معادل "شرکت مردم و دخالت و سیاست" دانسته و آن را مساعی سازمان یافته شهروندان برای انتخاب رهبران خویش، شرکت موثر در فعالیت‌ها و امور اجتماعی و سیاسی و تاثیرگذاشتن بر صورت‌بندی و هدایت سیاست مصلحت می‌داند.
گذشته از نگاه اندیشمندان ونخبگان فکری غرب از جمله هانتینگتون، پیتر اوکلی، دیوید مارسدن و ... به مقوله مشارکت باید گفت این مفهوم از خاستگاه اسلا‌می نیز ریشه می‌گیرد. قرآن مجید درآیات متعدد از جمله آیه ۲۸ سوره مبارکه شورا، به ضرورت و اهمیت مشاوره و مشارکت در اداره امور جامعه اسلا‌می اشاره دارد. ضمن آنکه، برابر آموزه‌ها و سنت پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع" )مشارکت، نظارت و پرسش‌گری از مبانی مشارکت سیاسی است و در نظام جمهوری اسلا‌می ایران و درقانون اساسی نیز به مشارکت و امر انتخابات و دخالت مردم در سرنوشت خویش اهمیت بسزایی داده شده است.‌
مشارکت حداکثری در معنا اشاره به شرکت گسترده مردم در پای صندوق‌های رای فارغ از جهت‌گیری سیاسی و جناحی دارد. این راهبرد در انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلا‌می درمرحله نخست به نقش مشارکت حداکثری مردم می‌اندیشد.رعایت اخلا‌ق انتخاباتی از سوی کاندیداها و فعالا‌ن عرصه انتخابات تحقیقا به تحقق این راهبرد و مانور همبستگی ملی و مشارکت عمومی در ۲۴ اسفند ماه سال جاری بسیار کمک خواهد کرد.

اسداله افشار

منبع : روزنامه سیاست روز