مزایای یکپارچه سازی اراضی

در ایران حدود ۱۸ میلیون هکتار زمین زراعی وجود دارد که اغلب به صورت قطعات پراکنده و در اندازه های مختلف مورد بهره برداری قرار می گیرند .پراکندگی قطعات اراضی کشاورزی سنتی ایران در نظام ارباب و رعیتی و قبل از اصلاحات ارضی به علت عوامل طبیعی اقتصادی اجتماعی و سیاسی به وجود آمد . این پراکندگی ، استفاده از دستاوردهای علمی و فنی و تکنولوژی ، سرمایه گذاری در بخش تحقیقات ، ارتباطات و نهاده های کشاورزی را مشکل وگاهی غیر ممکن می سازد . امروزه پراکندگی قطعات زمین ، مانع اساسی راه پیشرفت و توسعه کشاورزی و جامعه روستایی می باشد.
●مفهوم یکپارچه سازی :یکپارچه سازی اراضی کشاورزی به معنای یکپارچه سازی و یا هماهنگ نمودن کلیه فعالیت های کشاورزی اعم از آماده سازی زمین ، تهیه بذر ، کود ، سم ماشین آلات کشاورزی و نگهداری واستفاده صحیح از انها ، مدریت صحیح مزرعه و بازاریابی محصولات کشاورزی است ، به نحوی که بتوان ضمن بالا بردن توان تولید ، نوع کشت و محصولات را مطابق با نیاز های جامعه هدایت نمود.
●آثار زیان بار پراکندگی اراضی :پراکندگی اراضی باعث می شودکه استفاده از عوامل تولید با دشواری صورت گیرد . نیروی کار که یکی از عوامی تولید در کشاورزی است به علت وجود عارضه پراکندگی زمین ، تضعیف شده و کارایی آن کاهش می یابد . فاصله بیش از حد بین قطعات ، رفت و آمد های مکرر و در نتیجه کاهش انرژِی کشاورزان را به دنبال دارد. همچنین به دلیل آن که عبور و مرور ماشین آلات کشاورزی ازبین قطعات کوچک و پراکنده با دشواری زیادی همراه است کشاورزان ناچارند نهاده های تولید مانند کود ، سم وبذر و تولیدات خود را به وسیله چهارپایان جابجا کنند ، به این ترتیب مشکلات عدیده ای برای بهره برداران به وجود می آید. استفاده از تکنولوژی می تواند افزایش تولید را به دنبال داشته باشد و فعالیت های کشاورزی را آسان نماید؛ اما به علت یکپارچه نبودن اراضی و وجود موانع فیزیکی و طبیعی که در این اراضی وجود دارد، بهره برداران نمیتواننداز آن به صورت بهینه استفاده کنند.سرمایه گذاری در امور زیر بنایی مانند احداث سدها، شبکه های آبرسانی، زهکشی، تسطیح زمین و احداث جاده های بین مزارع، بسیار حائز اهمیت ولی به علت پراکندگی قطعات، امکان سرمایه گذاری در این اراضی وجود ندارد. آب یکی از عوامل مهم تولید در کشاورزی ایران است. آب به علت عبور از بین قطعات متعدد و طی مسیرهای طولانی، افت شدید پیدا می کند، علاوه بر آن اختلافات و منازعات زیادی را (در حین آبیاری) بین زارعان به وجود می آورد. کمبود آبی که از این طریق ایجاد می شود، مقداری از اراضی را از چرخه کشت و تولید خارج می شود. وجود مرزهای متعدد، راههای عبور اضافی، جویها و نهرهای مختلف در بین اراضی پراکنده، هر کدام مقداری از اراضی را به خود اختصاص داده و مانع کشت آن می شوند. پراکندگی قطعات سبب می شود تا هزینه های تولید بالا رود، درآمد کشاورزان کاهش یابد، منابع و عوامل تولید تلف شود، کشاورزان از دستاوردهای علمی و فنی جدید محروم بمانند و مبادلات و ارتباطات تقلیل پیدا کند و در نهایت پدیده مهاجرت روستاییان تولید کننده به شهرها گسترش یابد.
●ضرورت یکپارچه سازی اراضی کشاورزی:آثار زیانبار پراکندگی اراضی کشاورزی باعث می شود تا روند گذار کشاورزی از سنتی به پیشرفته (صنعتی) با کندی انجام شود. عدم سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و فراهم نکردن تکنولوژی کشاورزی سبب می شود تا بهره برداران نتوانند به کشاورزی صنعتی دست یابند. کوچک بودن قطعات زمین، تعداد و فاصله بین قطعات و نامنظم بودن شکا آنها، مسائل و مشکلات متعددی را در بهره برداری از ین و سایر عوامل تولید به وجود می آورد. یکی از مهمترین مشکلات، عدم امکان استفاده صحیح و کارآمد از ماشین آلات و روشهای جدید کشاورزی است.
●مزایای یکپارچه سازی اراضی کشاورزی:
*افزایش عملکرد در واحد سطح
*افزایش سطح زیر کشت
*افزایش مبادلات و ارتباطات
*افزایش درآمد بهره برداران و بهبود سطح زندگی روستاییان *کاهش هزینه های تولید
*افزایش سرمایه گذاری جهت انجام امور زیر بنایی
*از بین رفتن مرزهای غیر ضروری
*کاهش تعداد قطعات پراکندگی اراضی(آبی و دیم) *جلوگیری از فرسایش خاک
*کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها
*مکانیزه شدن کشاورزی
*استفاده از دستاوردهای و تجهیزات علمی و فنی پیشرفته
* صرفه جویی در مصرف آب
*گسترش روحیه تعاون و مشارکت در کشاورزان
*بهبود کیفیت محصولات کشاورزی

هادی آزادروح

منبع : ماهنامه جهاد