" مارمادوک پیکتال, اسلام شناس و مترجم قرآن به زبان انگلیسی"

برای آن دسته از افرادی که با ترجمه های گوناگون قرآن به زبانهای مختلف آشنایی دارند نام مارمادوک پیکتال نام بسیار آشنایی است , او یکی از بهترین ترجمه های قرآن را به زبان انگلیسی تقدیم بشریت تشنه امروز کرده است و ترجمه وی به دلیل آنکه زبان اصلی و مادریش انگلیسی بوده است از نظر روانی و تطبیق الفاظ با معانی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است . در این مقاله کوتاه سعی داریم که مروری مختصر بر زندگی این مسلمان انگلیسی الاصل داشته باشیم . متأسفانه مسلمانان جهان در مجموع آشنایی چندانی با این شخصیت فرهنگی و ادبی ندارند؛ شاید هم یکی از دلایل عمده اش اعتقاد وی به کار خالصانه برای رضای خداوند متعال و خالی از هرگونه ریا بوده است . جالب اینجاست که بر روی سنگ قبر او در قبرستان مسلمانان در بروک وود Brook Wood در ایالت سوری Surry – انگلستان این جملات به چشم می خورد .
« کسانی که عمل صالح را تنها به خاطر رضای خدا انجام داده و خود را تسلیم اراده او می نمایند , پاداششان نزد خداوند خواهد بود و یا به عبارت دیگر آنها قرب به ذات احدیت خواهند داشت. » پیکتال سال ۱۸۷۵ میلادی در یک خانواده مسیحی و متعصب در یکی از روستاهای انگلستان به دنیا آمد. پدر و پدربزرگش هر دو کشیش بوده و خود او نیز تحت نظر آنان آموزشهای مقدماتی مسیحیت را دیده بود . دوران کودکیش همراه با آموزش در مدرسه کشیشهای مسیحی چیلز فورد Chilles ford سپری شد ولی پس از فوت پدر در سال ۱۸۸۱ به اتفاق مادرش به شهرکی در نزدیکی لندن مهاجرت کرد . آموزش ابتدایی پیکتال در خلال سالهای ۱۸۸۹-۱۸۹۰ در هاروهیل صورت گرفت . آنگاه به منظور تقویت زبان ایتالیایی و فرانسه مدتها به فلورانس و نوشاتل عزیمت کرد. مادرش پس از این دوران و به منظور آموزش هر چه بهتر و آشنایی با ادیان مختلف, او را به فلسطین اعزام نمود . عزیمت وی به فلسطین نقطه عطفی در تاریخ زندگی او بود . در آنجا با زبان عربی آشنا شد و تحت آموزش گرامر و ادبیات این زبان غنی قرار گرفت, در این سرزمین دوستان مسلمان زیادی پیدا کرد و با آنها به سیر و سیاحت در لبنان و سوریه پرداخت. در خلال همین سالها بود که وزارت امور خارجه انگلستان پیشنهاد سر کنسولی شهر حیفا را به او داد اما پس از مدتی و به دلیل سن بسیار پائین او از این کار منصرف شد – در آن سال پیکتال تنها ۲۰ بهار از زندگیش می گذشت.
در طول اقامتش در فلسطین , بشدت علاقه مند به اسلام و مسلمانان شد و در یکی از سفرهایش به سوریه نزد امام جماعت جامع اموی دمشق رفت و به دین اسلام گروید ؛ گر چه برخورد شیخ با او برخورد نامناسبی بود , ولی در اراده خلل ناپذیر او برای تقرب به اسلام خللی ایجاد نکرد. در سن ۲۱ سالگی و پس از مراجعه از فلسطین با خانم ماریل اسمیت ازدواج کرد. در این سال بود که نویسندگی را آغاز کرد. داستانهای کوتاه و بلند او اوائل روزهای قرن بیست (۱۹۲۱-۱۹۰۳) شهرت نسبتاً خوبی برایش به ارمغان آورد . اف – ام فاستر نوسینده شهیر انگلیسی درباره پیکتال نوشت : « او تنها نوسینده انگلیسی است که شرق میانه و نزدیک را به خوبی درک کرده است. »
کتاب قصه های مرد ماهیگیر وی شهرت بسیار خوبی برایش کسب کرد و او را در ردیف جیمس موریر James Morrier و اثر جاودانیش حاجی بابای اصفهان قرار داد. در دوران بحرانهای قبل از جنگ جهانی اول در کشورش, پیکتال به ترکیه رفت و در آنجا بود که با واقعیت تلخ توطئه ابرقدرتها برای نابودی امپراتوری پرقدرت عثمانی آشنا شد و در آن کشور انجمن دوستی بریتانیا و ترکیه را تشکیل داد. در ماه اوت ۱۹۱۴ هنگامی که انگلستان به طور رسمی به ترکیه اعلام جنگ کرد, بیطرفی خود و سازمان ذی ربط را اعلام نمود . از اینجا بود که فریاد اعتراضش علیه سیاستهای استعماری انگلیس و فرانسه بلند شد و بشدت با موافقت نامه سایکس پیکات Sykes – Picot که در سال ۱۹۱۶ بین فرانسه و انگلیس به امضاء رسید مخالفت نمود . بر اساس این موافقت نامه و پس از شکست امپراطوری عثمانی , سرزمینهای عربی بین دو کشور فرانسه و انگلیس تقسیم شد.
به دلیل همین مخالفتها بود که مارک سایکس Mark Sykes وزیر خارجه وقت انگلستان برایش نوشت : « برای شما شایسته نیست که با دشمن امپراتوری طرح دوستی بریزید .»
پیکتال به دلیل حمایت های جسورانه و بیدریغش از مسلمانان فرصت های بزرگی را در عالم سیاست از دست داد. برای مثال شانس عضویت در دفتر کشورهای عرب - قاهره, آشکارا نصیب وی نشد به همین دلیل به جای وی, تی, ای, لورنس عضویت دفتر را پذیرفت.
پس از شکست امپراتوری عثمانی , پیکتال که عملاً نتواسته بود قدم مثبتی برای مسلمانان بردارد , تصمیم گرفت خود پرچمدار مبارزه علیه استعمار گردد. لذا شروع به ایراد یک سلسله سخنرانی در مجامع علمی و ادبی آن وقت در انگلستان تحت عنوان « اسلام و پیشرفت » کرد, سرانجام در تاریخ ۲۹ نوامبر سال ۱۹۱۷ تشرف خود به اسلام را به طور علنی اعلام و نام شریف « محمد » را برای خود انتخاب کرد.

منبع : تبیان