تاملی بر نقش و وظیفه بسیج در نظارت بر عملکرد دستگاههای اداری وسالم سازی آنها

بسیج نیرویی برآمده از متن اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی است که می توان آن را مهمترین بازوی اجرایی نظام اسلامی در جهت رسیدن به اهداف و برنامه های آن دانست. از این رو می بایست کانون تجمع پرشورترین ، با انگیزه‌ترین، پاکترین و کارآمدترین عناصر کشور باشد به نحوی که بتواند در عرصه ها و برهه های مختلف زمانی ومکانی ماموریتهای محوله در حوزه های مختلف نظامی ، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را به نحو و کیفیتی که از آن انتظار می رود به انجام رساند.
▪ حفظ آمادگی جهت حضور فعال و به موقع در عرصه ها ی مورد نیاز
▪ تشخیص صحیح و به موقع دغدغه ها و آسیبهای پیش روی جامعه
▪ بهره مندی از ابزار و مهارتهای لازم جهت مواجهه فعال با آسیبها
سه پیش شرط مهم و اساسی در جهت ایفای هرچه بهینه تر این وظایف است.
در بیان مقام معظم رهبری” بسیج به معنی حضور و آمادگی در همان نقطه ای است که اسلام ، قرآن و امام زمان ( ارواحنا فداه) و این انقلاب مقدس به آن نیاز مند است”
ایشان در بیان دیگری ، بسیجی را چنین توصیف می فرمایند:
“ بسیجی یعنی دل با ایمان ، مغز متفکر ، دارای آمادگی برای همه میدانهایی که وظیفه انسان را به آن میدان فرا می خواند...”
و النهایه اینکه بسیج در اندیشه معظم له یعنی” نیروی کارآمد کشور برای همه میدانها”
نگاهی به گذشته فعالیتهای بسیج در عرصه‌های مورد نیاز نشان می دهد میزان و نحوه حضور بسیج در طی سالهای سپری شده از حیات آن در عرصه های مختلف مورد اشاره و تاکید مقام معظم رهبری در ارتباط مستقیم با اهمیت موضوع بوده است. بدین معنا که هر چه اهمیت موضوعی بالاتر بوده به همان میزان نیز حضور بسیج را در آن، پررنگتر و همه جانبه تر دیده ایم.
همچنان که ملاحظه گردید مقام معظم رهبری وظایفی فراتر از صرف حضور در جبهه‌های نظامی را برای بسیج متصور و قائل بوده آن را نیرویی برای همه میدانها می دانند.” مجموعه‌ای که دشمن را بیمناک و دوستان را امیدوار و خاطرجمع می کند”
با این توصیف می توان گفت بسیج نیروی استراتژیک نظام است که می بایست با حفظ و توسعه انگیزه و آمادگیهای خود آماده حضور در هر صحنه ای از صحنه های مورد نیاز انقلاب اسلامی بوده ، به ایفای نقش تاثیرگذار خود بپردازد.آمادگی که این نیرو را در برابر هر تهدیدی با هر ماموریتی به روز نگهدارد.
در بیان مقام معظم رهبری ، بسیج یک حرکت منطقی ، اسلامی و منطبق برنیازهای دنیای اسلام و به طریق اولی جامعه اسلامی توصیف شده و حفظ فضیلتهای انقلاب اسلامی در گرو حضور آنان در میدان دانسته شده است. فضیلتهایی که در نقطه خاصی محدود و متمرکز نبوده در ارکان و اجزای مختلف تشکیل دهنده کشور و نظام اسلامی از جمله در دستگاه های اداری و اجرایی می توان آثار و علائم آن را مشاهده نمود.به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی که با ارائه الگوهایی جدید از رفتار و کردار مبتنی بر دین ، فطرت واخلاق انسانی همراه بود به موازات تغییر و تحول در سایر بخشهای جامعه تلاش گردید تا ادارات نیز رفتار و عملکرد خود را وفق آن الگوها و آرمانها تنظیم و ارائه نمایند. بدین وسیله فضائلی چون (تلاش و ارائه خدمت بی منت به نیت تامین رضایت خدا ، نگاه به حوایج مردم و حل آنها بعنوان باب رحمت الهی ، تلاش برای رفع دغدغه ها و مشکلات ارباب رجوع بدون اعمال تبعیض در میان ایشان ، نگاه به مسئولیت به عنوان معبدی برای عبادت و فرصتی برای ارائه خدمت، نظم در انجام امور و تقوی وتعهد در گفتار وکردار‌،جدیت در انجام وظیفه وبرخورداری از حس مسئولیت پذیری ، داشتن حسن رابطه با همکاران و ارباب رجوع ، برخورداری از خلاقیت ، ابتکار و تلاش در جهت توسعه روزافزون دانش و تجربه ) در ادارات جای خود را باز نموده جایگزین نگاه طعمه گونه به مقام و مسئولیت گردید.
نگاه طعمه گونه به مقام و مسئولیت ، نگاهی بود که در نتیجه آن مدیرانی که عهده دارش می شدند آن را به مثابه فرصتی می دیدند که می بایست حداکثر سوء استفاده از آن را نموده بی توجه به مشکلات و دغدغه های افراد جامعه به پر کردن جیب خود بپردازند.
بی تردید این فضایل جایگزین شده، همواره در معرض آسیبهایی بوده و هست. آسیبهایی که از درون و بیرون دستگاههای اداری کشور وارد شده و در صدد است تا با تضعیف کم و کیف این فضایل از سیستم اداری کشور آن را به وضعیت سابق برگرداند.از این رو حضور اراده هایی استوار، نفوذ ناپذیرو متعهد در نظام اداری کشور جهت جلوگیری از وقوع این گونه آسیبها ضرورتی بیش از پیش یافته است.بسیجیان صدیق ، امتحان داده و آزموده شده در عرصه های مختلف، در زمره صاحبان چنین اراده هایی محسوب می شوند که با حضور مصمم ایشان در این عرصه می توان به حفظ و توسعه فضیلتهای بوجود آمده در نتیجه پیروزی انقلاب اسلامی در سطح دستگاههای اداری کشور مطمئن شد.
این عزیزان می توانند با ایفای نقش ها و وظایف ذیل به تحقق این مهم ( حفظ فضیلتها‌، جلوگیری از بروز آسیبها و در نهایت سالم سازی سیستم اداری کشور) کمک نمایند:
۱) تحلیل ، تعمق و شناسایی عوامل اصلی بروز رکود و انحراف در سیستم اداری کشور و انعکاس آن به مراجع مربوطه
همچنانکه پیشتر گفته شد داشتن صفاتی چون :
▪ نظم در انجام امور و تقوی وتعهد در گفتار وکردار
▪ تلاش و ارائه خدمت بی منت به نیت تامین رضایت خدا
▪ نگاه به حوایج مردم و حل آنها بعنوان باب رحمت الهی
▪ تلاش برای رفع دغدغه ها و مشکلات ارباب رجوع بدون اعمال تبعیض در میان ایشان
▪ نگاه به مسئولیت به عنوان معبدی برای عبادت و فرصتی برای ارائه خدمت
▪ جدیت در انجام وظیفه و برخورداری از حس مسئولیت پذیری
▪ داشتن حسن رابطه با همکاران و ارباب رجوع
▪ برخورداری از خلاقیت و ابتکار
▪ تلاش در جهت توسعه روزافزون دانش و تجربه
ازجمله فضیلتهایی است که به تبع پیروزی انقلاب اسلامی در سیستم اداری کشور وارد شد. در حال حاضر متعهد و عامل بودن به این فضیلتها اهم انتظارات و توقعات آحاد افراد جامعه از مدیران و کارکنان نظام اسلامی است. صفاتی که تحقق و تجلی کامل و جامع آن در اجزاء و عناصر مختلف دستگاههای اداری کشور می تواند مارا در تحقق افقهای منظور در چشم اندازهای کلان کشور و نظام اسلامی مصمم و توانمندتر نماید.
طبیعی است در برابر تحقق این صفات و شرایط ایده آل و مطلوب ، موانع و مشکلاتی وجود داشته و عوامل مختلفی (مستقیم یا غیر مستقیم) موثر واقع می شوند تا این صفات و شرایط به نحو مطلوب و مورد انتظار جامه تحقق به خود نپوشد. به نظر نگارنده یکی از وظایف و تکالیف بسیجیان در محیط های اداری ، بعنوان دیده بان حریم ارزشی و اعتقادی نظام اسلامی ، تشخیص ، تعقیب و تحلیل این عوامل و موانع است. به عبارتی می توان گفت بسیجیان در دستگاههای اداری مختلف بصورت جداگانه و در سطحی کلان در قالب بسیج ادارات و وزارتخانه ها می توانند با تشکیل کارگروه های علمی و تخصصی با غور و تعمق در ریشه ها و عوامل کلیدی و اصلی بروز رخوت ، رکود و انحراف در سیستم اداری کشور، آنها را شناسایی نموده و تحلیل خود در این زمینه را به همراه راهکارهای پیشنهادی خود جهت غلبه بر آنها به مدیران و مسئولین دستگاه مربوطه و در سطح کلان به مراجع قانونگذاری و برنامه ریزی کشور ارائه نمایند.
۲) ارائه الگوی عملی از یک مدیر یا کارمند متعهد ، متخصص و قانونمند
بسیجیان را می توان جزء گروههای مرجع در جامعه بشمار آورد.گروههایی که رفتار ، کردار ، گفتار و عملکردشان مورد توجه سایرین بوده، موجب الگوبرداری آنان می شود. بسیجیان به فراخور تکلیف و تعهد مضاعفی که به تداوم حیات و سلامت نظام اسلامی احساس می کنند می بایست با ارائه الگوهای عملی از مدیر یا کارمندانی که از سطح بالاتری از عملکرد مفید ، موثر ، مثبت و کارآمد در دستگاههای اداری برخوردارند به نمادهایی از افرادی که تخصص و تعهد را توامان با یکدیگر دارند تبدیل شوند. بی تردید حضور و فعالیت اینگونه الگوها می تواند نقشی بسزا در هرچه سالم تر، شاداب‌تر، فعالتر و باانگیزه تر شدن محیط های اداری ایفا نماید.
دستور و تاکید مقام معظم رهبری به بسیجیان است که:
“ باید به گونه ای رفتار کنید که احترام مردم جلب شود.باید نمونه اخلاق و تواضع و مهربانی و رعایت مقررات باشید.آن کسی بسیجی‌تر است که مقررات را بیشتر رعایت می کند. بخاطر آنکه این فرد بیشترازهمه برای نظام دل می سوزاند ومقررات ، لوازم قطعی اداره درست نظام است”
با این توضیح باید گفت بسیجیان می توانند با ارائه عملکرد مورد انتظار از خود به ایفای یکی از سه نقش زیر در محیط کاری خود بپردازند:
الف) نقش الگو دهنده
بسیجیان با ارائه عملکرد مفید و مثبت از خود می توانند در کسانی که از زمینه های لازم جهت تاثیر پذیری از نمادهای مثبت برخوردارند موثر واقع شده ، آنان را به در پیش گرفتن رفتار و عملکردی مشابه رفتار و عملکرد خود ترغیب و تشویق نمایند.
ب) نقش بازدارنده
بسیجیان با ارائه عملکرد مفید و مثبت از خود می توانند محیط را برای کسانی که دارای انگیزه های سوء هستند ناامن نموده، آنان را از دست زدن به اعمال و رفتاری خلاف شئون اداری و قانونی باز دارند.
ج) نقش اصلاحگرایانه
بسیجیان با ارائه عملکردی مفید و مثبت از خود می توانند کسانی را که نه با انگیزه و قصد قبلی و قلبی بلکه در نتیجه فهم اشتباه از قوانین ، شرایط محیطی ، اختیارات و... به رفتار و کرداری خلاف شئون اداری و قانونی روی آورده اند متنبه نموده و آنان را به سمت اصلاح رفتار و عملکرد خود سوق دهند.
۳) عمل به تکلیف الهی امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر یکی دیگر از وظایف و ابزار مهم در دست بسیجیان درجهت هر چه سالم تر سازی محیطهای اداری است. وظیفه مهمی که در بیان حضرت امیرالمومنین امام علی ( ع) بعنوان دو شعبه از شعبات چهارگانه جهاد توصیف شده است:
“ والجهاد منها علی اربع شعب: علی الامر بالمعروف و النهی عن المنکر و الصدق فی الواطن و شنان الفاسقین....”
در راستای اجرای این وظیفه مهم، بسیجیان می توانند در اثنای کار و انجام وظایف ، به محض مشاهده رفتار و عملکردی خلاف شئون اداری و قانونی ، ضمن رعایت کلیه اصول و ضوابط مربوطه، به امر به معروف و نهی از منکر پرداخته و متخلفین از حریم و حدود قانون را متوجه کردار و عملکرد اشتباه خود سازند.
“ المومنون و المومنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر”
“ مردان و زنان با ایمان بعضی ناظر و سرپرست بر بعض دیگر هستند و همدیگر را امر به معروف ونهی از منکر می کنند. “۴) تذکر و یادآوری ارزشها و فضیلتهای اسلامی و انقلابی به مدیران و مسئولین
از رسول اکرم (ص) است که فرمودند:
دو صنف هستند که هرگاه صالح باشند امت صالح خواهند بود و هرگاه فاسد شوند امت فاسد خواهند شد.سوال شد اینها چه کسانی هستند؟ فرمودند : علماء و مدیران”
آسیبها و خطرات بزرگی مسئولین و مدیران دستگاهها را تهدید می کند. تجمل گرایی و اشرافی زدگی در زمره مهمترین آنهاست.رخنه این آفت در میان مدیران مسبب بروز بسیاری دیگر از آسیبها در نظام اداری کشور خواهد شد . وظیفه و رسالت بسیجیان است که از این خطر بزرگ غافل نمانده ، به محض مشاهده آثار و علائم رخنه این آسیب در مشی و خلق مدیری ، به تذکر و نهی از منکر پرداخته، انتظارات نظام اسلامی و مردم را به وی یادآور شوند. در بیان امام علی (ع) به ابن عباس است که فرمودند:
“ در حکومتی که داری نباید ثروت اندوزی کنی و غیظ خود را نسبت به رقیب و مخالف اعمال نمایی “بلکه هدف تو باید نابود کردن باطل وزنده کردن حق باشد.”
در بیان مقام معظم رهبری نیز هست که فرمودند:
مسئولان حق ندارند مانند اعیان و اشراف زندگی کنند.”
این تذکر انقلابی باید توسط فرزندان راستین انقلاب به معدود مدیرانی که با عدول از موازین و معیارهای انقلابی در صدد آلوده شدن به زخارف دنیوی با سوءاستفاده از فرصتها و امکانات بیت المال هستند داده شود. آلوده شدن مدیران به تجملات و تشریفات به تبع خود ، دوری آنها از مردم ، بی توجهی به ولی نعمتان انقلاب اسلامی ، بی اعتنایی به حریم و حدود بیت المال ، بروز تبعیض در نحوه برخورد با مردم ، تشدید رقابت بر سر تصاحب فرصتها برای بدست آوردن زخارف دنیایی و بروز بسیاری از ضد ارزشهای اسلامی را موجب شده ، تقویت جریانهای بیگانه و حتی ستیز با آرمانهای انقلابی را بدنبال خواهد داشت.بدیهی است که بسیجیان در راستای رسالت خود در مسیر سالم سازی سیستم اداری باید این مهم را با رعایت همه نکات و موازین قانونی مورد توجه و نظر قرار دهند.
۵) ارائه مشاوره و پیشنهاد به مسئولین دستگاهها
بسیجیان باید خود را بیش از دیگران در برابر سلامت دستگاه محل خدمت و فعالیت خود متعهد و مسئول دانسته، به تدارک و انجام برنامه های سازمان یافته و هدفدار در این راستا بپردازند.
ارائه مشاوره و پیشنهاد به مسئولین مربوطه را می توان از جمله اقدامات مفید و موثر در این زمینه برشمرد.بسیجیان خود را بعنوان مشاوران افتخاری مدیران دستگاهها دانسته با ارائه نظرات پیشنهادها ، مشاهدات و مطالعات خود به مسئولین مربوطه دستگاهها، ایشان را در بدست آوردن نگاهی هرچه جامع تر به مجموعه تحت مدیریت خود یاری رسانند.
۶) انجام اقدامات و برنامه های فرهنگی و ارشادی در دستگاهها
دستگاههای اداری کشور در حال حاضر از آسیبهایی چون “ ارتشاء ، اختلاس ، کم کاری تبعیض در نحوه برخورد با ارباب رجوع ، سوء استفاده از بیت‌المال و ...” رنج می‌برند. آسیبهایی که یقینا توسط شمار اندکی از فعالان در این بخش بوقوع می پیوندد اما بخش کلانی از انرژی و توان دستگاههای مختلف نظارتی و حراستی را درگیر مقابله و پیشگیری از آن ساخته است. به نظر نگارنده بخشی از این آسیبها با انجام اقدامات فرهنگی ، تبیینی و ارشادی قابل رفع و جلوگیری است. بسیجیان می توانند ضمن هماهنگی با سایر بخشهای دستگاهها در انجام این مهم نیز فعالانه ظاهر و حاضر شده و با استفاده از توانائیهای بالفعل و بالقوه ای که در این راستا در مجموعه خود سراغ دارند با تدارک اقدامات فرهنگی و ارشادی (که می تواند هم برای کارکنان و هم ارباب رجوع انجام گیرد) مانع از بروز و رشد اینگونه آسیبها شوند.
اینگونه اقدامات فرهنگی و ارشادی می تواند گاه در شکل یادآوری فضیلت خدمت رسانی به مردم و تبلیغ سیره و شیوه بزرگان در این زمینه و آشنا کردن ارباب رجوع به حقوق حقه خود انجام گرفته و بروز یابد.گاه نیز می‌توان این مهم را در قالب شناسایی ، معرفی و تقدیر از الگوهایی که خدمت صادقانه و سالم می‌اندیشند و در آن مسیر گام برداشته و بر می دارند و به عبارتی فعالیتها و عملکردشان از بیشترین قرابت با ارزشها و فضیلتهای مورد توجه نظام اسلامی برخوردار است به انجام رسانند.این اقدام موجب خواهد شد تا مسیر ارزشی و انقلابی در دستگاههای اداری کشور همواره زنده باقی مانده از خطر فراموشی و انزوا مصون ماند.
۷) نظارت بر حسن اجرای پروژه ها
در دستگاههایی که بخصوص با امور عمران و صنعت سر و کار دارند سالیانه پروژه ها و طرحهای مختلف کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت متعددی به اجرا در می آید.پروژه هایی که بسیاری از آنها بصورت پیمانکاری بوده و توسط بخش خصوصی صورت می پذیرد. در این میان معمولا “ فرد یا مجموعه ناظری” هم پیش بینی می شود تا با ارزیابی اقدامات صورت گرفته در راستای اجرای پروژه ، نحوه و وضعیت اجرای طرح را در فواصل زمانی معین به دستگاه مربوطه گزارش نماید.به نظر نگارنده می توان با فراهم کردن تمهیدات لازم این وظیفه را بر عهده بسیجیان دستگاههای اداری گذاشت. در این راستا پایگاههای بسیج ادارات می توانند با تشکیل تیم های تخصصی و فنی ضمن تقویت توانائیهای خود در این عرصه ، با حسن نظارت بر روند و نحوه اجرای طرحهای مختلف ادارات متبوع خود چون چشمی بیدار ، بینا و امین ، حافظ حریم قانون ، حدود بیت المال و حقوق و منافع سازمان متبوع خود باشند. بخصوص آنکه بر اساس اعلام رئیس سابق سازمان مدیریت و برنامه ریزی (که مسئولیت نظارت بر حسن اجرای امور دستگاهها از جمله اجرای پروژه های عمرانی را بر عهده دارد ) “ این سازمان بواسطه عدم برخورداری از تعداد کارشناس مکفی ، قادر به نظارت بر همه طرحها و پروژه های عمرانی نبوده، صرفا بر بخشی از آنها بصورت تصادفی نظارت می نماید.”
۸) ارائه مشاوره و پاسخگویی به پرسشها و ابهامات همکاران
تردیدی در این نیست که شماری از رفتار و عملکردهای خلاف قوانین که از سوی برخی از کارکنان دستگاههای اداری سر می زند ناشی از سوء نیت آنان نبوده بلکه ریشه در جهل ایشان به قوانین و مقررات دارد. لذا می توان با راهنمایی و ارائه طریق صحیح و بهنگام و نیز پاسخگویی به پرسشها و رفع ابهام از ذهن ایشان به قوانین ، این قبیل افراد را از آلوده شدن به رفتار و عملکرد خلاف یا معارض با قوانین بازداشت. در این ارتباط، بسیجیان می توانند با اشراف بر قوانین، در انجام این مهم نقش تاثیرگذاری را ایفا نموده و مرجعی مطمئن و مطلع برای ارائه راهنمایی و مشاوره برای سایر همکاران خود باشند.
۹) کمک به دستگاههای حراستی و نظارتی
کمک به دستگاههای حراستی و نظارتی در جهت کشف ومقابله با افراد ناراضی تراش و بانیان وقوع سوء جریان در درون دستگاههای حکومتی از دیگر راهکارها و روشهای کمک بسیجیان در مسیر تامین و ارتقای سلامت سامانه اداری کشور است.یقینا اینگونه افراد مشکل‌آفرین و مسئله ساز تعدادشان در مقایسه با خیل کارکنان شریف اداری کشور قلیل است ، لیکن آثار و تبعات ناشی از اقداماتشان در سلب اعتماد میان مردم و نظام اداری و ناکارآمد جلوه دادن آن ، شدید و تخریب کننده خواهد بود. از این رو شناسایی به موقع اینگونه افراد یا جریانها منجر به کور شدن سرچشمه ها و ریز شاخه های فتنه فساد مالی ، اداری و... شده به تقویت انگیزه و اراده های ضد فساد در دستگاهها خواهد انجامید.
۱۰) تدبیر و ارائه راهکار جهت کاهش هزینه ها و حفظ بیت المال در دستگاهها
تدبیر به منظور یافتن راهها و راهکارهای کاهش هزینه های غیر ضرور در دستگاهها ، انجام امور با حداقل هزینه و صرف بیت المال در مسیر و موارد حقه آن را می توان یکی دیگر از روشهایی دانست که بسیجیان می‌توانند با انجام آن به ایفای نقش و سهم خود در جهت سالم سازی دستگاههای اداری از آفت قصور یا تقصیر در مصرف بی محابای بیت المال بپردازند.
بسیجیان می‌توانند با تحلیل روشها و اسلوب اجرایی جاری در دستگاههای متبوعه خود، و استفاده از الگوهای جاری در سایر دستگاهها ، روش یا روشهای بهینه ای را که متضمن انجام امور توام با رعایت حدود و حقوق بیت المال باشد استخراج و به مبادی ذی ربط دستگاه محل خدمت خود ارائه نمایند.
● تاملی بر نقش مدیران بسیجی در سالم سازی دستگاههای دولتی
بدیهی است بسیج به حکم گستردگی و دامنه نفوذ و حضورش در میان اقشار و صنوف مختلف جامعه در سطح خاصی محدود نمانده است.از جمله این اقشار مدیران و مسئولان دستگاههای دولتی هستند. یقینا کثیری از این مدیران خود از اعضاء و فعالان این نهاد بوده یا در زمره متخلقین به اخلاق و سیره و سلوک بسیجی هستند. این قسم از مدیران خود داعیه دار حفظ فضائل و ارزشهای اسلامی در جامعه و بخصوص در حوزه تحت مسئولیت خود نیز می باشند. آنان به حکم بایسته ها و شاخصه‌های فرهنگ بسیجی، باید طلایه دار انجام امور بر مدار و محور قوانین بوده ، اجازه و مجال تخطی از آن در حوزه تحت مدیریت خود را ندهند. این قشر از مدیران می توانند با انجام و هدایت اقدامات ۶ گانه ذیل الذکر در جهت تحقق این مهم ( سالم تر سازی دستگاههای اداری) به ایفای نقش بپردازند :
الف) از صحت و سلامت تصمیمات و اقدامات خود و قرار داشتن آن بر مدار و محور قوانین اطمینان حاصل نمایند.این اطمینان از طرق مختلف از جمله صرف دقت و فرصت مناسب برای اتخاذ تصمیمات ، مشاوره با افراد متعهد و متخصص و نیز توجه به هشدارها و توصیه های دستگاههای نظارتی می تواند حاصل شود.
ب) با روی گشاده از انتقادها و پیشنهادهای مطرح در خصوص حوزه عملکردی خود استقبال نموده ، حتی افرادی را مشخص نمایند تا تصمیمات و اقداماتشان را زیر ذره بین برده و با یک نظارت درون سیستمی آنها را در محک نقد و بررسی قرار داده ، نظرات و پیشنهادهای اصلاحی خود را بموقع و بدور از هرگونه مصلحت اندیشی یا خودسانسوری به وی منتقل نمایند.
ج) با برخورد سریع، قانونی و قاطع با مصادیق رفتار و اعمال افراد زیر مجموعه خود که مصداق عبور از قوانین و هنجارهای جامعه ویا بی اعتنایی به آن بشمار می رود این پیام را به همگان منتقل نمایند که در مبارزه با مصادیق مفاسد، جدی و مصمم بوده و هیچ گونه سفارشی را نیز در این راستا نمی پذیرند.
د) با اتخاذ تدابیر مناسب از جمله تقویت واحدهای نظارتی و حراستی از بروز مفاسد جلوگیری نموده، به عبارتی علاج واقعه قبل از وقوع نمایند.
ه) هدایت امور و مدیریت ها را به افراد متعهد و متخصص سپرده ، افراد فرصت طلب و بیگانه با دغدغه‌های اسلامی را از دست یازیدن به جایگاههایی که امانت خدا و مردم بشمار می آید دور نگهدارند.
و) قوانین و مقررات و نیز خطوط قرمز را برای کلیه مدیران و کارکنان زیر مجموعه خود بطور صریح و روشن ترسیم و تبیین نموده، بدین وسیله عذر جهل به قوانین را از آنان بگیرند تا به هنگام ارتکاب تخلف، عدم آگاهی به قوانین یا مطالبات دستگاه را دستمایه ای برای توجیه فعل یا رفتار خود قرار ندهند. ضمن آنکه انجام این مهم باعث خواهد شد تا منابع مهم دستگاه که همان نیروی انسانی آن است از خطر مواجهه یا تسلیم شدن در برابر وساوس درونی و بیرونی مصون مانند.
● نتیجه گیری :
تحقق حضور فعال و موثر بسیج در عرصه نظارت و سالم سازی سامانه اداری کشور از آلودگیهای مبتلا به، نیازمند اتخاذ تدابیر و تمهیداتی است. از جمله مهمترین آنها فراهم کردن زمینه‌ها و بسترهای قانونی لازم و پیش بینی امکانات و اختیارات و تکالیف مناسب برای این نهاد و اعضای آن است که لاجرم می بایست از طریق ساز و کارهای مقرر و قانونی انجام پذیرد به نحوی که در نتیجه نهادینه شدن این امر ، مدیران ، فعالیتهای بسیج در این راستا را مزاحم فعالیت و اختیارات خود ندانسته ، از سوی دیگر بسیجیان نیز به مفید و موثر بودن تلاشهایشان در این راستا اطمینان حاصل نمایند.

خلیل اسفندیاری
کارشناس مدیریت دولتی

منبع : روزنامه رسالت