افشره حیات وحش ایران

● پارك ملی گلستان
پارك ملی گلستان مهمترین گردشگاه طبیعی استان گلستان است كه حدوداً ۹۲ هزار هكتار مساحت دارد. پارك ملی گلستان به تنهایی یك هشتم گونه های گیاهی، یك سوم پرندگان و بیش از ۵۰ درصد گونه های پستانداران ایران را یكجا در خود جای داده است. این پارك به دلیل برخورداری از سه تیپ مختلف آب و هوایی دارای اكوسیستم های جنگلی، كوهستانی و بیابانی است. پارك ملی گلستان به تنهایی یك هشتم گونه های گیاهی و بیش از ۵۰ درصد گونه های پستانداران ایران را در خود جای داده است. خرس قهوه ای، گوزن مرال و شوكا، پلنگ، قوچ و میش، كل و بز از شاخص ترین گونه های پارك ملی گلستان است. یكی از مهم ترین پستاندارانی كه در پارك ملی گلستان زیست می كند، قوچ اوریال بزرگترین و زیباترین قوچ ایرانی است كه شكارچیان خارجی بسیار به آن علاقه مندند.
پوشش گیاهی پارك شامل جنگل های نیمه مرتفع در نواحی استپی خشك است. جوامع گیاهی خاصی منطقه را می پوشانند. علاوه بر گونه های متنوع گیاهی، گونه های جانوری نیز در پارك وجود دارند. علاوه بر گونه های جانوری گونه های آبزی نیز در رودخانه های پارك حیات دارند. این پارك دارای دره های متعدد است. منابع آبی پارك متعدد بوده و شامل رودخانه و چشمه ها و یك رشته قنات است. آبشار گلستان در بالادست تفرجگاه آبشار در پارك قرار دارد. ارتفاع آبشار ۵/۱۹ متر و دارای آب همیشگی است. محیط های پیرامون از جنگل های پهن برگ خزری پوشیده شده است. پارك ملی گلستان در فاصله ۴۵ كیلومتری شرق مینودشت و ۱۵۰ كیلومتری شرق گرگان واقع است. خوشبختانه در این پارك كمپ هایی وجود دارند كه بشود شب را در آنها گذراند. طبیعت گلستان بسیار گسترده است. از مهمترین نقاط طبیعی گلستان:
▪جهان نما: این كوه در ارتفاعات جنوبی شهر گرگان و جنوب شرقی كردكوی واقع شده و جزء سلسله جبال البرز شرقی محسوب می شود. جهان نما سه هزار و ۸۶ متر ارتفاع دارد و نام خود را از روستایی كه در دامنه آن واقع شده، گرفته است. كوه جهان نما یكی از مهم ترین زیستگاه های حیات وحش استان گلستان است.
آبشار زیارت: این آبشار در ۵ كیلومتری جنوب روستای زیارت و ۱۹ كیلومتری جنوب گرگان و در مسیر یكی از شاخه های فرعی رودخانه خاصه رود زیارت به نام شاخه آبشار قرار دارد. این شاخه رودخانه از طریق دو آبشار مجاور از ارتفاع ۱۵متر به داخل محوطه حوضچه كه در محل ریزش ایجاد شده می ریزد. به دلیل بالا بودن رطوبت نسبی محیط روی تخته سنگ ها نیز پوشیده از خزه و گلسنگ است.
▪تالاب آجی گل: این تالاب در جنوب روستای تنگلی واقع شده و مساحت آن بالغ بر ۳۵۰ هكتار است. در بالادست این تالاب دریاچه ای به مساحت ۱۰۰ هكتار به نام دریاچه نمك قرار دارد. این تالاب از دو بخش تشكیل شده است. قسمت غربی آن تا حدی عمیق است و عمق آن در بیشتر نقاط یك تا یك و نیم متر و حداكثر سه متر است ولی در قسمت شرقی كه به وسیله نیزاری از بخش غربی جدا می شود عمق آب كمتر از یك متر است. آب تالاب از رودخانه مرزی اترك تامین می شود. حاشیه غربی آن دارای نی متراكم است و اطراف تالاب را درختان بزرگ و كوچك گز پوشانده.
▪تالاب آلاگل: تالاب آلاگل در شرق جاده آق قلا به اینچه برون واقع شده كه مساحت آن در زمان پرآبی به ۲۵۰۰ هكتار می رسد. آب این تالاب همانند تالاب های آجی گل و آلماگل از رودخانه مرزی اترك و زهكش های طبیعی تامین می شود. محیط های پیرامونی تالاب با نی و جگن و درختچه های گز پوشیده شده است. هرساله در فصل مهاجرت هزاران پرنده به این تالاب و دیگر تالاب های استان می آیند كه انواع قو، فلامینگو، اردك، پرستو و غاز از این دسته اند.
▪تالاب آلماگل: این تالاب در شمال روستای تنگلی واقع شده و با فاصله كمی از مرز ایران و تركمنستان قرار گرفته است. مساحت این تالاب ۲۰۷ هكتار است. عمق آب آن در بیشتر نقاط بین یك تا یك و نیم متر متغیر است و حداكثر به ۳ متر می رسد.
حواشی این تالاب در اكثر نقاط پوشیده از نی است. اطراف تالاب در ضلع جنوبی و مسیر كانال ورودی آب به تالاب را جنگل های گز پوشانده است. در این تالاب به علت نزدیكی به مرز، شكار و هرگونه تیراندازی ممنوع است. آب این تالاب به علت نزدیكی رودخانه اترك شیرین است. آلماگل یكی از تالاب های بین المللی كشور است.
▪پارك جنگلی النگ دره: این پارك در ضلع جنوبی شهرستان گرگان واقع است. رودخانه از قسمت جنوب پارك به شمال امتداد دارد و به طور تقریبی از وسط آن می گذرد. تیپ گیاهی پارك از درختان جنگل های جلگه ای مانند جوامع انجیلی و ممرز و... و دیگر گونه های گیاهی تشكیل شده است.
▪پارك طبیعی ناهارخوران: ناهارخوران از قدیمی ترین تفرجگاه های استان گلستان و شهرستان گرگان است. ناهارخوران در ۴ كیلومتری جنوب شهر گرگان واقع شده و دارای پوشش گیاهی غنی است.
▪آشوراده: یكی از جلوه های تماشایی استان گلستان، همچون سایر نواحی شمالی ایران، وجود روستاهای زیبا به ویژه در دل جنگل های آن است. از جمله این روستاها می توان به ناحیه روستایی آشوراده اشاره كرد. آشوراده از جمله نقاط دیدنی و تماشایی استان گلستان و از توابع شهرستان بندرتركمن است كه در ۲۵ كیلومتری مركز استان یعنی شهر گرگان واقع شده است. آشوراده به شكل جزیره است و آب و هوای معتدل مرطوب دارد. زبان مردم این جزیره فارسی و تركی است.
همه مردم مسلمان و پیرو مذهب شیعه یا سنی هستند. این جزیره زیستگاه مناسبی برای انواع جانوران است و همواره یكی از جزیره های دیدنی و توریست پذیر استان گلستان محسوب می شود. تماشای صید ماهیان خاوری، اسكله، تاسیسات بندر تركمن و سواحل جزیره آشوراده از جاذبه های این ناحیه به شمار می آید. علاوه بر این جاذبه ها تالاب گمیشان، آبشار باران كوه، پارك جنگلی دلند، پارك جنگلی قرق و دیوار دفاعی گرگان و گنبد كاووس را هم می توان به عنوان مهمترین آثار باستانی استان گلستان نام برد. با برنامه ریزی سفری چهارروزه می توان قسمتی از جاذبه های مهم استان گلستان را دید و سری هم به دشت نازساری زیستگاه گونه منحصر به فرد گوزن زرد ایرانی زد. زمان سفر بهتر است در تیرماه باشد.

منبع : روزنامه شرق