پس لرزه های حمله پاکستان به «مسجد سرخ»

یک سال از حمله نیروهای ارتش پاکستان به مسجد سرخ در اسلام آباد گذشت. از آن زمان تا کنون پاکستان تبدیل به جولانگاه طالبان شده و مردم روز به روز بیشتر اعتماد خود را به ارتش و ژنرال مشرف از دست می دهند. در ساعات اولیه صبح روز دهم ژوئیه، نیروهای امنیتی پاکستان کم کم در محوطه وسیع مسجد سرخ (لعل) اسلام آباد پیشروی می کنند. حمله به مسجد سرخ طولانی تر و سخت تر از آنچه که انتظار می رفت به طول انجامید. به گزارش دویچه وله تازه بعد از دو روز نبرد سنگین و رویارویی خونین میان نیروهای دولتی و طلبه های شورشی، «عملیات سرکوب» به پایان رسید. درگیری ها میان این دو گروه از یک هفته پیش از آن و به دنبال حمله طلبه ها به یکی از پستهای نگهبانی پلیس در اسلام آباد آغاز شده بود. در ابتدا هزاران و بعد از آن در روزهای پایانی مقاومت تنها چند صد طلبه و روحانی تندرو کاملا مسلح، باقی مانده بودند. طلبه ها یک هفته تمام مسجد سرخ و مدرسه دینی را به تصرف خود درآورده و از آن پایگاهی نظامی برای مقابله با نیروهای دولتی ساخته بودند تا جایی که ژنرال وحید ارشد سخنگوی ارتش، از جنگی غیر سنتی علیه شورشیان خبر داد: «این مسجد و مدرسه دینی در واقع ساختمان عظیمی است که جنگ طلبان تقریبا در هر اتاق آن سنگر گرفته اند. ما با تروریستهای تعلیم دیده ای سر و کار داریم که سلاحهای سنگینی را هم در اختیار دارند. به همین خاطر باید کاملا محتاطانه عمل کنیم. »
● «خدا انتقام مرا خواهد گرفت»
فشار مقامات امنیتی پاکستان بر طلبه های تندروی داخل مسجد افزایش می یافت و صدای تیراندازی های شدید در اطراف نیز شنیده می شد. بر اساس اعلام دولت، در پایان در حدود صد نفر در این درگیریها کشته شدند اما رسانه ها ی پاکستانی شمار کشته شدگان را بیشتر از این تعداد گزارش کردند. درمیان کشته شدگان نام عبدالرشید قاضی یکی از امامان مسجد سرخ و رهبر شورشیان نیز به چشم می خورد که پیش ازکشته شدن با سخنانش، زمینه را برای شهید قلمداد کردن خود در صورت کشته شدن آماده کرده بود: «این یک جنایت است، یک حمله به تمام معنی. آنها می خواستند مرا درهم بشکنند اما خدا انتقام من را خواهد گرفت. بعد از مرگم ملت پاکستان ، دولت را سرنگون خواهد کرد.» امروز بعد از گذشت یک سال ازاین واقعه بسیاری از پاکستانی ها بر این عقیده اند که امکان تفاهم میان دولت و طلاب وجود داشت و ژنرال مشرف و ارتش می توانستند از خونریزی جلوگیری کنند.
● بی ثباتی دولت، قدرت گرفتن شورشیان
نتیجه حملات شدید و خونین نیروهای دولتی علیه طلبه ها در آن زمان، باعث شده تا امروز بسیاری از مسلمانان محافظه کار، نه تنها نسبت به کشته شدن عبدالرشید قاضی احساس همدردی نشان بدهند بلکه خط فکری افراطی و تندروی او را نیز درست بدانند: «قاضی فقط نگران اسلام و جایگاه آن در کشورمان بود و نه چیز دیگر. او تنها می خواست شریعت را در سرتاسر پاکستان حاکم کند. قاضی شهید شد، چون خواستار یک فرهنگ اسلامی بود. کجای این کار اشتباه است؟» با کشته شدن عبدالرشید قاضی، افراط گرایان مسلمان در پی گرفتن انتقام برآمدند و طالبان پاکستان، به دولت و مشرف اعلان جنگ دادند. نتیجه، قویتر شدن روزافزون افراطیون و بی ثباتی دولت، در ماههای بعد بود، تا جایی که این تضعیف به شکست انتخاباتی هواداران مشرف در ماه فوریه منجر شد. بسیاری از مناطق روستاهای مرزی شمال غرب پاکستان و همچنین مناطق پشتونشین در مرزهای افغانستان تحت کنترل شورشیان درآمدند و طالبان حتی در شهر پیشاور به راحتی در انظارعمومی ظاهر شدند. در حال حاضر نیز دولت پاکستان هیچ طرح مشخصی برای مقابله با افزایش تأثیر طالبان در این مناطق ندارد. گفتگوهای صلح همه نافرجام باقی می مانند و عملیات سنگین نظامی تنها منجر به نارضایتی پشتوها می شود، بدون اینکه حتی سرسوزنی شورشیان را تضعیف کند.

منبع : روزنامه ابرار