«کاخ الحمرا»، تجسم افسانه‌های هزار و یکشب

كامل حلمی «... و خدا می‌داند، چه بسیار افسانه‌ها، چه بسیار حماسه‌های واقعی و پنداری،‌ چه سروده‌ها و قصیده‌ها، غزلها و ترانه‌ها به زبان عربی و اسپانیایی، از عشق و دلاوری،‌ از كامیابی و شكست، از آرزو و خیال،‌ برای این شهر شرقی، شهر افسانه‌های هزار و یكشب، سروده شده است.» (واشنگتن ایروینگ، نویسنده قرن نوزدهم امریكا)
این مكان افسانه‌ای كه الهام بخش سروده «ایروینگ» شد، كاخ بی‌نظیر الحمرا زینت بخش شهر اسپانیایی گرانادا است. كاخ الحمرا، سمبل و شاهكار معماری اسلامی در اروپاست. ارگ‌ها و برج‌ و باروهای وسوسه‌انگیز این كاخ یادگار ماندگار خلاقیت هنری معماران و بنایان مسلمان مراكشی است كه با گذشت قرون و اعصار، هنوز هم زیبایی جادویی آن بر تارك اسپانیایی مسیحی جلوه‌گر است.
در سال ۷۱۱ میلادی، شمشیرزنان عرب و بربر، پای بر ساحل شبه جزیره «ایبری» نهاده و در طی هفت سال قسمت اعظم اسپانیا را تسخیر كرده و ضمیمه قلمرو حكمرانان عرب مسلمان نمودند، و این، پیش درآمدی بود براینكه حدود دو قرن بعد، شهر «كوردوبا» به بزرگترین شهر و مهمترین كانون فرهنگی اروپا تبدیل گردید.
«زاوی بن زیری» (ZAWI BEN ZIRI) امیرعرب در قرن یازده میلادی، قلمرو سلطنتی و مستقل گرانادا را بنیاد نهاد، و به دنبال آن، اعراب به مدت پانصد سال بر گرانادا كه (غرناطه)‌اش می‌گفتند، حكومت كردند. طی این دوران شهر گرانادا از لحاظ ثروت، فرهنگ و هنر به عظمت و درخشش شایان توجهی رسید و سرآمد شهرهای اروپا شد. سلطه مسلمانان بر گرانادا در سال ۱۴۹۲ میلادی با یورش «فردیناند» و «ایزابلا» شاهان كاتولیك اسپانیا به پایان رسید.
در سال ۱۲۳۶ میلادی شهر كوردوبا، به تصرف مسیحیان درآمد، و به دنبال مهاجرت مسلمانان به گرانادا، اوج شكوه و زیبایی این شهر،‌ سر به آسمان سایید، و گرانادا به پایتخت جهان اسلام در «اندلس» بدل گردید. بعدها نیز سلاطین مسلمان، هریك به نوبه خود، كاخی به مجموعه كاخهای الحمرا، افزودند، به گونه‌ای كه تا قرنها اروپا نظیر چنان مجموعه ساختمانی را به خود ندید. در ادبیات عرب از كاخ الحمرا به عنوان بی‌نظیرترین، زیباترین و رویائی‌ترین كاخ جهان یاد شده است.
كوهساران «سییرانوادا» با قلل پوشیده از برف همانند «دیوان پای دربند» در ورای كاخهای الحمرا و قصرهای دل‌انگیز و خیال‌پرور آن، سربه فلك كشیده‌اند. بلندای قله سییرانوادا، بالغ بر ۳۶۶۷ متر است و كاخ الحمرا بر بیشه‌زاری تپه‌ای، كه ۱۶۷ متر از مرتفع‌ترین نقطه شهر گرانادا بلندتر است، بنا شده است،‌
«ابن زمرك» در وصف این كوهساران، سروده است: «رهگذارنی كه از فراز این بلندیها، به شهر گرانادا می‌نگرند، دلباختگانی را مانند كه دیده بر دلبران خود دوخته‌اند»

منبع : ماهنامه سفر