دفتر حافظ منافع آمریکا؛آری یا نه؟!

موضوع راه اندازی دفتر حفاظت از منافع آمریکا در ایران برای نخستین بار از سوی رسانه‌های غربی به ویژه آمریکا طرح شد و در پی آن کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز، بررسی این موضوع را از سوی مقامات آمریکایی تایید کرد.
دکتر محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری اسلامی ایران روز گذشته(یکشنبه)در حاشیه‌ی جلسه هیئت دولت در پاسخ به این پرسش که نظر شما در باه طرح تأسیس دفتر حافظ منافع آمریکا در تهران چیست؟ اعلام کرد؛ «برای نزدیکی دو ملت ایران و آمریکا از هر پیشنهادی حتی اگر از سوی مقامات کاخ سفید باشد، حمایت می‌کند.»
طرح موضوع نزدیکی دو ملت ایران و آمریکا از سوی رئیس جمهور در پاسخ به این طرح، دیپلماسی زیرکانه‌ای است که احمدی نژاد به سیاست تازه واشنگتن نشان داد.
اما منابع آگاه در وزارت خارجه‌ی آمریکا در همین زمینه اعلام کرده‌اند که آنچه در حال حاضر ایالات متحده در نظر دارد این است که کارمندانی آمریکایی به تهران بفرستد که دارای موقعیت و جایگاه دیپلماتیک باشند.
طرح موضوع تأسیس دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران با تحلیل‌ها و واکنش‌های متفاوتی روبرو شد.
برخی صاحب نظران و کارشناسان مسائل سیاسی و روابط ایران و آمریکا، معتقدند که طرح این موضوع از سوی آمریکا بر اساس اهداف خاصی صورت گرفته است و بر همین اساس تأکید دارند که باید آمریکا نیت خود را از این اقدام شفاف سازی و همچنین در این زمینه اطمینان و اعتماد سازی کند.
برخی دیگر از این موضوع استقبال کرده و آن را راهی برای کنار گذاشتن کدورت‌ها و اختلافات و مشکلات میان دو کشور تلقی کرده‌اند.
در همین زمینه دکتر علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی موضع خود را در بدو طرح این موضوع اینگونه اعلام کرده بود؛«طرح ایجاد دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران از شایعات فریبکارانه است»
لاریجانی با بیان این که آمریکایی‌ها در گفته‌هایشان ثابت قدم نیستند، افزود:«دو سال پیش دولت ایران اعلام کرد تا آمریکا اجازه دهد هواپیماهای حامل ایرانیان بتوانند مستقیماً به آمریکا بروند، بنابر این اگر آنها صادث بودند باید در این رابطه جواب می‌دادند.»
جورج بوش رئیس جمهور آمریکا که تا اواسط آبان ماه سالجاری در مسند قدرت قرار دارد، با طرح اینگونه مسائل سعی می‌کند تا اعتبار سیاسی خود را بازیابد و شفاف کند و یکی از آن برنامه‌ها طرح موضوع تأسیس دفتر حافظ منافع ایالات متحده در ایران است.
آمریکا چنین تجربه‌ای را کوبا هم دارد، یعنی دفتر حافظ منافع واشنگتن در هاوانا بزرگتر از دفاتر نمایندگی‌های دیپلماتیک بسیاری از کشورهای خارجی است که در هاوانا مستقر هستند. عمده فعالیت این دفتر در هاوانا صدور ویزا برای کوبایی‌های مخالف و برقراری ارتباط با اپوزیسیون داخلی است.
اما همانطور که دکتر لاریجانی مطرح کرد که آمریکایی‌ها در گفته‌هایشان ثابت نیستند، به این نکته نیز باید توجه داشت که در خلال طرح موضوع تأسیس دفتر حفاظت از منافع آمریکا در ایران که با حضور دیپلمات‌های آمریکایی همراه خواهد بود، تصویب بودجه‌ی ۴۰۰ میلیون دلاری توسط جو.رج بوش برای انجام عملیات محرمانه و براندازانه علیه جمهوری اسلامی ایران و با کنار هم گذاشتن این دو، به نتیجه می‌توان رسید که طرح موضوع تأسیس این دفتر در تهران بیشتر به یک نیرنگ و ترفند سیاسی شبیه باشد تا یک اقدام جدی از سوی آمریکایی‌ها.
حضور دیپلماتهای آمریکایی در تهران اهدافی را دنبال می‌کند که یکی از آنها انجام امور کنسولی همچون صدور ویزا برای ایرانیان خواهد بود.
اما هدف اصلی از تأسیس چنین دفتری چیزی جز افزایش ارتباط با گروههای سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی ایران در داخل و منطقه نیست.
در هر حال باید در این باره بسیاری از مسائل حل و فصل شود و موانع بسیاری از پیش پای دو طرف کنار رود، به ویژه موانعی که از سوی واشنگتن ایجاد شده است.
تأسیس دفتر حفاظت از منافع آمریکا در ایران نیازمند پیش درآمدهایی است که به این سرعت امکان تحقق آن درآینده نزدیک دیده نمی‌شود.

محمد حیدری

منبع : روزنامه جام‌جم