راهبردهای خودروسازان امریکایی برای افزایش بهره‌وری در برابر رقبای آسیایی

یافته‌های بررسی مؤسسه Just-auto در خصوص رشد بهره‌وری حاکی از آن است که تفاوت ۶ خودروساز بزرگ دارای بالاترین تا کمترین میزان بهره‌وری بر مبنای مجموع زمان تولید- در بخش مونتاژ، پرسکاری، موتور و گیربکس از میزان ۵۱/۱۰ ساعت به ازای هر دستگاه خودرو (یا ۷۹۰ دلار به ازای هر دستگاه خودرو) در سال ۲۰۰۳ به رقم ۵۰/۳ ساعت (یا حدود ۲۶۰ دلار به ازای هر دستگاه خودرو) کاهش یافته است. در این میان، شرکت کرایسلر دارای بالاترین میزان بهبود بوده و توانسته است این رقم را با ۷/۷ درصد بهبود به ۳۷/۳۰ ساعت، معادل عملکرد تویوتا برساند.
بیان این نکته ضروری است که تویوتا، درصد بالاتری از قطعات را با استفاده از کارکنان خود تولید و یا مونتاژ می‌کند. این در حالی است که سه خودروساز بزرگ امریکایی (Big ۳) بسیاری از مدول‌ها و قطعات مونتاژ را از تامین‌کنندگان خریداری کرده و در به‌کارگیری نیروی کار، صرفه‌جویی می‌کنند. تویوتا، تقریباً تمامی نیروهای کاری خود را حتی در کارخانه‌های دارای تولید پایین‌تر، حفظ کرده است. در مقایسه، جنرال موتورز، فورد و کرایسلر، به منظور کاهش هزینه‌های نیروی کار از روش‌های بازخرید یا برکناری کارکنان استفاده کرده‌اند.
جنرال موتورز طی سال ۲۰۰۷ عملکرد بهره‌وری در بخش تولید را به ۲۹/۳۲ ساعت به ازای هر خودرو رسانده است که در واقع پانزدهمین سال متوالی این شرکت در حوزه بهبود محسوب می‌شود. طی این مدت، فورد به رغم کاهش ۶ درصدی تولید نسبت به سال ۲۰۰۶، این رقم را با ۷/۳ درصد بهبود به ۸۸/۳۳ ساعت کاهش داده است.
براساس ارزیابی‌های انجام شده شرکت تویوتا به واسطه تعهد تجدید شده‌اش نسبت به تولید ناب، همچنان الگویی برای بهینه کاوی در این صنعت به شمار می‌رود. کرایسلر نیز با حمایت تامین‌کنندگان خود، شاهد پیشرفت‌هایی قابل ملاحظه بوده است. جنرال موتورز، شایسته اعتبار موردنظر در حوزه بلوغ رو به رشد «سیستم تولید جهانی» خود است و فورد نیز نشان داده است که تمرکز بر کیفیت، منجر به بهره‌وری بهتر خواهد شد.
به‌رغم تشابهات عددی در بهره‌وری خودروسازان، تویوتا در این بررسی همچنان جذاب‌ترین وضعیت را داشته است. بهبودهای بهره‌وری تویوتا در مواردی به دلیل ترکیب وسیع‌تر خودروها از جمله Tundra Pickup، Sequoia SUV و موتورهای V۸ بیشتر و تولید خودروی Camry Hybrid خنثی (Off set) شده است. افزون بر این، تویوتا در حوزه‌هایی نظیر صرفه‌جویی در مصرف انرژی، باز کردن فضای کف بیشتر (Floor Space)، کاهش زمان تولید و طول خط تولید و افزایش کارایی سرمایه، دارای بیشترین بهبود بوده است.
متأسفانه شکاف سوددهی خودروسازان امریکایی و ژاپنی همچنان زیاد است. سود قبل از مالیات به ازای هر خودروی هوندا و نیسان ۱۶۴۱ دلار و تویوتا ۹۲۲ دلار بوده است. کرایسلر ۴۱۲ دلار زیان و جی‌ام و فورد هر یک ۷۲۹ دلار و ۱۴۶۷ دلار به ازای هر خودرو زیان کرده‌اند. این موارد، نشان‌دهنده پرداخت‌های بیشتر سه خودروساز امریکایی برای بازنشستگی و خدمات بهداشتی و مشوق‌های فروش و حمایت‌های بیشتر از نمایندگان فروش نسبت به رقبای ژاپنی است.
مشاهدات انجام شده از افزون بر ۲۰ کارخانه مختلف طی سال ۲۰۰۷، حاکی از آن است که توجه به بهبود مستمر تقریباً در هر فرایند تولید در حال انجام است و هر یک از کارخانه‌ها بر کاهش ضایعات و توجه به کیفیت در فرایندها بیش از گذشته تمرکز کرده‌اند.
یکی از یافته‌های جالب این بررسی آن است که خودروسازان (امریکایی) به رغم تمرکز بر مناطق دارای نیروی کار کم هزینه مکزیک، در کارخانه‌های مستقر در این کشور نیز با وجود برخورداری از اتوماسیون کمتر، باز هم بسیار ناب، رقابتی و دارای کیفیت بالا سازماندهی کرده‌اند.
از سوی دیگر، موافقتنامه‌های نوآورانه این خودروسازان (امریکایی) با اتحادیه کارگران خودروسازی، دارای ویژگی‌هایی است که موجب جایگاه رقابتی آنان در آینده خواهد شد.
مطابق این موافقتنامه، نخست اتحادیه با دستمزدهای پایین‌تری حدود ۲۰/۱۴ دلار در ساعت برای نیروی کار جدید موافقت کرده است. جنرال موتورز می‌تواند از کارگران جدید در کارهای غیراصلی مانند تحویل قطعات به خط مونتاژ، خدمات نگهبانی و اکثر کارهای غیرمرتبط با نصب یک قطعه در بدنه خودرو استفاده کند. فورد و کرایسلر نیز می‌توانند کارکنان دارای دستمزد پایین‌ در مشاغل ساعتی را به شرطی که از ۲۰ درصد نیروی کاری ساعتی آنان در امریکا فراتر نرود، استخدام کنند.
با توافق در زمینه دستمزدهای پایین‌تر، ممکن است شرکت‌های کرایسلر، فورد و جنرال موتورز تولید قطعات و مدولهای معین را که پیش از این به تامین‌کنندگانی سپرده بودند که دستمزدهای کمتری به کارگران پرداخت می‌کردند، مجدداً به کارخانه‌های خود بازگردانند.
به طور کلی، در بررسی‌های انجام شده بهره‌وری ۴ شرکت از مجموع ۶ شرکت دارای بخش‌های مونتاژ، قوای محرکه و پرس در امریکای شمالی (جنرال موتورز، هوندا، کرایسلر و فورد) در سال ۲۰۰۷ با بهبود روبه‌رو بوده‌اند. در این بررسی، کارخانه Toledo South شرکت کرایسلر دست به نوآوری مشارکتی با سه شرکت تامین‌کننده زده است. گروه Kuka مدیریت بخش بدنه شرکت Magna Steyr بخش رنگ و هیوندای Mobis مدیریت مونتاژ شاسی برای خودروی Jeep را عهده‌دار شدند. این کارخانه با ۵۷/۱۳ ساعت به ازای هر خودروی جیپ، یک الگو تلقی می‌شود.
به باور تهیه‌کنندگان این گزارش، خودروسازان امریکای شمالی، رقابت‌پذیری جهانی قابل ملاحظه‌ای کسب کرده‌اند و به غیر از ژاپن از اکثر مناطق جلوتر هستند. هر چند هزینه‌های نیروی کار این شرکت‌ها همچنان بالا باقی مانده است، اما ضعف دلار و موافقتنامه‌های جدید کار، امریکای شمالی را به منطقه‌ای جذاب برای تولید تبدیل کرده است.
همچنین، به رغم بهبود مستمر در حوزه بهره‌وری کارخانه‌ای، سه شرکت بزرگ امریکا در مقایسه با تویوتا و هوندا، همچنان از ظرفیت مونتاژ خود به طور قابل توجهی کمتر استفاده می‌کنند. مثلاً کرایسلر و جنرال موتورز هر یک ۸۸ درصد از تعداد بالقوه خودروهایی که می‌توانند در دو نوبت کاری ۱۶ ساعته و یک سال کاری ۲۳۵ روزه تولید کنند را مونتاژ کرده‌اند. نرخ استفاده از ظرفیت مونتاژ فورد ۸۴ درصد بوده است. این رقم نسبت به رقم ۷۷ درصد سال ۲۰۰۶ حاکی از بهبود است، اما همچنان کمتر از نرخ‌های ۱۰۰ درصد تویوتا و ۹۷ درصد هونداست.
● بخش پرسکاری
در این بخش، تویوتا طی سال ۲۰۰۷ بهترین بوده است. این وضعیت عالی ناشی از صرف هزینه‌های بیشتر در مقایسه با رقبا نبوده بلکه عمدتا به خاطر فعالیت‌های منظم بهبود در حوزه کایزن و انعطاف‌پذیری ناشی از هماهنگی مطلوب بین مهندسی و تولید بوده است.
● بخش قوای محرکه
در این حوزه، تویوتا با رقم ۱۳/۳ موتور به ازای هر ساعت ( HPE)، کرایسلر با رقم ۳۵/۳ موتور و سرانجام جنرال موتورز با ۴۴/۳ موتور رده‌های اول تا سوم را در اختیار دارند.
● جمع‌بندی
جمع‌بندی مؤسسه Just-auto در خصوص موضوع بهره‌وری حاکی از آن است که «تلاش‌های مرتبط با بهبود مستمر و تولید ناب نه تنها بهبودهای فوری به همراه ندارند بلکه شناسایی و تشخیص فوری آنها نیز امکان‌پذیر نیست، اما شرکت‌هایی که بهبودهایی سازگار و هماهنگ را در فعالیت‌های تولیدی خود ایجاد می‌کنند، در واقع شرکت‌هایی هستند که مزیتی هزینه‌ای نسبت به رقبای خود کسب می‌کنند.

منبع:
Just-auto.com, “Detroit Three close productivity gap on Asian rivals”, ۶ June ۲۰۰۸

منبع : ماهنامه صنعت خودرو