رهایی از دام خستگی ها

بسیاری از افراد در طول روز احساس خستگی و کسالت دارند و از این که برای انجام کارهای روزانه انرژی کافی ندارند شاکی اند. معمولاً علت این خستگی به نداشتن زمان و توان کافی برای رسیدگی به همه وظایفی که به فرد محول شده است نسبت داده می شود. در صورتی که علت اصلی این بی حالی، خستگی و کسل بودن می تواند عادات غذایی، شیوه خوابیدن و نحوه برخورد با مشکلات و درگیری های روزمره باشد. در واقع با جایگزین کردن عادات صحیح و کمی اصلاح کردن برنامه زندگی تان می توانید بر خستگی های هر روزه تان غلبه کنید و با انرژی تر و سرحال تر به کار و فعالیت بپردازید.
● رژیم غذایی
شاید تا به حال متوجه شده باشید که خوردن بعضی از غذاها موجب خواب آلودگی می شوند یا ننوشیدن مایعات به اندازه کافی شما را کم حافظه و فراموشکار می کند. در واقع رژیم غذایی می تواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد ذهنی و جسمی افراد داشته باشد.
یکی از عادات صحیح غذایی خوردن صبحانه است. خوردن صبحانه فقط برای سیر شدن نیست و نباید به بهانه گرسنه نبودن از آن طفره رفت. صبحانه نه تنها موجب بالاتر رفتن بهره وری افراد در زمینه های جسمی و روحی می شود بلکه سطح هورمون استرس را نیز پائین تر می آورد. خوردن سه وعده غذایی نه چندان حجیم و دومیان وعده می تواند از افت میزان قندخون و سطح انرژی افراد در طول روز جلوگیری کند. وعده های غذایی حجیم موجب می شوند که انرژی زیادی صرف هضم کردن آنها شود و در نتیجه بیشتر احساس خستگی و خواب آلودگی را در پی خواهد داشت. بهتر است در هر وعده غذایی به میزان کافی از کربوهیدرات ها، پروتئین و چربی های مفید مانند چربی موجود در ماهی، آجیل و روغن زیتون استفاده کنید. استفاده از این چربی ها و پروتئین ها موجب می شود که یکی دو ساعت بعد از غذا احساس نیاز به خوردن یک میان وعده شیرین را نداشته باشید. فیبرها نیز گزینه مناسبی برای رژیم غذایی شما هستند. فیبرها موجب می شوند که کربوهیدرات هایی که مصرف کرده اید به یک باره نسوزند بلکه به تدریج و در طول زمان وارد خون شما شوند و در نتیجه بدون آن که در دام پرخوری بیفتید شما را پرانرژی و سرحال نگه دارند به اندازه کافی مایعات بنوشید. بخش زیادی از خون و سایر مایعات بدن را آب تشکیل می دهد. ننوشیدن آب به اندازه کافی موجب غلیظ شدن خون می شود و در نتیجه قلب برای پمپاژ کردن خون باید انرژی زیادی صرف کند. همچنین نوشیدن مایعات موجب انتقال سریعتر و بهتر مواد غذایی و ویتامین ها در بدن و راحت تر رسیدن آنها به همه قسمت ها می شود البته لازم نیست خود را مجبور به نوشیدن بیش از اندازه آب کنید. بسیاری از مواد غذایی مانند ماست، کلم بروکلی، هویج و میوه های آب دار مانند هندوانه و پرتغال به طور طبیعی حاوی آب هستند و می توانند تا حد زیادی نیاز بدن به مایعات را برطرف کنند.
● سلامت روحی
همه ما تا حد زیادی با خستگی های جسمی و اثرات نامطلوب آن آشنا هستیم. اما خستگی های روحی، غم، بی حوصلگی ، نگرانی ، خشم و استرس، می توانند اثر به مراتب نامطلوب تری بر افراد بگذارند. مشکلات و احساسات ناخوشایند همیشه وجود دارند اما اگر نسبت به آنها واکنش مناسبی نشان دهید، ذهن و جسم شما می تواند سریع تر و بهتر شادابی و نشاط خود را باز یابد.
یک راه بسیار ساده برای آرامتر شدن در زمان استرس و درگیری های ذهنی، پاشیدن مقداری آب به صورت یا دوش گرفتن است. آب می تواند ذهن و جسم شما را از تنش ها دور کرده و آرام تان کند.
آراستگی و مرتب بودن وضع ظاهری می تواند تأثیر زیادی بر پرانرژی و با انگیزه تر بودن افراد داشته باشد. اگر لباس های زیباتر و گران قیمت تر را در کمد منزل تان پنهان کرده و آنها را به ندرت و فقط برای مراسم خاص می پوشید بهتر است از آنها برای پوشش روزانه تان استفاده کنید. مانند افراد موفق و سرشناس لباس بپوشید. در این صورت ، در طول روز هر زمانی که چشم تان به تصویرتان در آیینه افتاد انرژی می گیرید.
نگه داشتن احساسات منفی مانند ترس، اضطراب و خشم در درون و بروز ندادن آنها ممکن است یک روش بزرگسالانه برای مقابله با آنها تصور شود در حالی که در خود نگه داشتن افکار و احساسات ناخوشایند در طول زمان موجب خستگی ذهنی و فرسودگی روحی افراد می شود. اما اگر احساسات خود را به شیوه مناسب بیان کنید و آن را با افراد دیگر درمیان بگذارید احساس آرامش و آسودگی خیال بیشتری خواهید داشت.
گوش دادن به موسیقی یکی از مؤثرترین روش ها برای تغییر روحیه، کم کردن تنش و اضطراب و بالاتر بردن سطح انرژی است. تحقیقات نشان داده است افرادی که هنگام ورزش موسیقی گوش می کنند می توانند با سرعت بیشتر و به مدت زمان طولانی تری ورزش کنند. در واقع موسیقی ذهن افراد را از احساس خستگی منحرف می کند.
اگر نسبت به افرادی که هر روز با آنها سر و کار دارید احساس کینه، عصبانیت یا دلخوری دارید، بهتر است به خاطر خودتان هم که شده آنها را ببخشید. بودن در کنار افرادی که نسبت به آنها احساس بدی دارید موجب بالاتر رفتن سرعت ضربان قلب و فشار خون، نقص سیستم ایمنی بدن و احساس خستگی می شود. اما داشتن احساس همدلی با دیگران و بخشش می تواند در چنین شرایطی به شما کمک کند تا حس بهتری داشته باشید. بخشش از شما فرد با نشاط تر و قوی تری خواهد ساخت.
زمانی که دچار استرس و فشار روانی می شوید، نفس هایتان بسیار کوتاه و کم حجم هستند.
به عبارت دیگر شما از ناحیه سینه نفس می کشید. این گونه تنفس موجب می شود اکسیژن کمتری به شش ها و مغز شما برسد و اکسیژن کمتر نیز به منزله بی حال تر شدن و احساس خستگی بیشتر است. بهترین نوع تنفس، که تنفس شکمی نام دارد به گونه ای است که هنگام نفس کشیدن شکم تان هنگام دم کمی جلوه آمده و هنگام بازدم به آرامی به حالت طبیعی برمی گردد. تنفس عمیق فواید بسیار زیادی برای سلامتی دارد و یکی از آنها احساس شادابی و سرحال تر بودن است که به علت اکسیژن بیشتر رسیدن به مغز و سایر اندام های بدن می باشد.
انجام فعالیت های خیرخواهانه و کمک به افراد نیازمند نیز می تواند اثرات بسیار مثبتی بر روحیه افراد داشته باشند. محققان دریافته اند که انجام این فعالیت ها تأثیر به سزایی بر احساس خوشبختی، رضایت از زندگی، عزت نفس، حس کنترل داشتن بر امور زندگی، سلامت جسمی و روحی دارد.
● استراحت کافی
بسیاری از افراد هنگامی که برای انجام کارهای روزانه شان وقت کم می آورند با کوتاه تر کردن زمان خواب شبانه سعی در جبران عقب افتادگی ها دارند. در حالی که کم خوابی موجب کاهش بهره وری و عملکرد ذهنی و جسمی در روز بعد می شود و این خستگی نه تنها روز شما را خراب خواهد کرد بلکه توانایی درست انجام دادن فعالیت های روزانه را نیز از شما سلب خواهد نمود. یک خواب خوب شبانه می تواند شادابی شما در روز بعد را تضمین کند.
بهتر است یک تا دو ساعت قبل از خواب از تماشای تلویزیون و کارکردن با کامپیوتر بپرهیزید. زیرا نور درخشان ساطع شده از این وسایل موجب کاهش سطح هورمون ملاتونین می شود. این هورمون معمولاً بعد از تاریک شدن محیط فعال می شود و بدن را برای خوابیدن آماده می کند. اما این نور درخشان موجب می شود مغز به اشتباه تصور کند هنوز شب نشده است و در نتیجه دیرتر خواب تان خواهد گرفت.اگر هنگامی که در رختخواب هستید دائماً به ساعت نگاه کنید تا ببینید چند ساعت از شب گذشته و چقدر تا صبح باقی مانده، به سختی به خواب خواهید رفت زیرا این کار موجب بیش از حد فعال شدن مغز می شود. بهتر است ساعت را کوک کنید و سپس آن را در جایی بگذارید که نتوانید زمانی که در رختخواب هستید آن را ببینید.
برای بهتر خوابیدن باید اتاق خواب تان بیش از حد گرم نباشد. زیرا هنگام خواب دمای بدن کمی افت می کند و دمای محیط بیرون باید با دمای درون بدن متناسب باشد.
اگر بعد از رفتن به رختخواب، در عرض ۱۵ دقیقه خوابتان نگرفت بهتر است به جای تلاش بیهوده برای خوابیدن از رختخواب بیرون بیایید و کار دیگری مانند کتاب خواندن یا بافتنی بافتن انجام دهید تا ذهنتان آرام تر شود. زمانی که احساس کردید خوابتان گرفته است به رختخواب برگردید.

غزاله مرعشی

منبع : روزنامه ایران