تلاش های روزافزون دو کشور برای مقابله با آمریکا

ماجرا از این قرار است كه پانزده آذر رویترز نوشت: «كمك های انسان دوستانه ونزوئلا به برانكس رسید و برخی از اهالی یكی از فقیرنشین ترین محله های نیویورك را خوشحال كرد كه می توانند خانه هایشان را گرم كنند و برخی دیگر را حیرت زده كرد كه آیا آنها به مهره های سیاسی تبدیل شده اند.»رویترز به نقل از خوزه سرانو یكی از نماینده های كنگره آمریكا كه این كمك رسانی را سازماندهی كرده بود نوشت: «برای آن دسته از كسانی كه می گویند چاوس با این كار می خواسته امتیاز سیاسی بگیرد باید بگویم من از همه شركت های آمریكایی كه بخواهند با كمك به محله من امتیاز سیاسی بگیرند دعوت می كنم همین امروز بعدازظهر امتیازگیری خود را شروع كنند.»این محموله اولین محموله ارسالی از ۳۲ میلیون لیتر سوختی بود كه قرار است امسال با ۴۰ درصد تخفیف به محله برانكس سرازیر بشود.شركت سیتكو شاخه آمریكای شركت دولتی نفت ونزوئلا هم قرار است ۴۸ میلیون لیتر نفت ارزان دیگر را به ۴۵ هزار نفر از كم بضاعت های یك ایالت شمالی دیگر آمریكا یعنی ماساچوست سرازیر كند كه در نهایت حدود ده تا ۱۴ میلیون دلار به نفع آنها می شود.چاوس مردی است كه باید او را دوست داشت. چون ونزوئلا تنها كشوری است كه به كم بضاعت های آمریكایی سوخت ارزان رسانده به خصوص در شرایطی كه قیمت نفت در دو سال گذشته تقریباً دوبرابر و كمرشكن شده است. البته برخی هم می گویند ونزوئلا كشوری است كه كودكانش از سوءتغذیه رنج می برند و درست نیست پول آنها خرج كم بضاعت های نیویورك و ماساچوست بشود و اضافه می كنند اگر به خاطر افزایش بی سابقه قیمت های نفت نبود سایه ركود هنوز بر اقتصاد ونزوئلا سنگینی می كرد. اقتصادی كه در دو سه سال اخیر بهبود یافته اما نرخ بیكاری و تورم هنوز از مشكلات اصلی است.
• حكومت بولیواری مستضعفان
چاوس از زمانی كه حكومت ونزوئلا را به دست گرفته به مستضعفان و مستمندان می اندیشد و قشر فقیر جامعه همان قشری هستند كه پایه های حكومت ونزوئلا روی آنها بنا شده است.
مقامات ونزوئلا اعلام می كنند اساس حكومت سوسیالیستی چاوس بر اصول سیمون بولیوار استوار است كه حدود دویست سال پیش به عنوان یك آزادیخواه به جنگ با اسپانیایی ها رفت و موفق شد استقلال آمریكای جنوبی را به دست بیاورد. در تمام آمریكای جنوبی از او به عنوان یك قهرمان نام برده می شود. او متولد كاراكاس پایتخت فعلی ونزوئلا بود. برای همین هم هست كه نام رسمی ونزوئلا چیزی نیست جز «جمهوری بولیواری ونزوئلا». او كسی بود كه استقلال آمریكای جنوبی را به دست آورد و آمریكای جنوبی را از گزند مستبدان اسپانیایی نجات داد.
• دو برادر از شرق و غرب یكدیگر را یافتند
براساس همین عدالت ورزی و دوستی با مستضعف ها و فقیرترها ونزوئلا در سیاست خارجی خود دوستی با كشورهای جنوب یا كم تر توسعه یافته را به دوستی با كشورهای شمال یا توسعه یافته ترجیح داده. منظور از كشورهای جنوب همان كشورهای توسعه نیافته تر است كه در رویارویی با كشورهای شمال یا توسعه یافته بسیج شده اند.
در این یارگیری جهانی ونزوئلا ایران را یافته است كه ۲۵ سال پیش مستضعفانش رژیم پادشاهی كشور را فرو ریختند و حالا ایران نیز پرهیجان پیش می رود تا یكی از پرچمداران كشورهای جنوب باشد. دو كشور هم جزء كم تر توسعه یافته ها هستند، هم متكی به نفت و تاثیرگذار در اوپك، هم اوضاع سیاسی شان با اروپا تعریفی ندارد و هم مهم تر از همه دشمن مشتركشان ایالات متحده آمریكا است. دو كشور یك اشتراك دیگر هم دارند و آن دوستی با اژدهایی خفته در مشرق زمین است كه گرمای نفس آن هر روز بیشتر می شود و آن هم مثل ونزوئلا و ایران بیزار از امپریالیسم آمریكایی.چاوس از دوستی با ایران راضی است و ایران تا به اینجای كار نتوانسته یاری وفادارتر از ونزوئلا پیدا كند كه در تعاملات پیچیده جهانی كنار ایران بایستد. ایران و ونزوئلا دارند تلاش های خود را افزون می كنند تا با اقتدار بیشتری با «یك جانبه گرایی آمریكا» مبارزه كنند. اتحادی كه به نظر می رسد در كنار همان اژدهای خفته انجام می گیرد.چاوس می گوید جورج دبلیو بوش رئیس جمهور آمریكا قصد جان او را دارد. رویترز اوایل آذر به نقل از چاوس نوشته «معاملات نفتی ونزوئلا با آمریكا مثلی سوبسیدی است كه ونزوئلا به اقتصاد آمریكا تزریق می كند و همكاری نفتی آمریكایی ها در ونزوئلا تنها به غارت این كشور آمریكای جنوبی انجامیده است.» در مورد اروپایی ها هم موضع ونزوئلا فرق زیادی نمی كند. چاوس اتحادیه اروپایی را متهم كرده كه با دخالت در انتخابات ونزوئلا قصد دارند او را از قدرت بیندازند. در حالی كه ایران و ونزوئلا مشكلات عدیده ای با ایالات متحده آمریكا و اتحادیه اروپایی دارند اوضاع با چین رو به گسترش و شكوفایی است.ونزوئلا برای كم كردن اتكای خود به بازار نفت آمریكا توجه خود را به بازار چین جلب كرده كه دارد پرشتاب پیش می رود و ونزوئلا هم پرشتاب می كوشد تا چنان كه اعلام كرده صادرات نفت خود را به چین تا سال آینده چهار برابر بكند. كاری كه ایران از مدت ها پیش شروع كرده و این روزها تامین كننده اول نفت چین در جهان است.به این ترتیب، در حالی كه ایالات متحده آمریكایی نفت بسیاری از كشورهای عربی، آفریقایی و آسیای میانه را خریدار هستند و شركت های نفتی شان مشغول استخراج نفت در همان كشورها، نفر دوم و سوم اوپك لوله های نفت خود را به سمت چین سرازیر كرده اند كه بیش از یك میلیارد نفر جمعیت دارد و نامش همچنان «جمهوری خلق» چین است و حكومتش روی شانه كارگران بنا شده است اگرچه این روزها شركت های آمریكایی و اروپایی شانگهای را بیشتر شبیه به یكی از شهرهای مدرن اروپایی و آمریكایی كرده اند. ونزوئلا مثل ایران كشوری متكی به نفت است. نفتی كه حدود یك سوم درآمد ناخالص داخلی و ۸۰ درصد از صادرات كشور و نیمی از درآمدهای دولت را تشكیل می دهد.ذخایر نفت ونزوئلا در سال ۲۰۰۴ میلادی حدود ۷۸ میلیارد بشكه برآورد شده است. ایران به عنوان دومین منبع بزرگ نفتی جهان حدود ۱۳۷ میلیارد بشكه نفت را در خود جا داده است.ونزوئلا این روزها پنجمین تولید كننده نفت جهان و پس از عربستان سعودی و ایران سومین تولیدكننده نفت اوپك است.ونزوئلا بنا بر توافقات اوپك اجازه دارد روزانه حدود ۲/۳ میلیون بشكه نفت خام تولید كند كه از این مقدار حدود نیم میلیون بشكه آن در داخل مصرف می شود و بقیه به خارج صادر می شود. ایران این روزها حدود ۴ میلیون بشكه نفت تولید می كند.ونزوئلا ۱۵درصد از واردات نفت ایالات متحده آمریكا، صنعتی ترین كشور جهان، را تامین می كند. ایران در این سوی نیمكره شرقی حدود ۱۵ درصد از واردات نفت چین را تامین می كند.چاوس می گوید: «ما [ایران و ونزوئلا] می توانیم موفق بشویم و با تلاش هایمان آمریكا و دیگرانی را كه می خواستند مانع از روابط كشورهای جنوب بشوند شكست بدهیم.»
چاوس ۱۲ آذر در مراسم پایان سومین كمیسیون مشترك بلندپایه اقتصادی دو كشور در كاراكاس گفت: «ایران امروز به یك قدرت بزرگ تبدیل شده است.»
او گفت: «ایران برای ما یك الگو است كه از وابستگی جدا شده است.»
او گفت: «آنها [ایرانی ها] برادرانی هستند كه می خواهند به توسعه ما كمك كنند.»
او گفت: «ونزوئلا و ایران برادران واقعی در نبرد علیه امپریالیسم آمریكا هستند و تلاش می كنند تا یك دنیای برابر و عدالت محور ایجاد بشود.»
• برادری در روزهای سخت
شنبه دوم مهر روزی بود كه شورای حكام آژانس بین المللی انرژی هسته ای به یك قطعنامه پیشنهادی از طرف اروپا رای مثبت داد و پرونده هسته ای ایران را در آستانه ارجاع به شورای امنیت سازمان ملل یعنی جایی قرار داد كه تحریم های بین المللی منتظر ایران است. از میان ۳۵ عضو شورای حكام، ۲۲ عضو به قطعنامه اروپایی ها رای مثبت دادند، ۱۲ كشور رای ممتنع دادند و ونزوئلا تنها كشوری بود كه پا را از رفقای قدرتمند ایران مثل روسیه و چین فراتر گذاشت و از برنامه هسته ای ایران دفاع كرد.
چاوس در یك سخنرانی رسمی در حضور هیات تجاری ایران كه برای امضای ۲۱ توافق نامه به كاراكاس سفر كرده بود گفت: «ما از حق كامل ایران برای جست وجوی منابع جایگزین انرژی ازجمله انرژی هسته ای دفاع كرده و رفتار كشورهایی را كه می كوشند مانع دستیابی ملت های در حال توسعه به منابع جایگزین بشوند محكوم می كنیم.»او در همان مراسم اقتصادی همچنین گفت: «ما در كنار ایران خواهیم بود و در هر شرایطی به این سیاست خود ادامه خواهیم داد و امپریالیسم را تحمل نمی كنیم.»و سپس پرسید: «چه كسی می تواند مانع اعمال حق ملت ها برای توسعه بشود؟ چرا آمریكا با استفاده صلح آمیز ایران از انرژی هسته ای مخالفت می كند؟»و بعد گفت: «كشورهایی مثل ایالات متحده آمریكا انرژی هسته ای را توسعه می دهند، اما نه برای استفاده صلح آمیز بلكه برای ساخت بمب اتمی اما همان ها كه فناوری دست آنها است، می خواهند مانع آن شوند كه ما حتی به صورت صلح آمیز به این فناوری دست یابیم. چه كار غیراخلاقی بزرگی!»او گفت: «من در اینجا از فرصت استفاده می كنم تا بار دیگر حمایت خود را از طرح ایران اعلام كنم.»او ادامه داد: «ما همبستگی خود را با ایران در برابر فشارها و تجاوزات امپریالیستی كه از سوی آمریكا صورت می گیرد، اعلام می داریم.»او سپس گفت: «ما خلاف آنها [قدرت های غربی] رای دادیم؛ چون این موضوع مربوط به همه ما [كشورهای در حال توسعه] می شود و موضع ما در این زمینه ثابت است.»آرتورو آنیبال گایگوس رامیرز سفیر جمهوری بولیواری ونزوئلا در تهران حدود ده روز پس از آن كه ونزوئلا به عنوان تنها كشور حامی ایران در بین ۳۵ عضو شورای حكام آژانس بین المللی انرژی هسته ای به نفع ایران رای داد هم نشستی خبری با خبرنگارها ترتیب داد. او ابتدا ماه رمضان را به ایرانی ها تبریك گفت و بعد اضافه كرد: «در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران، روابط ما مبتنی بر علایق مشترك است. ضمن آن كه ما و ایران از كشورهای اصلی اوپك و بنیانگذاران این مجموعه هستیم.»او گفت: «روابط ما و ایران در چارچوب دو انقلاب بولیواری و انقلاب اسلامی ایران است كه از یكی ۵ سال و از دیگری ۲۵ سال می گذرد و ارزش های مشترك این دو انقلاب استوار است.»او گفت: «در خصوص مسئله تولید نفت هم ما و هم ایران می دانیم كه هر دو منابع تجدیدناپذیری داریم كه از آن ملت هایمان است. در این چارچوب و عرصه های دیگر ما براساس ایدئولوژی بولیواری عمل می كنیم كه از افكار سیمون بولیوار منشأ می گیرد و بر آگاهی كشورها از حق و حقوق شان برای استفاده از منابع شان تاكید دارد.»او گفت: «همان گونه كه ایران نیز معتقد است ما هم بر این باوریم كه باید از انرژی های جایگزین استفاده كنیم و بر همین اساس با انحصار این موضوع در دست عده ای خاص مخالف هستیم.»از شش سال پیش كه چاوس حاكم ونزوئلا شده شش بار او و سید محمد خاتمی رئیس جمهور پیشین ایران به دیدار یكدیگر شتافته اند.آخرین نتیجه این همكاری ها امضای ۲۱ سند همكاری یادداشت تفاهم نامه و مثل آن در ماه آذر بود. توافق نامه ای به ارزش حدود ۸۵۰ میلیون دلار كه در كنار آن ی۶۰ تفاهم نامه ای كه قبلاً بین دو طرف امضا شده بود بایگانی خواهد شد.قرار است این معامله ۸۵۰ میلیون دلاری به آنجا بینجامد كه ایران در ونزوئلا دوچرخه بسازد، لوازم خودرو بسازد، به ساخت كارخانه سیمان ادامه بدهد، سالی ۴ هزار تراكتور بسازد، كارخانه آجرپزی بسازد، ۱۰ هزار خانه مسكونی بسازد و دو كشور در زمینه های گاز، پتروشیمی و آلومینیوم همكاری های خود را گسترش بدهند. دو كشور همچنین دارند بررسی می كنند شاید بتوانند یك خط تولید مشترك كشتی نفت كش هم در ونزوئلا راه بیندازند.چاوس قرار است سال آینده میلادی به تهران بیاید و مذاكرات دوجانبه ای را با محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران پیش ببرد. مذاكراتی برای تحكیم بیشتر اتحاد كشورهای جنوب چنان كه او در جمع هیات تجاری ایران در كاراكاس گفت: «شماره معكوس برای امپریالیسم آمریكا هم آغاز شده است.»
او همچنین گفت: «امروز می توانیم بگوییم... واقعاً برادر هستیم و این برادری بخشی از آرزوی ما را برای تحقق یك دنیای عدالت محور شكل می دهد.»

برمك بهره مند

منبع : روزنامه شرق