شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

«عراقی» کیست؟


محمد مهدی ابراهیمی عراقی فرزند غلامعلی در ۱۳۰۹ هجری شمسی در یكی از محلات جنوب تهران دیده به جهان گشود. او دوران دبیرستان را در دارالفنون نیمه تمام رها كرد و بخاطر مشكلات اقتصادی و معیشتی به تلاش معاش روی آورد.
عراقی در سن ۱۶ سالگی با فدائیان اسلام آشنا شد و با شهید نواب صفوی مرتبط گردید. او به سرعت توانست به داخل شورای مركزی فدائیان اسلام راه یابد. در دوران حكومت مصدق وی رابط فعال نواب صفوی و آیت‌الله كاشانی با دولت بود. در جریان بازداشت نواب صفوی در سال ۱۳۳۰ مهدی عراقی به همراه ۵۲ نفر دیگر معترضانه وارد زندان قصر شدند و در محوطه آن متحصن شدند. اما با یورش مأموران بسیاری از متحصنین از جمله مهدی عراقی بازداشت شدند. عراقی تا تیر ۱۳۳۱ به مدت ۶ ماه در زندان بود.
حاج مهدی عراقی در سال ۱۳۳۵ ازدواج كرد. امیر، محمود و حسام سه فرزند عراقی، حاصل این ازدواج هستند.
پس از شهادت آیت‌الله بروجردی در ۱۳۴۰، مرحوم عراقی مجذوب شخصیت امام خمینی شد.
او با رهنمودهای حضرت امام و با هدف ایجاد وحدت در صف گروههای مبارز توانست چند گروه اسلامی را متشكل ساخته، زمینه شكل‌گیری مجموعه‌ای به نام «جمعیت مؤتلفه اسلامی» را فراهم آورد. او همچنین در حادثه حمله به فیضیه در فروردین ۱۳۴۲ همراه با تعدادی از مبارزین، حراست از بیت امام را به عهده گرفت.
عراقی سپس به تهران آمد و تظاهرات بزرگ تاسوعا و عاشورای حسینی علیه رژیم شاه را سازمان داد. وی در آن زمان در تعطیل كردن بازار تهران تصمیم گیرنده اصلی بود و در حركت دادن علماء و مراجع از حوزه‌ها به سوی مراكز شهرها و شهرستانها، نقش مؤثری داشت. پس از آزادی امام از زندان در مرداد ۱۳۴۲ نیز افراد جمعیت مؤتلفه اسلامی كه تحت نفوذ مرحوم عراقی بودند، مسئولیت مراقبت از بیت امام را بر عهده داشتند.
حاج مهدی عراقی در تظاهرات اولین سالگرد حادثه ۱۵ خرداد در تهران همراه با دهها نفر دیگر دستگیر شد و ۲ ماه در زندان بود. او پس از تبعید امام به تركیه، برای پیگیری مبارزه علیه رژیم شاه شاخه نظامی جمعیت مؤتلفه را سازمان تازه‌ای بخشید. اولین دستاورد این اقدام، ترور حسنعلی منصور نخست‌وزیر وقت در بهمن همان سال به فاصله كمتر از ۳ ماه پس از تبعید امام بود.
عراقی پیش از آن در عملیات اعدام، هژیر (۱۳۲۸) و رزم‌آرا (۱۳۲۹) نیز نقش داشت. در پی ترور حسنعلی منصور بسیاری از اعضای جمعیت مؤتلفه بازداشت شدند و از جمله عراقی در ۱۹ بهمن دستگیر شد و به مدت ۱۳ سال در زندان ماند. او در زندان شكنجه و محكوم به اعدام شد.
در اعتراض به صدور حكم اعدام عراقی حوزه علمیه قم تعطیل شد و طلاب در منزل مراجع تحصن كردند. سپس حكم اعدام عراقی به حبس ابد تغییر كرد و وی به زندان قصر منتقل شد.
او در ۱۳۴۸ مدتی به زندان برازجان منتقل شد اما در بهمن ۱۳۵۵ از زندان آزاد گردید. با شروع انقلاب به توصیه شهید بهشتی برای سر و سامان دادن به وضع محل اسكان امام خمینی رهسپار نوفل‌لوشاتو در پاریس شد.
او مدیریت داخلی بیت امام را بر عهده گرفت و سپس به توصیه مشارالیه برای سازماندهی تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۵۷ به تهران بازگشت. او پس از انجام موفقیت‌آمیز این تظاهرات مجدداً رهسپار فرانسه شد و سپس همراه امام به تهران بازگشت.
پس از پیروزی انقلاب، عراقی ابتدا به حكم امام خمینی به ریاست زندان قصر منصوب شد. سپس به ریاست شورای مركزی بنیاد مستضعفان درآمد و در همین سمت بود كه مدتی سرپرستی امور مالی روزنامه كیهان را بر عهده گرفت.
او در صبح روز چهارم شهریور ۱۳۵۸ هنگامی كه به اتفاق فرزند خود حسام عازم محل كار خود بود، توسط سه موتور سوار كه عضو گروه فرقان بودند ترور شد و همراه با فرزندش به شهادت رسید. وی در قم در جوار حرم حضرت معصومه دفن شد.
منبع : موسسه مطالعات وپژوهش های سیاسی


همچنین مشاهده کنید