یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

لبنان پس از انتخابات


لبنان پس از انتخابات
قرار است امروز نامزدهای انتخابات لبنان پای صندوق‌های رای بروند تا نمایندگان جدید پارلمان خود را انتخاب کنند این در حالی است که سایه ترس از چند جهت به خصوص از طرف آمریکا و اسرائیل بر سر آنهاست تا از پیروزی مخالفان به رهبری حزب‌الله جلوگیری کنند.
پس از تهدیدات جوزف بایدن معاون رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه اگر حزب‌الله و فراکسیون این حزب در انتخابات پیروز شود آمریکا هم در کمک‌های مالی خود تجدید نظر می‌کند، همینطور خانم تزیپی لیونی رهبر اپوزیسیون در اسرائیل پا را پیش‌تر گذاشت و در مقاله‌ای که در روزنامه نیویورک تایمز منتشر کرده، خواستار عدم مشارکت دادن حزب‌الله در انتخابات شده است چرا که به باور وی در صورتی که حزب‌الله در این انتخابات پیروز شود، مشارکتی غیر قانونی است که پیروزی خشونت بر دموکراسی است! مانند این سخنان را می‌توان در سخنان این روزهای مقامات آمریکایی و اسرائیلی مشاهده کرد که از دموکراسی و احترام به صندوق‌های رای می‌گویند. علاوه بر آن آنها در امور مردمی دخالت مستقیم و وقیحانه می‌کنند که در حال تمرین دموکراسی و چند حزبی‌شان در صد سال اخیر هستند، پیش از آنکه رژیمی بنام اسرائیل سرزمین فلسطین را غصب کند.
پس دموکراسی شامل آن دولت‌هایی می‌شود که مورد رضایت آمریکا و اسرائیل باشند، آنها دموکراسی‌های خوبی هستند که ارزش حمایت کردن را دارند، اما اگر دموکراسی‌ای باشد که اختیار ملت‌ها را منعکس کند و در آن از مقاومت حمایت ‌شود و احزاب و گروه‌هایی باشند که تنها راه اساسی آزادی سرزمین‌های اشغالی را تمسک به این راه می‌دانند، این « دموکراسی خبیث » است که باید به هر طریق ممکن محاصره شود و تمام راه‌های حیات آن قطع گردد.
متاسفانه در این روزها برخی از رسانه‌های لبنانی و عربی به عمد و یا به سهو در مسیر تعریف شده توسط اسرائیل و آمریکا گام برمی‌دارند و به خصوص در این میان باید به برخی از رسانه‌های لبنانی اشاره کرد که گفت‌‌وگوهایی را راه می‌اندازند که در آن اصول و قواعد گفت‌وگو رعایت نشده و دعواهای اساسی علیه طرف دیگر راه می‌افتد. آنها وضع موجود در نوار غزه را شاهد مثال می‌آورند و می‌گویند در صورتی که مخالفان در انتخابات پیروز شوند، سرنوشت ما مانند حکومت حماس در غزه خواهد بود! البته این را هم یادآوری می‌کنند که در صورت این اتفاق، آمریکا کمک‌های مالی و نظامی خود را به لبنان قطع خواهد کرد، همه آنها از رقابت حزبی برای خروج از مشروعیت و رسیدن به سطح بی‌ارزشی بهره می‌‌گیرند.
دولت غزه در حال حاضر در محاصره به سر می‌برند چرا که آنها به حق مشروع خود در مقاومت پایبند هستند، ما هم مانند لبنانی‌ها که بیشتر سرزمین‌های خود را از اشغال بیرون آوردند می‌خواهیم تا صدای مخالف خود را در مخالفت با محاصره برادران خود در نوار غزه بلند کنند. آنها باید این را درخواست کنند که باید به انتخاب دموکراتیک مردم فلسطین در برگزیدن جنبش حماس به عنوان دولت خود احترام بگذارند. امروز پیروزی مخالفان در انتخابات پارلمانی رقم می‌خورد و باید از سوی اکثریت حاکم یا همان جریان ۱۴ مارس نیز کمک و همراهی شوند که در سایه حملات بی‌سابقه و در انتخابات آزاد و سالم پیروز شده‌اند.این عیب نیست که جریان ۱۴ مارس در انتخابات پیروز نشود و به صف مخالفان برود؛ عیب آن است آنها از اسرائیل و آمریکا حمایت کنند در حالی که بیشتر احزاب این جریان احزابی ملی‌گرا و وطن‌پرست بوده و در سنگر مقاومت می‌باشند و از قانون عربی در برابر خواست‌های صهیونیستی دفاع می‌کنند.
لبنان یکپارچگی و دموکراسی خود را علی‌رغم آنکه کدام طرف در انتخابات امروز پیروز شوند، ادامه می‌دهد و خانم لیونی می‌ماند و آثار اشک‌های ریخته شده بی‌گناهان در باریکه غزه که توسط بمب‌ها و موشک‌های ارتش تحت فرمان وی به این روز درآمدند. لبنان هفت‌هزار سال است که به حیات خود ادامه می‌دهد و مرکز تمدن‌های گوناگون بوده است و حال اگر آمریکا هم کمک‌های خود را ادامه ندهد، به راه خود ادامه خواهد داد.
احتمال خیلی زیادی دارد که ائتلاف ۸ مارس، اتحادی سیاسی شامل حزب‌الله لبنان، در انتخابات پارلمانی امروز اکثریت را از آن خود کند. معلوم است که این احتمال عده‌ای را نگران کرده. عقل سلیم می‌گوید که پیروزی حزب‌الله باعث نزدیکی لبنان به سوریه و ایران می‌شود. ایالات متحده، اروپا و اکثر کشورهای سنی خاورمیانه این انتخابات را با نگرانی دنبال می‌کنند چرا که ایران احتمالا نتیجه رای گیری را پیروزی خود قلمداد می‌کند؛ با این همه نشانه‌هایی محکم وجود دارد مبنی بر اینکه احتمال پیروزی حزب‌الله نه فقط غرب که حزب‌الله را هم نگران کرده است؛ آنها به تداوم وضعیت موجود در لبنان عادت کرده بودند.
حزب‌الله به طرز غیرمنتظره‌ای یک سازمان سیاسی کارآمد است. اکثر اعضای این حزب سیاسی شیعه هستند و آنها صدای اعتراضی قدرتمندی داخل و خارج از پارلمان دارند. حزب‌الله به علاوه مانند یک ارتش هم عمل می‌کند، آنها بین سالهای ۱۹۸۲ تا ۲۰۰۶ مقابل اشغال اسرائیل مقاومت کردند و در سال ۲۰۰۶ با آنها جنگیدند. (غرب معتقد است آنها از ایران تسلیحات و کمک مالی دریافت می‌کنند.) حزب‌الله جنبشی اسلامی است که به اصول انقلاب اسلامی ایران وفادار است اگر چه پذیرفته که بعضی از این اصول در لبنان قابل اجرا نیست. حزب‌الله در مناطق شیعه نشین کشور بیمارستان و مدرسه ساخته و تامین اجتماعی ارائه داده است. حزب‌الله به طرق مختلفی مانند یک دولت در دولت عمل می‌کند؛ با دیگر گروه‌های دولتی قدرت را تقسیم کرده اما ارتش، دارایی و سیاست خارجی خود را دارد.
حزب‌الله با چنین شرایطی مشکلی ندارد: آنها بر جمهوری چند ملیتی لبنان تاثیر می‌گذارند اما آنقدر از لحاظ نظامی قدرتمند هستند و از لحاظ سیاسی تاثیرگذارند که کسی با آنها کاری ندارد. مشکل حزب‌الله اینجاست که این مدل به آسانی به یک اداره دولتی تبدیل نمی‌شود و البته در صحنه جهانی هم عملکرد جذابی نخواهد داشت.
لبنان آنقدر درگیر مشکلات داخلی، خارجی، اقتصادی و سیاسی است که حزب‌الله را نسبت به ورود به حوزه قدرت رسمی بی‌میل می‌کند. اول از همه، ائتلاف هشت مارس که احتمالا در انتخابات پیروز می‌شود به جز حزب‌الله چند عضو دیگر هم دارد: جنبش امل (یک حزب سکولارتر شیعه) و جریان ملی آزاد (که توسط ژنرال بازنشسته مسیحی میشل عون رهبری می‌شود.) حزب‌الله در ائتلاف ۸ مارس از بقیه قدرتمندتر است اما هیچگاه یک جانبه عمل نکرده. هشت مارس یک ائتلاف نیم شیعه و نیم سنی است و اگر در انتخابات پیروز شود باید خود را به محبوبیت بالای میشل عون در مناطق مسیحی مدیون بداند. به همین خاطر حزب‌الله باید نظر موافق عون را جلب کند: او ممکن است بخواهد رئیس‌جمهور شود، و حزب‌الله هم به ریاست جمهوری علاقه‌ای ندارد.
با این همه ائتلاف هشت مارس در صورت پیروزی احتمالا مجبور می‌شود برای بهبود کارایی دولت در حوزه‌های سیاست خارجی و اقتصادی با گروهی دیگر هم ائتلاف کند. حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله گزینه نزدیکی به ائتلاف غربگرای ۱۴ مارس به رهبری سعد حریری (فرزند رفیق حریری نخست وزیر ترور شده لبنان) را از نظر دور نمی‌دارد. ۱۴ مارس تاکنون عملکرد اقتصادی خوبی داشته است و می‌تواند با حضور در دولت آینده جلوی انزوای لبنان در منطقه و جهان را بگیرد. اما ماجرا به این سادگی‌ها هم نیست؛ حریری هم از لحاظ سیاسی قدرتمند و بلندپرواز است و ممکن است ترجیح بدهد حزب‌الله به تنهایی حکومت کند و شکست بخورد.
در صورتی که حزب‌الله به قدرت برسد باید با چالش‌های گوناگونی دست و پنجه نرم کند. اگر چه احتمالا دیگر کشورها دولت تحت رهبری حزب‌الله را تحریم نخواهند کرد – بر خلاف آنچه در مورد حماس اتفاق افتاد - اما به احتمال زیاد کمک‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی به دولت لبنان به شدت کاهش خواهد یافت. ایالات متحده از سال ۲۰۰۶ تاکنون حدود ۵۰۰ میلیون دلار به ارتش لبنان کمک کرده است و به احتمال زیاد با ورود حزب‌الله به دولت این کمک‌ها متوقف خواهند شد. کشورهای اروپایی هم ممکن است کمک‌های بزرگ اقتصادی خود را به لبنان قطع کنند و باید عربستان سعودی و دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را به این فهرست اضافه کنید که در طول سال‌های اخیر سرمایه گذاری‌های فراوانی در لبنان انجام داده بودند.
بدهی دولت لبنان در حال حاضر ۱۸۶ درصد تولید ناخالص ملی کشور است و کسری بودجه آنها بسیار بالاست. اگر کمک‌های بین المللی به لبنان کاهش یابد آنها با مشکلات فراوانی روبرو خواهند شد چرا که این کشور همین حالا هم با بیکاری فزاینده‌ای روبروست. در چنین شرایطی افکار عمومی از دولت به رهبری حزب‌الله خواهد خواست که مالیات‌ها را کاهش دهد و برنامه‌های تازه تامین اجتماعی ارائه کند. این اصلا ساده نیست.
حزب‌الله می‌داند یک پیروزی قاطع یا یک ائتلاف گسترده باعث بی‌میلی اسرائیل به یک حمله دیگر می‌شود، چرا که در چنین شرایطی حامیان غربی جنبش ۱۴ مارس از یورش به لبنان حمایت نخواهند کرد. با این همه در صورت تشکیل یک دولت ائتلافی در لبنان – با حضور جنبش‌های ۸ مارس و ۱۴ مارس - حزب‌الله مانند گذشته نمی‌تواند از ایران کمک بگیرد.
به همین دلایل است که عده‌ای از تحلیلگران معتقدند شاید حزب‌الله از تداوم وضع موجود راضی باشد. به هر حال در صورت پیروزی ائتلاف ۸ مارس در انتخابات امروز، تشکیل یک دولت ائتلافی با حضور ائتلاف ۱۴ مارس بیشتر از باقی گزینه‌ها به نفع لبنان است. آیا دو طرف حاضر به از خود گذشتگی هستند؟
منبع: فارن پالسی
ترجمه: کاوه شجاعی
منبع : روزنامه اعتماد ملی


همچنین مشاهده کنید