بیست سال تولید شیرین

تقریبا بیست سال پیش بود که نخستین کارخانه خودروسازی ژاپن در ایالت اوهایوی آمریکای شمالی، خط تولید نهایی خود را افتتاح کرد. این کارخانه که هوندا نام داشت، در پاسخ به شماتت ها و سرزنش های هارولد پولینگ، رییس کارخانه فورد،ساخته شده بود که گفته بود: ژاپنی ها باید خودروهای خود را در جایی بسازند که آنها را می فروشند. در شرایط حمایتگرایی،تنها راهی که شرکت های خودروساز ژاپنی می توانستند بر محدودیت های واردات غلبه کنند، سرمایه گذاری مستقیم در آمریکابود. شرکت هوندا که قبل از آن در این کشور موتورسیکلت تولید می کرد، نخستین شرکت خودروساز ژاپنی در آمریکا بود وسپس در طول چهار سال کارخانجات نیسان و تویوتا او را همراهی کردند.
خودروهای ساخت این سه شرکت آنچنان مورد استقبال آمریکایی ها قرار گرفتند که هم اکنون شرکت تویوتا تقریبا جای شرکت کرایسلر را به عنوان سومین شرکت بزرگ تولیدکننده خودرو در بازار آمریکا گرفته است و در حدود دو سوم از تولیداتش در آن کشور ساخته می شود. تا زمانی که خودروسازان آمریکایی با ناامیدی در سپتامبر سال ۲۰۰۱ طرح مالی بدون بهره راکنار گذاشتند، شرکت تویوتا به نظر می رسید که از کرایسلر، یعنی ضعیف ترین خودروساز مثلث دیترویت، در حال سبقت است.البته درست دو سال پیش از آن، سهم کرایسلر از بازار خودرو تقریبا ۵/۱ برابر سهم تویوتا بود.
یوکیتوشی فونو، سرپرست بخش عملیاتی شرکت تویوتا در آمریکای شمالی می گوید: سهم این شرکت از بازار در طول کسادی بازار و رکود افزایش می یابد. به طور قطع، میزان فروش خودروی این شرکت در هشت ماهه اول سال ۲۰۰۲ میلادی نسبت به دوره مشابه سال ۲۰۰۱، حدود ۶/۴ درصد رشد داشته است، در حالی که این رقم برای شرکت های فورد و کرایسلر باکاهش همراه بوده است. این آمار و ارقام رییس تویوتا را بر آن داشت تا در هفته اول سپتامبر در نیویورک اعلام کند که احتمالا شرکتش به زودی به احداث یک کارخانه دیگر در آمریکای شمالی )یعنی پنجمین کارخانه( نیاز دارد تا بتواند به هدف خود که فروش دو میلیون دستگاه خودرو تا سال ۲۰۰۴ است، دست پیدا کند.
هر سه شرکت رده اول خودروسازی ژاپن برای افزایش فروش جهانی در چند سال آینده طرح های بلند پروازانه ای دارند ودر نظر آنها، آمریکا نویدبخش ترین و بهترین محل برای اینکار است. به علاوه، این کشور همانجایی است که آنها بیش ازنیمی از سود خود را مدیون آنجا هستند. بازار کشور خودشان رونق چندانی ندارد و کارخانجات اروپایی آنها نیز جز ضرر چیزدیگری نصیبشان نمی کنند. از طرف دیگر، در حالی که سود سالانه شرکت جنرال موتورز تنها ۳۳۰ میلیون دلار است، سودتویوتا و نیسان یک میلیارد دلار است و سود هوندا به بیش از ۱/۶ میلیارد دلار می رسد.
پیش از پا گرفتن شرکت های ژاپنی در آمریکا، افرادی مانند آقای پولینگ، رییس کارخانه فورد، تصور می کردند که رمزموفقیت آنها در خودروسازی کارآمد، کارگران فوق بشری هستند که دیوانه وار در خط تولید کار می کنند تا ساعت کار تمام شود.ولی وقتی خودروسازان از خود راضی آمریکا دیدند که شرکت هوندا تولید خودرو را با همان کارگران آمریکایی و در خاک آمریکا و با کارایی بالا آغاز کرد، از تعجب شاخ درآوردند. البته، ژاپنی ها حواسشان جمع بود که از منطقه دیترویت دوری کنند وبدین ترتیب، با اتحادیه کارگران خودروساز آمریکا ( UAW ) و مخالفت و مقاومت آنها با شیوه های نوین تولید هیچ برخوردی به وجود نیامد. کارآمدترین کارخانه خودروسازی دنیا، نیسان در اسمیرنای ایالت تنسی است. در همین ایالت بود که اتحادیه کارگران خودروساز آمریکا در رای گیری اخیر شکست سختی خورد و نمایندگی کارگران را از دست داد.
بدین ترتیب، مصرف کنندگان آمریکایی خیلی زود پی بردند که رمز واقعی موفقیت ژاپنی ها در تاکید آنها بر اصولی مانندکیفیت محصول، کنترل موجودی انبار و تحقیق بازار نهفته است. و رعایت این اصول هنوز هم باعث برتری آنها نسبت به دیگران بوده است. بادوام و اقتصادی بودن دو اصلی است که در روزگار دشوار )و هنگام افزایش قیمت های سوخت( از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا مصرف کنندگان خسیس آمریکایی چشمشان به دنبال خودروهای شیک و زیبا و در عین حال،کم خرج است. در این میان، ارایه خدمات پس از فروش مطلوب فاکتور مهمی برای افزایش فروش آنها بوده است. شهرت خودروهای ژاپنی به خاطر اعتماد به آنها مزایای دیگری را نیز به همراه دارد. قیمت خودروهای دست دوم کارخانه تویوتامدل کورولا و کارخانه هوندا مدل آکورد نسبت به خودروهای مشابه ساخت دیترویت بسیار بالاتر است.
تویوتا و هوندا برتری خود را به شیوه های دیگری نیز حفظ کرده اند. آنها برخلاف رقبای آمریکایی خود، محدودیت های شدیدی را برای فروش عمده خودرو به شرکت های اجاره دهنده وضع کردند و در نتیجه، بازار خودروهای دست دوم آنها باخودروهای مستعمل اجاره ای پُر نمی شود. آنها همچنین، از ارایه انگیزه های بزرگ مالی به مشتریان خود، خودداری کرده اند.
تویوتا تلاش بسیار کرده است تا رابطه نزدیکی با نمایندگی های فروش خود داشته باشد. مدیران رده بالای ژاپنی که ازآمریکا بازدید می کنند، اغلب سرکشی به مراکز فروش و گپ زدن با مسوولان فروش را در دستور کار خود قرار می دهند.به همین خاطر بود که وقتی در سال ۲۰۰۰ فروش خودرو روبه کاهش نهاد، تویوتا ازطریق فروشندگان مشوش خود سریعاًمطلع شد که موجودی خودروهای فروش نرفته به شدت روبه افزایش است و در نتیجه، به سرعت تولید خود را کاهش داد.این درحالی بود که خودروسازان آمریکایی واکنش کُندی از خود نشان دادند.
استیو آشر، تحلیل گر صنعت خودرو در موسسه مورگان در توکیو معتقد است که یکی دیگر از دلایل موفقیت و پیشرفت تویوتا و هوندا اینست که آنها همراه با نسل آن زمان آمریکا رشد کرده اند. خودروهای ژاپنی در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ واردبازار شدند، درست در زمانی که خودروسازان دیترویتی هنوز روی ساخت موتورهای پر قدرت به جای بالا بردن کیفیت، کارخود را متمرکز کرده بودند. خودروهای جدیدالورود آنها کوچکتر، ارزانتر و بامصرف سوخت بسیار کمتر بودند که مورد استقبال جوانان آن زمان قرار گرفتند. با بزرگ شدن و ثروتمندتر شدن این نسل، خودروسازان ژاپنی نیز با ساخت خودروهای شیک مانند لکسوس و اینفینیتی به دنبال آنها حرکت کردند.
ولی ژاپنی ها نمی توانند تن پرور باشند، زیرا فرصت این کار را ندارند. کارخانه خودروسازی ایندیانا که بین دو خودروسازکوچک ژاپنی به نام های ایسوزو و سوبارو تقسیم شده بود، به خاطر فروش پایین تولید خود را متوقف کرد. حتی تویوتا هم اشتباهاتی داشته است. تولید خودروی سنگین ۰۰۱ T که از ابتدا نیز اشتباه بود، تنها پس از بازبینی کامل آن توسط تویوتا وعرضه آن با نام جدید تاندرا تا حدی موفقیت آمیز بود، ولی هنوز هم از طرف رقبا زیر فشار است. از طرف دیگر، شرکت های اروپایی نیز تولید خود را در آمریکای شمالی افزایش داده اند. برای مثال، مرسدس بنز در آلاباما در حال گسترش است وفولکس واگن در نظر دارد که به تاسیسات خود در مکزیک یک واحد آمریکایی بیفزاید.
تمام اینها بدین معنی است که ژاپنی ها فرصتی برای اشتباه کردن ندارند. تویوتا با توجه به بزرگتر بودنش می تواند ریسک بیشتری نسبت به هوندا داشته باشد، ولی در برابر این واقعیت آسیب پذیر است که اگرچه خودروهای شیک می سازد وکارخانه هایش انسان را متحیر می کند، با این حال، مدیریت آن به طور کاملا متمایزی قدیمی و ژاپنی باقی مانده است.

منبع: AUTOMOTIVE NEWS

منبع : تویوتا