شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

‌باغ شا زده، نگین سبز کویر‌ ماهان‌


‌باغ شا زده، نگین سبز کویر‌ ماهان‌
شهر ماهان ، محل آرامگاه شاه‌نعمت‌الله ولی است. جایی که شاعر و عارف نامی دل را به صفا و تن را به آرامش آن داد.‌
ماهان را اگر نگوییم همه، که بیشتر ایرانیان می‌شناسند، آستانه‌ شاه نعمت‌الله ولی هر روز پذیرای میهمانان بسیاری از اقصی‌نقاط کشور است و در فاصله‌ای نه چندان دور از این مجموعه، درست در دامنه‌کوههای <تیگران> ، باغی به غایت زیبا و مصفا قرار دارد که حکایت ساختن آن روایت رنج و مرارت است. روایت سالها کار و تلاش و زحمت صدها نفر برای رضایت خاطر یک تن که او هم در حسرت آن ماند.‌
در کتاب تاریخ کرمان نوشته‌ احمدعلی خان وزیری آمده است، <باغ نصریه را محمد حسن خان سردار بنا کرد و عمارت آن را ناصرالدوله ساخت>، پیش از آنکه وزارت فرهنگ و هنر آن را خریداری کند چهار دانگ آن متعلق به زرتشتیان کرمان بود.‌
این باغ که امروزه به <باغ شاهزاده> شهرت دارد در نیم فرسنگی ماهان واقع است.
عبدالحمید میرزا فرمانفرما برای ساختن این باغ از اطراف و اکناف کرمان عمله و کارگر گرفت و بسیاری از ثروتمندان در ساختن آن اجباراً کمک کردند و حتی مجبور به آوردن بیجه‌ها و نهال‌های درختان از نقاط مختلف شدند.‌
روایتی هست که <چون خبر مرگ ناگهانی ناصرالدوله را به ماهان بردند، بنایی که مشغول تکمیل سر در ساختمان بود به محض وصول خبر، تغار گچی را که به دست داشت محکم به دیوار چسباند و خود از چوب بست پایین آمد و این تغار گچ سالها همچنان باقی بود.>‌
باغ شاهزاده یکی از زیباترین باغ‌های ایران است باغی که چون نگینی درخشان و باشکوه در دل کویر هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.‌
این باغ زیبا در دامنه کوههای <تیگران> قرار دارد و طرح اصلی باغ مانند باغ‌های سنتی ایران دارای دو عمارت با یک رشته آب‌نما و حوض‌های به هم پیوسته در محور مرکزی است. این باغ دارای بخش‌های مختلف از جمله عمارت، سر در، عمارت شاه‌نشین و حمام است، عمارت اصلی در قسمت جنوب باغ نزدیک درِ غربی قرار دارد.
این عمارت ابتدا به صورت ساختمان دو اشکوبه با ایوان‌های قوسی و سایبان سنتی بود که سالها قبل طبقه فوقانی آن تخریب شد و در سال ۱۳۷۰ براساس نقشه اولیه بازسازی آن به انجام رسید.
در اطراف باغ ساختمان‌های دیگری هم به چشم می‌خورد از جمله حمامی زیبا با خزینه‌های سنگی و دیوارهای کاشیکاری که نزدیک عمارت اصلی بنا شده است.
حمام باغ نیز همزمان با بازسازی ساختمان اصلی مرمت شد و هم اینک کاربری موزه دارد.
در قسمت جلو عمارت اصلی، حوضی بزرگ با ۵ فواره قرار دارد، آب این حوض که از قنات معروف <تیگران> سرچشمه می‌گیرد به پاشویه سنگی اطراف آن ریخته و از آنجا به سوی ده شرشره آبشارگونه جاری می شود.
از قسمت‌های جالب و باارزش باغ شبکه آبرسانی و حوض‌های آب آن است که در محور مرکزی باغ قرار دارد و در کنار پیاده‌روهای اصلی و ردیف‌هایی از سروهای بلند قامت و سرسبز و سایه فکن نمای کلی باغ را تشکیل می‌دهند و چشم‌اندازی بس زیبا و دلفریب دارد.
باغ شاهزاده ماهان باغی است به غایت زیبا و رویایی که با درختان سر به فلک کشیده و زمزمه جویباری که از هرگوشه و کنار آن شنیده می‌شود، احساسی سرشار از آرامش به انسان می‌هد.
این مجموعه زیبا و خاطره‌انگیز را شاهزاده فرمانفرما از خاندان <قجر> بنا گذاشت، اما دست اجل هرگز به او فرصت استفاده از این همه زیبایی را نداد و قبل از آنکه از آن بهره‌ای ببرد برای حضور در میهمانی مرگ به تهران فراخوانده شد.

بتول ایزدپناه‌
منبع : روزنامه اطلاعات