پذیرایی درجه ۲ از مسافران ایرانی

مدتی است که مردم در نوشته ها یا تماس هایشان به دفتر روزنامه، از برخورد بد مسئولان فرودگاه های خارجی با مسافران ایرانی و همچنین تعامل غیرمحترمانه مسئولان برخی دفاتر هواپیمایی ایرانی خارج از کشور با هموطنانشان می نویسند و می گویند. در این نوشتار به بررسی این موضوع از زبان و نوشته چند مسافر و مشاهدات نگارنده این وجیزه که روی هم رفته، به پنج قاره سفر کرده اند. حرف ها و نوشته های این افراد را محض مشت نمونه خروار می آوریم چراکه اگر می خواستیم همه گلایه ها را در این نوشته بگنجانیم باید سه شماره کامل صفحه اجتماعی را به آن اختصاص می دادیم.
بی حرمتی به عوامل میلیاردها دلار سودرسانی
«محسن ذوالفقاری» که در امر صادرات و واردات کالا فعالیت می کند و مدام به امارات می رودو برمی گردد درباره برخورد بد مسئولان و کارکنان فرودگاه های امارات با ایرانی ها می گوید: «سالی چند میلیارد دلار ایرانی ها در این کشور خرج می کنند یا سود می رسانند. ضمن اینکه اگر سرمایه های ایرانی از این کشور خارج شود، اقتصاد آن را با بحران و در برخی مناطق با ورشکستگی مواجه می کند با این حال برخوردشان با اتباع ایران، بسیار بد و بی ادبانه است.»
او که با دفتر روزنامه تماس گرفته تأکید می کند: «مسئولان کشور باید به مسئولان امارات، تذکرهای جدی بدهند. ضمن اینکه مسافران ایرانی هم اگر متعهد باشند و همه آنها جلوی بی حرمتی ها بایستند دیگر کسی جرأت نمی کند آنها را از گیت های درجه ۳ و ۴ عبور داده یا مورد بازرسی بدنی قرار دهد آن هم در شرایطی که اتباع دیگر کشورها به راحتی ازگیت ها عبور می کنند و می روند.»
در این مدت هروقت به دفاتر خدمات جهانگردی می رفتم درباره وضع مسافران ایرانی در فرودگاه های امارات می پرسیدم. کم و بیش صحبت ها پیرامون همین مسئله بود حالا بعضی خیلی حساس نبودند و عده ای هم آن را بسیار زشت توصیف می کردند.
● من از بیگانگان هرگز ننالم...
در لابلای نامه هایی که برای صفحه نامه ها و پاسخ مسئولان فرستاده شده، فردی با ارسال نامه ای از برخورد کارکنان دفتر یک شرکت هواپیمایی معتبر ایرانی در فرودگاه لندن اعتراض کرده بود. این فرد که خود را رضا نصیری معرفی کرده در نامه خود نوشته است: «بلیتی که شرکت هواپیمایی... به من فروخت دارای اشکال بود من هم در روز خرید متوجه آن نشدم اما روزی که می خواستم به ایران بیایم متوجه اشکال شدم و خواستم آن را برطرف کنم. مسئولان دفتر هواپیمایی ایرانی اصلاً زیربار اشتباه خود نرفتند و از همان ابتدای ورودم به دفتر با برخورد بی ادبانه و تند آنها مواجه شدم. بگذریم از اینکه ظاهر و رفتار آنها هیچ سنخیتی با زنان و مردان ایرانی نداشت.»
او در ادامه آورده است: «در همان هنگام چند ایرانی دیگر هم برای خرید بلیت آمده بودند که با برخوردهای سرد و گاه بی ادبانه کارکنان دفتر مواجه شدند اما به محض ورود یک مسافر خارجی به ویژه انگلیسی، کار او را به سرعت و با کمال احترام انجام می دادند و من آنجا فهمیدم که کارکنان، همیشه عصبی نیستند. فقط به ایرانی ها که می رسند بی حرمتی شان گل می کند.»
این مهندس ایرانی مقیم لندن در پایان نامه اش آورده است: «در این دفتر به خانم ها و آقایانی که ظاهر مذهبی دارند، بیشتر توهین می شود و حتی یکبار به یک جانباز شیمیایی توهین کردند. درحالی که با اتباع دیگر کشورها به ویژه از نوع اروپایی، بسیار محترمانه برخورد می کنند.»
● غریبه در کشور دوست
تابستان سال جاری سفری به سوریه داشتم تا به زیارت پیام رسان قیام عاشورا بروم. در روزهای رفت و برگشت لاجرم از فرودگاه دمشق عبور کردم اما با دیدن برخی مسائل و توضیح راهنمای زائران واقعاً دلخور شدم.
با اینکه سالانه هزاران ایرانی به این کشور سفر می کنند و درآمد هنگفتی نصیب آنها می نمایند و دولت ایران نیز بزرگترین حامی این کشور است اما تسهیلات فرودگاه دمشق برای زائران ایرانی بسیار ضعیف است. در ابتدای ورود با سالنی روبرو شدم که بسیار کهنه و رنگ و رو رفته بود. صندلی برای نشستن مسافران منتظر ساک ها و بارهایشان نداشت و سالخوردگان را با مشکل مواجه می کرد. مدت زیادی طول کشید تا نقاله گردان به کار افتاد و ساک ها و چمدان ها آمد. کارگری که ساک ها را روی نقاله می انداخت چنان بی احتیاطی می کرد و بار مردم را روی نقاله پرتاب می کرد که گویی با آنها سرجنگ دارد.
بعد از تحویل گرفتن بارها از سالن کم امکانات فرودگاه که حتی از فرودگاه های شهرهای دورافتاده ایران هم سطح پایین تر بود به طرف اتوبوس رفتیم. در راه که به سوی هتل محل اقامت (فندق الروضه) می رفتیم راهنمای ما درباره فرودگاه دمشق توضیحاتی داد.
او گفت: «فرودگاه دمشق دارای سه سالن است که یکی از آنها همانی بود که شما از آن آمدید و ۷۰ سال قدمت دارد. سالن پروازهای اروپایی هم ۳۵ سال است که ساخته شده و بسیار شیک، مجهز و زیبا است و سالن پرواز حجاج که چیزی مابین سالن های پروازهای ایران و اروپا به شمار می رود.»
در راه بازگشت از سوریه دوباره از فرودگاه دمشق عبور کردیم. درحالی که دو گیت عبور ساک ها و بارها وجود داشت اما فقط یک دستگاه و یک گیت را فعال کردند که پس از اعتراض مدیر یکی از کاروان ها، گیت دوم هم باز شد. سپس برای دریافت عوارض خروجی، مسئولان فرودگاه مردم را سرگردان کردند. بالاخره پس از یک ساعت انتظار، یک نفر آمد و عوارض ها را گرفت. پس از آن بود که با راهنمایی یکی از کارکنان فرودگاه، مردم روبروی یک گیت صف کشیدند اما بعد از مدتی گیت دیگری را گشودند و گفتند که باید آنجا صف بکشید. مدام، مسافران را پاس کاری می کردند بین خود. همین موضوع موجب برهم خوردن نظم شد. به دلیل تعداد اندک صندلی در سالن خروج، بیشتر سالخوردگان مجبور بودند سرپا بایستند یا روی بارهایشان بنشینند. گیت بالاخره باز شد و یک زن بی حجاب مسئول کنترل بلیت ها و پاسپورت ها شد در حالی که چند کارمند محجبه در فرودگاه حضور داشتند اما مسئولان ایرانی کاروان ها در فرودگاه، با این بهانه که در کار آنها نمی شود دخالت کرد، اعتراضی به این امر نکردند! حال آن که در برخی موارد نشان دادند از نفوذ بالایی برخوردارند.
بی حرمتی کارکنان فرودگاه دمشق به آنجا رسید که ساک جوانی را به بهانه بازرسی کاملاً روی زمین خالی کردند و پس از برداشتن دو قوطی نوشابه، قهقهه زنان اجازه دادند او وسایلش را جمع کند و بقیه نوشابه هایش را هم ببرد.
مدیران کاروان ها درپاسخ به سؤالم که چرا شرایط چنین است؟ گفتند: «مأموران فرودگاه کم تجربه اند. این روال همیشگی فرودگاه دمشق است راه مقابله با آن هم تعطیل کردن مسافرت به این کشور به مدت یک هفته است. باور کنید همه چیز درست می شود البته مسئولان هم باید به مسئولان سوری تذکر جدی بدهند.»
● اهانت به حجاب خانم های ایرانی
یکی از کشورهایی که در قبال معاملات اقتصادی دولتی و خصوصی با ایران سودهای کلان نصیبش می شود، ترکیه است. با این حال بیشتر مسافرانی که چه زمینی و چه هوایی به این کشور سفر می کنند از برخورد توهین آمیز مسئولان ترکیه در مبادی ورودی و خروجی شاکی اند. آن طور که پیداست در فرودگاهها و مبادی زمینی ترکیه برای بازرسی زنان و مردان مسئله جنسیت درنظر گرفته نمی شود حال آن که در فرودگاههای اروپایی، این مسئله به خوبی رعایت می شود. یعنی برای بازرسی زن ها از مأمور زن و برای مردها از مأمور مرد استفاده می شود.
از لابه لای حرف های یک خانم دکتر ایرانی که با روزنامه تماس گرفته، خیلی چیزها معلوم می شود او که چندبار به استانبول ترکیه سفر کرده است می گوید: «هربار که به ترکیه می روم مورد بازرسی بدنی قرار می گیرم. با ایرانی ها این برخورد را می کنند در حالی که با اتباع کشورهای دیگر کاری ندارند.»
«مژگان شهابی» می افزاید: بار آخری که رفته بودم مأمور ترکیه ای از من خواست که چادرم را بردارم و من چنین کردم. بعد از من خواست که مانتویم را هم دربیاورم اما من نپذیرفتم و به او که در ظاهر مسلمان بود فهماندم که این کار حرام است. او از من خواسته بود که جلوی دیگران این کار را بکنم. آن هم در حالی که مأمور زن هم وجود نداشت که حداقل به یک اتاق دربسته برویم و مورد بازرسی قرار بگیرم.»
همسر این پزشک نیز در ادامه تماس تلفنی همسرش خواستار ارائه توضیحاتی می شود. او که خود را دکتر فرهاد هدایتی معرفی می کند می گوید: «در خیلی از فرودگاهها یا مبادی زمینی با ایرانی ها بد برخورد می کنند که به نظر من به سه دلیل است. اول اینکه مقام های ایرانی حاضر درآن کشورها نمایندگانی موثر و متعهد در فرودگاهها و مبادی ندارند. دوم اینکه مسئولان کشورمان از گذشته تا امروز درسفر به آن کشورها، تضمین جدی برای راحتی رفت و آمد هموطنان نگرفته اند و آخر اینکه خود مردم دراعتراض به این مسائل متحد و جدی نیستند. اگر فقط یک هفته پروازها و سفر به ترکیه، امارات و برخی کشورها را تعطیل کنند آن وقت با سلام و صلوات ما را می پذیرند. برخورد مأموران هوایی و زمینی ترکیه با مردان هم خیلی بد و توهین آمیز است درحالی که با عرب های خلیج فارس و اروپایی ها خوب رفتار می کنند.»
● آنجا که مسافران هم مقصرند
این روزها، زائران خانه خدا به قصد حج تمتع، راهی عربستان می شوند. گلایه های زیادی از نوع برخورد مسئولان و کارکنان سعودی در فرودگاههای جده و مدینه ابراز می شود که پرداختن به آن مثنوی هفتادمن کاغذ می شود.
یک مدیرکاروان که امسال هم راهی حج شده در تماس با دفتر روزنامه می گوید: «سعودی ها خیلی زائران ما را اذیت می کنند و رفتارشان توهین آمیز است اما زائران هم برخی مسائل را رعایت نمی کنند. مثلا در یکی از سفرها یک خانم سالخورده از محوطه قانونی محل استقرار، آن طرف تر رفته بود و حاضر هم نبود به سرجایش برگردد. سعودی های بهانه جو هم یک ساعت کار ما را به خاطر همین حرکت عقب انداختند. شلوغی، بی نظمی، هل دادن یکدیگر و عدم رعایت حقوق هم، موجب اخلال در کارها می شود و مسئولان سعودی هم کارها را به پیچ و تاب انداخته و کار ما را عقب می اندازند.
مسئله بی نظمی مسافران ایرانی، مسئله ای است که بسیاری از کسانی که بارها به نقاط مختلف جهان سفر کرده اند، اذعان می کنند اما برخورد ناشایست با مسافران ایرانی، به غیر از بی نظمی، انگیزه های دیگری دارد که باید با اتحاد مسئولان و مردم برای همیشه از بین برود تا شأن ایران و ایرانی در جای جای عالم حفظ شود.
این حکایت های سفر ایرانی ها به کشورهای نزدیک بود حال آن که در اکثر فرودگاههای اروپایی و شرق آسیا به ایرانی ها توهین می شود و سخت مورد بازرسی قرار می گیرند و به حجاب خانم ها اهانت می شود که کثرت نامه ها و تماس های هموطنان با دفتر روزنامه مؤید این مطالب است.

قاسم حداد اصفهانی

منبع : روزنامه کیهان