یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا


تاریخ نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلامی


تاریخ نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلامی
نویسنده : کراچکوفسکی - ایگناتی‌یولیانوویچ
مترجم : پاینده - ابوالقاسم
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۷۹/۰۷/۰۶
رده دیویی : ۹۲۰.۹۱۷۶۷۱
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۷۸۰
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۱۵۰۰
شابک : ۹۶۴-۴۴۵-۱۷۶-۷

'تاریخ نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلامی', شرح تفصیلی و دقیق ادبیات جغرافیایی اسلامی, و یکی از آثار 'کراچکوفسکی ( 1951ـ 1883م(', آکادمیسین و خاورشناس سختکوش و عرب‌شناس روسی است که در آن, شرح احوال و آثار جغرافی نگاران عهد اسلامی, همچنین گونه‌های مختلف نوشته‌های جغرافیایی مسلمانان ـ با اتکا بر روش زبان شناختی ـ نیز سیر تحول و تکامل ادب جغرافیایی اسلامی از نخستین اشارات شعر جاهلی تا زمان معاصر نشان داده شده است .کتاب در دو 'دفتر ' سامان یافته است .دفتر اول از شانزده فصل تشکیل شده که در فصل‌های یکم تا سوم, سه موضوع مقدماتی به بحث گذاشته می‌شود' :جغرافیا در نزد جغرافیدانان مسلمان پیش از پیدایش کتاب‌های جغرافیایی', 'آغاز جغرافیای ریاضی در جهان اسلام ' و 'جغرافی‌شناسان مکتب یونانی و زیج‌های بزرگ .'فصل‌های چهارم تا شانزدهم شامل بررسی جغرافی شناسان و آثار جغرافیایی و سرگذشت دانش جغرافیا از قرن سوم هجری/ نهم میلادی تا قرن دهم هجری/ شانزدهم میلادی است که به ترتیب و توالی سده‌ها و با این موضوعات نظام یافته است' :جغرافیدانان لغت‌شناس, جهانگردان قرن نهم/ سوم هـ', 'مولفات عمومی درباره جغرافیا در قرن نهم/ سوم هـ', 'مسعودی و جهانگردانی که در قرن دهم/ چهارم هـ به نواحی شمال سفر کرده‌اند', 'مکتب کلاسیک جغرافیای قرن دهم/ چهارم هـ', 'دیگر جغرافی شناسان قرن دهم/ چهارم هـ', 'بیرونی و جغرافی‌شناسان شرق در قرن یازدهم/ پنجم هـ', 'جغرافی شناسان قرن‌های یازدهم و دوازدهم/ پنجم و ششم هـ در مغرب', 'جغرافی شناسان قرن دوازدهم/ ششم هـ در مشرق', 'یاقوت و مولفان نیمه اول قرن سیزدهم/ هفتم هـ', 'نیمه دوم قرن سیزدهم/ هفتم هـ', 'قرن چهاردهم/ هشتم هـ', 'دایره المعارف‌های دوران ممالیک ـ سفرهای ابن بطوطه', 'ابن خلدون و جغرافیا در مغرب در قرن پانزدهم و شانزدهم/ نهم و دهم ه .'در دفتر دوم نیز هشت فصل با این عناوین و مباحث فراهم آمده است' :مقریزی و جغرافی شناسان مصر تا فتح عثمانی', 'جغرافیای اقلیمی در شام و فلسطین در قرن‌های چهاردهم و پانزدهم/ هشتم و نهم ه', 'نوشته‌های جغرافیای فارس در قرن پانزدهم/ نهم هـ تا دوران حاضر', 'جغرافیای دریانوردی به نزد عربان و ترکان در قرن‌های پانزدهم و شانزدهم/ نهم و دهم هـ', 'نوشته‌های جغرافیایی ترکی از قرن پانزدهم تا قرن نوزدهم/ نهم تا سیزدهم هـ', 'مولفات جغرافیایی سوریه و اقطار و مجاور آن در قرن شانزدهم/ دهم هـ', 'قرن هفدهم/ یازدهم هـ 'و 'قرن هجدهم/ دوازدهم هـ .'کتاب با فهرست مفصل ماخذ مربوط به هر فصل, نشانه‌های اختصاری و فهرست اعلام به پایان می‌رسد .