درک فرد چاق را بالا ببریم!

دکتر محمدصادق کرمانی از معروف‌ترین و حاذق‌ترین پزشکانی است که در امر تغذیه فعالیت می‌‌کند و برنامه‌های او برای رفع چاقی یا لاغری، مثمرثمر واقع شده و به همین خاطر مراجعین زیادی را هر روزه پذیرا می‌‌شود. در سالیان اخیر برنامه‌های رژیمی او چنان با استقبال مواجه شد که از برنامه‌هایش به عنوان «رژیم دکتر کرمانی» یاد می‌‌کنند.
این پزشک حاذق در طبابت خود مسائل روانشناسی را هم در نظر می‌‌گیرد و فقط به بیمار نمی‌‌گوید این را بخور، آن را نخور، بلکه چنان او را توجیه می‌‌کند، تا خود بیمار تصمیم نهایی را بگیرد. همایش‌های او همیشه با استقبال مواجه می‌‌شود و مطبش همیشه پر از افرادی است که می‌‌خواهند با کمک او یا چاق شوند یا لاغر...
دکتر کرمانی تجربیات خود را در اختیار ما و شما قرار می‌‌دهد. به این امید که مورد توجه و استقبال واقع شود.
چاقی چیزی جز اختلال و اشتباه در رفتار تغذیه روزمره نیست و این اختلال رفتاری با تجویز نسخه و دادن لیست غذایی آنگونه که باید، حل نمی‌‌شود زیرا تا فرد به اشتباه خود پی نبرد، نمی‌‌تواند مشکل چاقی را حل کند. از طرفی تغییر رفتار افراد خیلی دقت و حوصله می‌‌خواهد که باید آن را برای بیماران تشریح کرد که ما پزشکان برای این‌که بیمار را کاملا توجیه کنیم، قسم به سوگندنامه خوردیم.
«کراوس» برجسته‌ترین متخصص تغذیه جهان که عنوان بنیانگذار تغذیه جهانی را با خود یدک می‌‌کشد، در کتاب باارزش خود که می‌‌توان آن را عظیم‌ترین کتاب تغذیه جهان به حساب آورد، بارها تکرار کرده که آموزش تغذیه صحیح، بهترین راه برای نجات چاق‌ها از چاقی می‌‌باشد. از طرفی «هاریسون» بزرگ‌ترین مغز متفکر طب داخلی جهان، در بحث چاقی هم این مطلب را مطرح کرده است. می‌‌خواهم بگویم لیست غذایی تنها کافی نیست که پزشکان تغذیه آن را به بیماران خود می‌‌دهند یا به فرد چاق تنها بگویند موز، کالباس و سوسیس، بستنی و چیپس نخور، بلکه باید فرهنگ صحیح تغذیه را به خوبی برای او شرح دهند.
به نظر شما آیا بهتر نیست به جای این‌که به فرد بگوییم نخور، از عبارات بهتری استفاده کنیم؟ تنها به این جمله اکتفا نکنیم که بگوییم بستنی نخور بلکه بگوییم یک ظرف بستنی سنتی ۱۵۰ گرمی معادل ۴۵ حبه قند و یک بستنی کیم، ۲۵ حبه قند است. به نظر شما او با این گفتار بازهم به سراغ بستنی می‌‌رود؟ به او بگوییم خوردن یک موز معادل ۱۵ حبه قند است. آیا او در یک مراسم عروسی بازهم سه عدد موز خواهد خورد؟ البته نباید به او بگوییم گرسنه بمان، بلکه می‌‌گوییم خوردن سی عدد خیار معادل یک موز است!
به جای این‌که بگوییم چیپس نخور، به او بگوییم بیشتر کارخانه‌های صنایع غذایی و کل کارخانه‌های چیپس‌سازی از روغن نباتی جامد استفاده می‌‌کنند و این روغن خطرناک‌ترین روغن در ایجاد لخته‌های خونی و ایجاد سکته قلبی است. از طرفی ماندن روغن بیش از سه ساعت روی آتش منجر به تغییر فرمول آن به مواد سرطان‌زا می‌‌شود. آیا با این گفتار فکر می‌‌کنید فرد بازهم برای فرزندش چیپس می‌‌خرد؟
به جای این‌که بگوییم سوسیس و کالباس نخور، بهتر است بگوییم رنگ این فرآورده‌ها ظرف مدت کوتاهی پس از ساخت، سیاه و فاسد می‌‌شود و برای این‌که این مشکل ایجاد نشود، کارخانه‌های تولیدی مجبورند موادشیمیایی نیترات را به عنوان ماده نگهدارنده به آنها اضافه کنند که این ماده، از مواد شیمیایی سرطان‌زا به حساب می‌‌آید.
می‌‌خواهم بگویم انسان عقل دارد و دوست دارد که دیگران با او با عقل و منطق صحبت کنند. اصولا انسان‌ها مایل نیستند به او فرمان بدهند، این را بخور و آن را نخور. پس بهتر است پزشکان محترم حقایق را به افراد بگویند تا خودشان تصمیم صحیح را بگیرند. به عبارتی درک افراد را بالا ببریم، نه این‌که نظرمان را به آنها تحمیل کنیم.
● نقش فرهنگ در رژیم غذایی
فرهنگ‌های مختلف دیدگاه متفاوتی به استاندارد وزن دارند. در بعضی از جوامع، چاقی دلیل سلامت فیزیک زن محسوب می‌‌شود و یک زن سالم را به صورت درشت تجسم می‌‌کنند و از نظر آنها یک زن لاغر آمادگی مادر شدن را ندارد. برعکس در اکثر کشورهای صنعتی و غربی یک زن چاق به عنوان انسانی تنبل و فاقد اعتمادبه‌نفس شناخته شده و یک زن سالم را به صورت زنی لاغر و استخوانی تجسم می‌‌کنند. این گرایشات فرهنگی بر عملکرد و عادات تغذیه‌ای تاثیر گذاشته و موجب گرایش افراد به سمت چاقی یا لاغری می‌‌شود.
حالا شاید برایتان جالب باشد بدانید در کشورهای غربی و صنعتی، چاقی بیشتر در قشر کم‌درآمد جامعه دیده می‌‌شود در حالی که در جوامع در حال توسعه، چاقی بیشتر خاص افراد مرفه است. از طرفی «ژنتیک» نقش مهمی در استعداد افراد به چاقی دارد اما با اعمال عادات تغذیه‌ای صحیح می‌‌توان از کودکی جلوی بروز چاقی در افراد مستعد را گرفت. فاکتورهای محیطی و عادت غذایی مهمتر از ژنتیک هستند. نکته دیگر که باید به آن اشاره داشت، این است که عادات غذایی در خانواده‌ها متفاوت است. نگرانی والدین از کم غذا خوردن بچه‌ها، میل به سیر کردن دائمی کودک، در دسترس بودن دائمی موادغذایی و تنقلات و... از عوامل مهم در ایجاد چاقی هستند یا افرادی که کار ساکن و بدون تحرک دارند یا اوقات بیکاری را به تماشای تلویزیون، خواندن روزنامه یا بازی‌های کامپیوتری می‌‌گذرانند، در معرض خطر چاقی هستند. به عبارتی فرهنگ یک فرد در تغذیه باید تغییر کند تا او بتواند با استفاده از برنامه‌های مختلف رژیمی، وزن خود را کم کند.
● ممنوعیت فست‌فود
این حکایت فست‌فودها باعث شده مسئولان بهداشت کشورهای مختلف جهان به مقابله با آن و تغییر فرهنگ بپردازند تا جایی که در کشور رومانی اتفاق عجیبی افتاد و حتی پای مجلس هم به این مسئله باز شد. چندی پیش مجلس رومانی ممنوعیت استفاده از فست‌فود در مدارس این کشور را تصویب کرد. مطبوعات رومانی اعلام کردند دانش‌آموزان رومانیایی نمی‌‌توانند در مدارس همبرگر، سیب‌زمینی سرخ‌شده و چیپس مصرف کنند. جالب این‌که این قانون با ۱۸۶ رای موافق، ۳ رای ممتنع و بدون هیچ رای مخالفی! به تصویب رسید.

منبع : مجله خانواده سبز