دارویی از جنس خنده

گفته می‌شود كه خنده بهترین داروست. اما تا به حال هیچ كس آن را ثابت نكرده است. اكنون یك دانشمند ژاپنی مشغول آشكار كردن اسرار خنده است. به اعتقاد وی خنده باعث نشاط ژن‌های افراد می‌شود.
«كازو موراكامی» دانشمند علم ژنتیك امیدوار است كه با مشاركت همكاران تحقیقاتی خود یعنی كمدین‌ها، لطیفه‌ها را به یك درمان كم هزینه و موثر تبدیل كند. ژن ها اغلب تغییرناپذیر در نظر گرفته می‌شوند اما در واقع بیش از ۹۰ درصد آنها غیرفعال هستند و یا در تولید پروتئین فعالیت كمی دارند. بنابراین برخی محرك‌ها می توانند ژن ها را بیدار و فعال كنند.
فرضیه تجربی «موراكامی» عنوان می كند كه خنده یكی از این محرك هاست كه با تحریك انرژی درون DNA افراد می تواند به درمان بیماری ها كمك كند. «موراكامی» ۷۰ساله كه مدیر بنیاد پیشرفت علوم بین المللی كشور ژاپن است، می‌گوید: «اگر ما ثابت كنیم كه افراد می‌توانند ژن ها را با استفاده از یك حالت احساسی مانند خنده روشن و خاموش كنند، ممكن است به یافته قرن دست بیابیم كه ارزش دریافت جایزه نوبل و حتی بیشتر از آن را خواهد داشت.» سه سال پیش، «موراكامی» و شركت یوشیموتو كوگیو كه یك شركت پیشرو در زمینه امور تفریحی است اولین آزمایش خود را به طور مشترك انجام دادند. طی این آزمایش موقعیتی ایجاد شد كه افراد مبتلا به دیابت بعد از گوش دادن به یك سخنرانی دانشگاهی خسته كننده به تماشای یك نمایش كمدی كه توسط كمدین های حرفه ای این شركت اجرا شد ترغیب شدند.این آزمایش دوروزه نشان داد كه سطح گلوكز خون این افراد با خندیدن در زمان نمایش و در مقایسه با زمانی كه به سخنرانی خواب آور گوش می دادند كاهش یافت. گلوكز معیار اصلی برای تعیین بیماری دیابت است.
تازه ترین تجارب مشترك وی با شركت مذكور منجر به یافتن حداقل ۲۳ ژن شد كه قابل فعال شدن هستند. ۱۸ عدد از این ژن ها مسئول ایجاد واكنش های ایمنی، ترارسانی پیام (signal transduction) و چرخه سلولی هستند و عملكرد ۵ ژن باقیمانده هنوز شناخته نشده است. این یافته‌ها كه «موراكامی» ادعا می‌كند اولین یافته‌ها از نوع خود هستند در مجله آكادمیك «روان درمانی و روان تنی» كه در آمریكا منتشر می‌شود به چاپ خواهند رسید. به گفته «موراكامی»: «خنده درمانی عوارض جانبی ندارد؛ بدین معنی كه روش درمانی بسیار مهمی برای طب بالینی است. اینكه روزی مشاهده كنیم بیماران به داروخانه مراجعه كنند و نسخه یك كمدی ویدئویی را جهت درمان دریافت كنند، خنده دار نخواهد بود.» مدت ها است كه خنده واقعی و خوب به عنوان یك عامل درمانی در نظر گرفته می شود. استادان یوگا در هند خنده را آموزش می دهند. در این كشور تعداد زیادی «باشگاه های خنده» وجود دارد كه اعضای آن فقط برای لذت بردن از خنده گرد هم می آیند.
انتظارها از تحقیقات «موراكامی» مخصوصاً در ژاپن زیاد است زیرا هزینه های درمانی در این كشور كه جمعیت آن به سرعت در حال پیر شدن است هرساله در حال افزایش هستند. با اینكه تحقیقات «موراكامی» در مراحل اولیه است، یك شركت انتشاراتی بهداشتی تحت راهنمایی های تیم تحقیقاتی «موراكامی» شروع به فروش DVDهایی كرده كه در آنها به افراد دیابتی آموزش خنده داده می شود.
وزارت اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن بر این عقیده است كه با توجه به افزایش تقاضا برای مراقبت های پزشكی پیشگیرانه، خنده درمانی می تواند به عنوان یك پروژه درمانی مفید به كار گرفته شود. «هیكارو هوریگوچی» یكی از مقامات این وزارتخانه می گوید: «اگر رابطه بین خنده و سلامتی به طور علمی ثابت شود، ممكن است تاثیر بزرگی بر روش های بهبود سلامتی ایجاد كند.» وی اضافه می كند: «ما همچنین امیدواریم كه با مرتبط ساختن این دو زمینه متفاوت _ خنده و درمان پزشكی- یك نوع صنعت جدید ایجاد كنیم.»
در سال ۲۰۰۴ دانشگاه اوزاكا سانگیو در غرب ژاپن با حمایت مالی این وزارتخانه اقدام به تاسیس یك موسسه شراكتی به نام پروژه تحرك كرد كه محققین، بنگاه ها و پزشكان در آن فعالیت می كنند. این موسسه برنامه كاملی از مراقبت های پزشكی برای افراد سالخورده فراهم می كند كه تركیبی از آموزش های فیزیكی و خنده درمانی است.
«میتسوتوشی نیشیكاوا» كه یكی از مسئولین دانشگاهی پروژه تحرك مستقر در شهر اوزاكا است، می گوید: «این اولین تلاش كشور و همكاری دولت، بخش صنعت و آموزشگاه‌های عالی برای راه اندازی یك بخش مراقبت‌های پزشكی با به كارگیری خنده است.»
«نیشیكاوا» می‌گوید: «اوزاكا محل ایده آلی برای آغاز پروژه است زیرا این شهر به خاطر فرهنگ شوخ طبعی خود معروف است و ساكنین آن در مقایسه با اهالی كم حرف توكیو از خندیدن در ملاء عام تردید نمی كنند.» وی در ادامه می گوید: «انتظار می رود كه به كمك این پروژه هزینه مراقبت‌های پزشكی و پرستاری كاهش یابند. علاوه بر آن، زندگی طولانی همراه با سلامتی برای افراد سالمند امری مهم است.» طی این پروژه، شركت كنندگان ضمن لذت بردن از نمایش های كمدی كه توسط كمدین‌های حرفه ای اجرا می‌شود، تمرینات ژیمناستیك و معاینات پزشكی را دریافت می‌كنند. كلاس‌های آموزش تهیه غذاهای سالم نیز ارائه می‌شود. «كیومی یاماناكا» زن خانه دار ۶۱ساله ای كه در این برنامه شركت كرده می‌گوید: «وقتی كه جوان بودم خیلی می‌خندیدم اما از زمانی كه پا به سن گذاشتم زیاد نمی خندم. ولی بعد از شركت در این برنامه، گردش خون بدنم روان شده و می‌توانم روی زانوهایم بنشینم، كاری كه قبلاً نمی توانستم انجام دهم.» بر اساس گزارش مسئولین این برنامه، ۹۲ نفر از شركت كنندگانی كه از آنها نظرخواهی شد گفتند كه بعد از پیوستن به این برنامه هزینه‌های سالیانه مراقبت‌های پزشكی شان ۳۰ درصد كاهش نشان داده است.
«نیشیكاوا» می‌گوید: «قصد داریم در آینده درمان پزشكی را به امری شاد و سرگرم كننده تبدیل كنیم نه یك موضوع دلگیركننده. این هدف اصلی ما است.»
www.taipeitimes.com
ترجمه: فرشید كریمی

منبع : روزنامه شرق