پوست هایی که گذرشان به دباغ خانه نمی افتد

ایران در حالی رتبه پنجم صادرات پوست جهان را یدك می كشد كه از تجارت ۱۵۰میلیارد دلاری جهانی چرم، سهمی یك درصدی دارد.كیف و كفش، كاپشن، كمربند، دستكش و خیلی از پوشاك، اگر از جنس چرم باشند قیمت، جذابیت و طرفدارهای خاص خودشان را دارند كه در بین این طرفدارها، یك دسته دغدغه مد و شیك پوشی و دسته دیگر دغدغه كیفیت و ماندگاری پوشاك را دارند .آد م ها برخلاف تصوری كه ازخودشان دارند موجودات ضعیفی هستند كه قدرت عجیبی در پوشاندن و برطرف كردن ضعف ها به وسیله محیط دارند، به طوری كه با احساس ضعف فكری وپی بردن به نادانی، سعی می كنند داخل جلد فكری اندیشمندان شوند و جلد پشت جلد، كتاب می خوانند و با احساس ضعف جسمی هم داخل جلد حیوانات یا همان چرم می شوند. حال از كدام، قالب و از كدام محتوی را می گیرند، فقط خدا می داند.اما نكته جالب اینجاست كه ایده آل پوشش انسان، همانند ایده آل اندیشه اش قابل انعطاف با شرایط سخت انتخاب می شود تا اگر سختی و ناملایمات محیط رو به فزونی گذاشت، حیطه فردی اش از آسیب و گزند مصون بماند. این روزها با شدت گرفتن سرما، تغییر نوع پوشش مردم كاملا محسوس است؛ مردمی كه از راسته كتابفروشی های خیابان انقلاب به طرف خیابان فردوسی و منوچهری راهشان را كج می كنند تا لباس های چرم و مخصوص این فصل را از چرم فروشی های فردوسی و منوچهری تهیه كنند.چرم ها غالبا در سه رنگ مشكی، قهوه ای و زرشكی با جنس های مختلف روی تن مانكن ها خودنمایی می كنند. قیمت كاپشن ها از ۳۰هزار آغاز شده و برای كاپشن های خارجی كه تعداد آنها در این راسته كم است و به برخی كاپشن های تولید آسیای شرقی محدود می شود به ۲۰۰ تا۲۵۰ هزارتومان می رسد.برای محك كیفیت چرم همانند گذشته نمی توان نسوز بودن را ملاك قرارداد و با آتش كبریت آنها را امتحان كرد، چرا كه چرم های مصنوعی جدید نیز از قابلیت نسوز بودن برخوردارند. مشخصه اصلی چرم طبیعی این است كه پشت آنها حالت مخمل دارد. انواع چرم مصنوعی این مشخصه را ندارند و لایه داخلی و پشتی آنها معمولا پارچه ای، برزنتی و تار و پود دار است. ویژگی دیگر چرم های طبیعی، نرم بودن آنهاست كه بازهم بسته به اینكه گاوی، بزی یا گوسفندی باشد، میزان نرمی و زمختی شان متفاوت است.چرم های گوسفندی، نرم ترین چرم ها هستند كه از آنها معمولا برای تهیه كیف پول های ظریف و وسایل گرانقیمت تر استفاده می كنند.
معضل اساسی صنعت چرم ایران، اكتفا به صادرات پوست و فرآوری نكردن پوست هاست؛ آن دسته از پوست ها كه پس از دباغی و طی مراحل خاص به چرم تبدیل می شوند هم دست آخر به ایزوگام شباهت بیشتری دارند تا چرم.از سوی دیگر راسته چرم فروشان خیابان فردوسی و منوچهری نیز همانند دیگر بازارهای ایران از كالاهای چینی ارزان، اما بی كیفیت بی نصیب نمانده و حضور كالاهای چینی به دیگر علل ركود بازار چرم ایران اضافه شده است.در مورد كفش ها نیز تا چندی پیش دارا بودن زیره های چرم، یكی از عمده ترین ویژگی ها و مشخصه ها محسوب می شد كه در حال حاضر ورود زیره های آلمانی ( داووس) جای زیره چرم را گرفته و به این ترتیب قیمت كفش چرمی نیز كاهش یافته است. درباره كفش ها ذكر این نكته نیز ضروری ست كه برای خرید كفش حتما بعدازظهرها را انتخاب كنید، چرا كه سایز پا به دلیل تورم نسبی در طول روز تغییر می كند.بسیاری از خریداران كه تنها به نوع دوخت و مدل البسه چرمی توجه می كنند از این نكته غافلند كه فروشندگان نیز غالب مدل ها را از روی ژورنال ها و مدل های ماهواره ای الگو گرفته و به سلیقه مشتری بویژه جوان ها عمل می كنند. اما تنها فروشندگانی كه از كیفیت محصول خود اطمینان دارند حاضرند در ازای فروش جنس ضمانتنامه ارائه كنند.ركود صنعت چرم ایران نیز جای توجه و بررسی دارد، به طوری كه اگرچه تا چند دهه پیش تمامی استانداردهای چرم جهان توسط ایران تعیین می شد، اما هم اكنون از تجارت ۱۵۰میلیارددلاری جهانی چرم، تنها یك درصد را به خود اختصاص داده است. همچنین ایران در حالی كه رتبه پنجم صادرات پوست را دارد، ۳۰ درصد چرم مورد نیاز خود را از راه واردات تامین می كند. این واردات به صورت پوشاك و كفش و جدای از این حجم، بخشی هم به صورت قاچاق وارد كشور می شود. در حالی كه چنین روندی با فرآوری محصولات پوستی و تبدیل آنها به چرم و پوشاك بایستی بالعكس شود. تنها از كشور چین، ۶ میلیارد دلار هزینه واردات محصولات چرمی شده است. روح الله هادوی نیا -كارشناس ارشد مدیریت بازاریابی بین المللی- در خصوص پتانسیل بالای صادرات چرم ایران معتقد است كه صنعت چرم كشور ایران، بیش از یك قرن سابقه دارد. در حال حاضر نیز قیمت جهانی هر پا چرم، سه یوروست كه ایران این محصول را به قیمت یك یورو عرضه می كند و این تفاوت قیمت می تواندزمینه افزایش فعالیت صنعت چرم ایران را در بازارجهانی فراهم كند.محسن یونسی نیز از چرم فروشان خیابان فردوسی، درخصوص كیفیت محصولات چرم ایران می گوید: صنعت چرم ایران برای بهبود كیفیت چرم بیش از ۷۰درصد راه را پیموده و چنانچه پوست های تولیدی، خوب دباغی و فرآوری شوند و دوخت و الگوی مناسبی برای البسه انتخاب شود، اجناس چرمی داخلی قابلیت رقابت با سایر انواع خارجی را داراست. آنچه مسلم است اینكه عرصه صنعت ایران نیز همانند عرصه اندیشه اش نیازمند برنامه ریزی و گذار از مرحله سهل انگاری ست تا همانگونه گاه مغزها بدون برنامه و به صورت استعداد خام از كشور خارج می شوند،محصولات صنعتی نیز به صورت مواد اولیه و خام و سودی اندك از كشور خارج نشوند.نبود مواد شیمیایی مرغوب در تبدیل پوست به چرم، علاوه بر آلودگی زیست محیطی ، كیفیت نهایی محصول را نیز كاهش می دهد و صادرات را به پوست و سالامبور محدود كرده است. صنایع نساجی و صنایع چرم مقام دوم آلودگی محیط زیست را به خود اختصاص داده اند، پسابی كه صنایع چرم پوست تولید می كنند از نظر شاخص های زیست محیطی بسیار آلوده محسوب می شود، چرا كه همه انواع آلودگی ها نظیر مواد آلی، شیمیایی، انواع اسیدها و فلزات سنگین را داراست كه با ورود به آب های زیرزمینی، زمینه آلودگی و ورود آن به چرخه غذایی شهروندان را فراهم می كند. خوشبختانه كارخانه های بزرگ و بیشتر واحدهای صنعتی كه حجم پساب زیادی دارند در حال حاضر دارای تصفیه خانه هستند، اما واحدهای كوچك تر كه گرچه ملزم به خروج از شهر شده اند، همچنان بار آلودگی و میكروبی آب ها را می افزایند.

منبع : روزنامه همشهری