اولین باشگاه خلبانی

اولین باشگاه خلبانی در سال ۱۹۰۱ تأسیس گردید و پیشنهاد به‌وجود آوردن این باشگاه به‌وسیله خانم ورا باتلر به پدرش فرانک هاجز باتلر با بالون کریستال پالاس به خلبانی استندلی اسپنسر در ۲۴ سپتامبر ۱۹۰۱ به پرواز درآمدند. لحظات خوش و هیجان‌انگیزی در خود احساس کردند و بلافاصله پس از اتمام پرواز به اداره هواپیمائی انگلستان مراجعه و تقاضای تأسیس باشگاه خلبانی نمودند و درخواست آنها پذیرفته شد و باشگاه هوائی انگلستان به‌وجود آمد.
پس از سال‌ها کار و کوشش در ۱۵ فوریه ۱۹۱۰ طی مراسمی نام آن‌را به باشگاه سلطنتی انگلستان تبدیل کردند در حالی‌که بیش از ۱۰۰۰ نفر عضو داشتند.
بعد از جنگ اول جهانی هزاران نفر فن خلبانی را در باشگاه‌ها و یا مدارس نیروی هوائی کشور خود یاد گرفته بودند ولی هنوز مخارج تعلیم گرفتن بسیار سنگین بود و عده‌ای علاقمند به همین دلیل نمی‌توانستند خلبان شوند.
تعدادی از هواپیماهای تعلیماتی از سرویس ارتش خارج و با قیمت بسیار ارزانی در خدمت افراد و باشگاه‌ها قرار گرفت ولی باز پرواز و نگهداری آنها مستلزم مخارج گزافی می‌شد. با این‌حال تشویق و کمک از طرف دولت و مؤسسات برای تأسیس و ادامه خدمت باشگاه‌ها مورد توجه بود.
روزنامه دیلی میل برای اختراع هواپیما ۱۰۰۰ پوند جایزه تعیین کرده بود. ژنرال سفتون برانکر رئیس هواپیمائی کشور انگلستان فعالیت شدیدی را برای تأسیس باشگاه‌ها و تشویق علاقمندان پرواز آغاز نمود. او عقیده داشت هر کسی باید خلبانی بیاموزد و هرگاه مملکتی دارای نیروی هوائی قوی‌تر و خلبانان ورزیده‌تری باشد همیشه در مبارزات و جنگ‌ها پیروز است و به همین‌ منظور در اول سپتامبر ۱۹۲۴ قانونی به تصویب اداره هواپیمائی کشوری انگلستان رسید که به موجب آن به باشگاه‌های خلبانی کمک شود تا آنها را‌ه‌های بهتری را برای تعلیم و تربیت علاقمندان انتخاب کنند.
از جمله به ۱۰ باشگاه به تفکیک وجه نقدی در حدود ۲۰۰۰ پوند داده شد تا آن را برای بهبود وضع باشگاه به‌کار اندازند و حتی به هر یک از کسانی‌که موفق به دریافت گواهینامه خلبانی می‌شدند ده پوند جایزه پرداخت می‌نمودند. اداره هواپیمائی کشوری مقررات خاصی برای باشگاه‌ها از لحاظ نوع هواپیما و نحوه تعلیم وضع نمود از جمله قرار شد وزن موتور در هواپیمای آموزشی از ۱۷۰ پوند معادل ۷۷ کیلوگرم بیشتر نباشد و یکی از هواپیماهائی که شرایط پرواز تعلیماتی را حاصل کرد.
تایگر موس ساخت کارخانه دوهاویلاند بود که در فوریه ۱۹۲۵ آغاز به پرواز نمود. سرعت این هواپیما در موقع نشستن از ۴۵ مایل معادل ۷۲ کیلومتر در ساعت تجاوز نمی‌کرد و احتیاج به تعمیرات گران و نگهداری در شرایط مخصوص نداشت.
هواپیمای تایگر موس حتی بعد از جنگ‌جهانی دوم برای آموزش خلبانی و شخصی مورد استفاده بود و امکان دارد هنوز در برخی از باشگاه‌های خلبانی به‌کار رود.این هواپیما حتی در مسابقات پرواز سال ۱۹۲۶ شرکت نمود و با طی مسافت ۱۴۶۴ مایل معادل ۲۳۵۶ کیلومتر با سرعت ۹۰ مایل معادل ۱۴۵ کیلومتر در ساعت گوی سبقت را از دیگر هواپیماها ربود.
در آمریکا نیز هزاران باشگاه خلبانی برای تعلیم علاقمندان پرواز به‌وجود آمد. حتی اکتاو شانوت که موفق به اختراع گلایدر یا هواپیمای بی‌موتور شده بود در کنار دریاچه میشگیان چادر زد و به تعلیم و تربیت جوانان مشتاق به پرواز پرداخت.در زمان جنگ، هواپیماهای کورتیس برای آموزش خلبانی در ارتش و باشگاه‌ها مورد استفاده قرار گرفت.

آرمان خسروپور بیات

منبع : مجله پرواز