یکه‌تازی تروریست‌ها در عراق

برای دومین بار شهر تاریخی و مذهبی سامرا و دقیقا حرم مطهر امامان شیعه در معرض توطئه‌ای تروریستی قرار گرفت. دو سال پیش در اسفند۸۴ ، عوامل ناشناسی با استفاده از امكانات و موقعیت استثنایی خود از داخل، درون گنبد امامان عسگری را بمب گذاشته و سرفرصت آن را منفجر ساختند. حادثه دو سال پیش به تخریب بخش اعظم گنبد منجر شد و موجی از خشونت‌های فرقه‌ای و این نتیجه را در پی داشت كه صدها تن در اثر آن كشته شدند.
ظاهرا تروریست‌ها كار خود را نیمه‌كاره حس می‌كردند كه یكبار دیگر این مكان مقدس دینی مسلمانان را هدف قرار داده و به همان ترتیب گذشته این بار گلدسته‌های حرم را منفجر ساختند. طبق معمول همیشه عوامل اصلی این قبیل جنایات شناخته‌شده نیستند و تنها اشاراتی افراد را بر آن می‌دارد تا با گمانه‌زنی خود طرف‌هایی را متهم به ارتكاب آن كنند.
به‌طور مثال بخشی از شیعیان عناصر تروریست وابسته به گروه‌های القاعده و اهل تسنن را عامل این انفجارها می‌دانند و از سوی دیگر برخی از شیعیان (به‌طور مشخص مقتدی صدر) عوامل اشغالگر خارجی (در راس آن آمریكا) را مسبب این حوادث معرفی می‌كنند.
این گمانه‌زنی‌ها البته بدون ارائه دلیل یا مدرك روشن طرح می‌شود. با این حال بخش دیگری از عراقی‌ها به خصوص نمایندگان اهل سنت ضمن محكوم كردن اقدامات تروریستی دیروز می‌گویند این عمل طرحی است برای سركوب و تصفیه بیشتر اهل سنت و به راه انداختن نوعی «سنی‌كشی» به بهانه دفاع از مقدسات شیعیان. طارق‌الهاشمی، معاون رئیس‌جمهور عراق و از رهبران اهل تسنن عراق دیروز در اظهار‌نظری چنین وانمود كرد كه این حادثه نیز شبیه انفجار دو سال پیش به قصد به راه انداختن موج تازه‌ای بر ضد اقلیت اهل تسنن صورت گرفته است.
وقتی در خود عراق پیرامون این حادثه تروریستی یا سایر حوادث مشابه این همه اختلاف‌نظر و برداشت وجود داشته باشد تكلیف در آن سوی مرزها روشن است. واقعیت این است كه عراق در هرج‌ومرج و ناامنی و تروریسم غوطه‌ می‌خورد و نه نیروهای اشغالگر خارجی و نه دولت ضعیف نوری‌المالكی قادر به كنترل اوضاع نیستند.
در واقع این گروه‌های تروریستی هستند كه در این كشور آزادانه فعالیت می‌كنند و با خاطری آسوده بدون اینكه مجازاتی در انتظارشان باشد یا قدرتی بتواند فعالیت آنها را مهار كند به اجرای نقشه‌های خود ادامه می‌دهند. دومین واقعیت انكارناپذیر این است كه بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی چند سالی است زمین بازی خود را به عراق منتقل كرده‌اند؛ پدیده‌ای كه می‌رود تا به نوعی دیگر در لبنان هم تجربه شود.
از همان زمانی كه آمریكا دولت صدام حسین را سرنگون و عراق را به همراه هم‌پیمانان بین‌المللی بهvv اشغال خود در آورد، القاعده هم رخت اقامت از مرزهای افغانستان و پاكستان به عراق كشید و آنجا را حوزه اصلی درگیری خود با آمریكا قرار داد. پس از آن بود كه رقابت‌های منطقه‌ای دندان گشود و سران برخی دولت‌های عرب نسبت به تشكیل یك «هلال شیعی» هشدار دادند، طی چهار سال گذشته كه از اشغال عراق می‌گذرد بازیگران منطقه‌ای حضوری فعال در عراق داشته‌اند و هر بار یكی از طرف‌ها موفقیتی به دست آورده طرف دیگر تلافی كرده است.
این بازی همچنان ادامه دارد و بعید نمی‌نماید كه عملیات تروریستی دیروز در سامرا نیز پاسخی به مذاكرات اخیر ایران و آمریكا بر سر عراق و در این كشور باشد. اختلاف منافع و رویكردهای طرف‌های خارجی و منطقه‌ای به نوعی در گروه‌ها و اهرم‌های قدرت سیاسی در عراق بازتاب می‌یابند.
فراموش نكنیم كه همین چند روز پیش نمایندگان پارلمان عراق [كه با اكثریت شیعی خود] رای به بركناری محمود المشهدانی، رئیس سنی این مجلس دادند، مجموع واقعیت‌های یادشده را اگر در كنار هم قرار دهیم می‌توان نتیجه گرفت كه تا طرف‌های بین‌المللی و منطقه‌ای بر سر عراق به یك تفاهم مشترك نرسند و تا یک دولت ملی نیرومند و مورد توافق همگان در عراق نباشد اوضاع به همین روال خواهد بود كه هست.

محمدعلی عسگری

منبع : روزنامه هم‌میهن