پایان بازی گوانتانامو

به تعویق افتادن جلسه كاخ سفید برای بحث و تصمیم‌گیری در مورد آینده بازداشتگاه‌ جنجالی آمریكا در گوانتانامو كه پس از افشای خبر این نشست در رسانه‌ها صورت گرفت، نشانه دیگری از افزایش اختلاف در دولت بوش بر سر تعطیلی یا ادامه كار زندان گوانتانامو است.
نومحافظه‌كاران افراطی كه گرد معاون رئیس‌جمهور، دیك چنی جمع شده‌اند مایلند كه گوانتانامو را حفظ كنند در حالی كه مقامات عمل‌گراتر مانند رابرت گیتس وزیر دفاع و كاندولیزا رایس، وزیر خارجه ترجیح می‌دهند كه این زندان جنجال‌برانگیز تعطیل شود.
مقامات كاخ سفید طبق برنامه تنظیم شده، قصد داشتند طی جلسه‌ای در روز جمعه گذشته در مورد سرنوشت زندان گوانتانامو تصمیم‌گیری كنند اما روز پنجشنبه گوردون جاندرو، سخنگوی شورای امنیت ملی كاخ سفید گفت كه این جلسه برگزار نخواهد شد.
وی گفت مقامات ارشد دولت، در گذشته بارها در مورد این مساله تشكیل جلسه داده و در آینده نیز به آن خواهند پرداخت.
اظهارات جاندرو پس از آن مطرح شد كه خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه خبر داد كه مقامات آمریكا در حال تصمیم‌گیری برای تعطیلی زندان گوانتانامو هستند.
در واكنش به این خبر، دانا پرینو، سخنگوی كاخ سفید هم اعلام كرد: فعلا هیچ تصمیم فوری در مورد آینده زندان گوانتانامو اتخاذ نخواهد شد.
در پی این اظهارات، گروه‌های فعال حقوق بشر از جمله سازمان عفو بین‌الملل نیز بار دیگر از دولت آمریكا خواستند به سرعت این زندان را تعطیل كند.
وضعیت زندان گوانتانامو كه بیش از ۳۸۰ مظنون القاعده و طالبان بدون محاكمه در آن نگهداری می‌شوند و برخی از آنها از سال ۲۰۰۲ تاكنون بدون محاكمه در آنجا هستند، اعتراض بسیاری از گروه‌های حقوق بشر را برانگیخته است و لكه ننگی برای اصول اخلاقی و قانونی آمریكا به شمار می‌رود.
حتی متحدان نزدیك آمریكا مانند انگلیس، آلمان و دیگران نیز خواستار تعطیلی فوری این زندان مخوف شده‌اند.
هرچند جورج بوش نیز اعلام كرده است كه قصد دارد این زندان را تعطیل كند اما به شدت از درستی و سلامت اقدامات قانونی در آن دفاع می‌كند.
حامیان حفظ وضع موجود گوانتانامو از جمله مقامات سازمان امنیت ملی و برخی از مقامات وزارت دادگستری آمریكا، نگرانند كه انتقال مظنونین به تروریسم به آمریكا همه حقوق قانونی از جمله حق شركت در دادگاه علنی و گرفتن وكیل را به آنها بدهد.
آنها همچنین از عواقب ورود بازداشت‌شدگان بسیار مهمی مانند خالد شیخ محمد، مغز متفكر حمله ۱۱ سپتامبر به خاك آمریكا نگرانند.
علاوه بر این پیدا كردن كشوری كه حاضر به پذیرش ۷۵ زندانی گوانتانامو باشد كه قصد دارند آزادشان كنند برای آمریكا دشوار است.
همچنین با این مشكل مواجهند كه در صورت انتقال زندانیان به آمریكا چگونه می‌توانند ۸۰ متهم مظنون به تروریسم را محاكمه كنند.پرینو، سخنگوی كاخ سفید گفته است: پیش از تعطیل كردن گوانتانامو اقداماتی هست كه باید انجام شود كه ایجاد یك كمیسیون نظامی و همچنین بازگرداندن زندانیان تبرئه شده به كشورهایشان از آن جمله است.
دیك چنی، معاون رئیس‌جمهور كه از مخالفان سرسخت تعطیلی گوانتاناموست، معتقد است. نباید اجازه داد این زندانیان وارد خاك آمریكا شوند و در نظام قضایی آمریكا از حقوقی كه شایسته‌اش نیستند استفاده كنند.
اما رابرت گیتس، وزیر دفاع كه جانشین دونالد رامسفلد از معماران طرح حمله به عراق شده است بارها نشانه‌هایی از تمایلش به تعطیلی گوانتانامو آشكار كرده است.
گیتس همچنین از زمان عهده‌دار شدن این سمت، تلاش‌هایی برای بازسازی فرماندهی نظامی آمریكا كرده و تعدادی از چهره‌های اصلی ناكام در عراق را تعویض كرده است كه مهمترین آنها پیتر پیس، گزینه مورد نظر رامسفلد برای ریاست عالی‌ترین مقام مشورتی ارتش بود.
دولت بوش درگیر موانع حقوقی زندانی كردن مظنونان به تروریسم در گوانتانامو است. سال گذشته دیوان عالی آمریكا، سیستم محاكمات نظامی آمریكا در مورد زندانیان گوانتانامو را بی‌اعتبار اعلام كرد و در اواخر سال ۲۰۰۶ اكثریت جمهوریخواه كنگره، در تلاش برای رفع اشكالات قانونی مورد نظر دیوان عالی، قانونی را تصویب كرد كه سیستم جدیدی را برای محاكمه‌های نظامی ایجاد می‌كرد.
بوش كه مدت‌ها از گوانتانامو به عنوان یك ابزار ضروری در «جنگ باتروریسم» دفاع می‌‌كرد سرانجام پذیرفته است كه این زندان باید تعطیل شود.
اكنون به نظر می‌رسد ضعف سیاسی فزاینده بوش و فشار عناصر عمل‌گراتر دولت، او را مجبور خواهد كرد كه با وجود مقاومت‌های افراطی‌هایی مانند دیك چنی، دیر یا زود این حفره سیاسی قانونی آمریكا را تعطیل كند.

آدام زاگورین‌
ترجمه: سونا انزابی نژاد
منبع: تایم

منبع : روزنامه هم‌میهن