آلزایمر

هر ۷ثانیه یك نفر به بیماری آلزایمر یا زوال عقل یا دمانس (فراموشی) مبتلا می شود و آمار ابتلا به دمانس طی سالهای آینده چهار برابر خواهد شد. هر بیست سال تعداد افراد مبتلا به آلزایمر دو برابر می شود. تخمین زده می شود كه در حال حاضر ۲۴‎/۳میلیون نفر به بیماری آلزایمر مبتلا هستند و هر سال ۴‎/۶میلیون نفر به این تعداد اضافه می شود.
طبق گزارش «لانست» كه برای انجمن جهانی آلزایمر (ADI) تهیه شده است رقم افراد گرفتار آلزایمر در سال ۲۰۴۰به ۸۱‎/۱میلیون نفر خواهد رسید.
این تحقیق نشان می دهد كه شمار افراد مبتلا به «دمانس» در كشورهای در حال توسعه سه تا چهار برابر بیش از كشورهای توسعه یافته خواهد بود.
به گفته مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران آلزایمر در ایران، در حال حاضر شمار مبتلایان به زوال عقل در كشور بین ۲۵۰هزار تا ۳۰۰هزار نفر برآورد می شود.
اكنون در چین و همسایگان آن، تعداد افراد مبتلا به دمانس به شش میلیون تن می رسد كه این رقم از تعداد مبتلایان در اروپا كه ۴‎/۸ میلیون نفر، یا آمریكای شمالی كه ۳‎/۴میلیون نفر است، بیشتر است.
بر اساس گزارش نشریه انگلیسی لانست تا سال ۲۰۴۰میلادی شمار افراد مبتلا به آلزایمر در چین به تنهایی به اندازه تمام كشورهای توسعه یافته خواهد بود.
بیماری آلزایمر یك بیماری پیش رونده و تحلیل برنده قوای عقلانی سیستم عصبی مركزی انسان است. منشا آن ناشناخته است و درمانی برای ریشه كن كردن آن نیز فعلا در دسترس نیست.
تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ می دهد كه باعث كوچك شدن مغز و نیز از بین رفتن سلول های مغزی می شود و بجای آن لكه های متعددی با اشكال خاصی به نام پلاكهای پیری می نشیند.
علامت دیگر بیماری وجود كلافه های ظریف مارپیچی شكل در سلول های مغزی است كه در نهایت سلول های سالم را از بین می برد.
عامل اصلی دمانس بیماری آلزایمر است كه از علایم مشخصه آن از دست دادن حافظه، قدرت قضاوت، استدلال و تغییراتی در حالات و رفتار است.
بیماری آلزایمر بخشی از روند طبیعی پیری نیست و چنانچه علایم آن دیده شود باید به پزشك متخصص مغز و اعصاب مراجعه كرد.
بیماری آلزایمر نهایتا بر تمام جنبه های زندگی فرد مانند فكر كردن واحساسات و اعمال اثر می گذارد این اثرات در افراد متفاوت است، ترتیب علایم و یا سرعت بیماری در هر شخص به راحتی قابل پیش بینی نیست.
این بیماری بر توانایی های فردی مانند درك، فكركردن، به خاطر سپردن و ارتباط برقرار كردن اثر می گذارد.
در مبتلایان به آلزایمر قدرت تصمیم گیری كاهش می یابد كارهای ساده كه یك فرد طی سالها انجام می داده بتدریج و یا به كلی فراموش می شود در ابتدا خاطرات نزدیك و بعد خاطرات گذشته محو می شود و شخص طی صحبت كردن دچار سردرگمی می شود.
بیمار مبتلا به آلزایمر توانایی پیدا كردن لغات مناسب برای ادامه یك مكالمه را به تدریج از دست می دهد.
● تاثیر آلزایمر براحساسات و حالات
بیمار كنترل بر احساسات و حالات خود را از دست میدهد با پیشرفت بیماری شخص دیگر دوستان و محله های آشنا را نمی شناسد.
تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط خود می شود این عكس العمل ممكن است با رفتارهای معمول شخص تفاوت داشته باشد.
واكنش های همچون ترك منزل، تكرار كارها یا كلمات، پنهان كردن اموال شخصی، رفتار خشن، پرخاشگری و بیقراری در فرد مبتلا به آلزایمر قابل مشاهده است.
● تاثیر آلزایمر بر توانایی های جسمی
این بیماری می تواند بر وضعیت جسمی فرد اثر بگذارد.پیشرفت بیماری به تدریج باعث ضعف قوای جسمانی می شود این تغییرات بر روند كارهای روزانه شخص مانند غذا خوردن، حمام كردن و لباس پوشیدن اثر می گذارد و شخص به تنهایی قادر به انجام آنها نخواهد بود.
هر چند این بیماری باعث تغییراتی در بیمار می شود ولی فرد بیمار هنوز می تواند قدردانی خود را ابراز كند و احساساتی چون خوشحالی، خشم، ترس، عشق یا غم را نشان دهد.
گم كردن زمان و مكان بطور طبیعی ممكن است در افراد به وجود آید به اینصورت كه افراد گاهی روز هفته و یا مقصد شان را فراموش كنند ولی دوباره با تمركز به یاد می آورند اما فرد مبتلا به آلزایمر ممكن است در خیابان راه خود را گم كند و نداند كه چگونه به آنجا رفته است و یا از آنجا نتواند راه خانه را دوباره پیدا كند.
فرد مبتلا به آلزایمر نه مشكلاتش را درك می كند و نه مراجعه به پزشك را ضروری می داند. او در تصمیم گیری های ساده با مشكل مواجه می شود مثلا ممكن است لباس های زمستانی را در گرمای تابستان به تن نماید.
فرد مبتلا به آلزایمر در تفكر ذهنی دچار مشكل می شود. فرد مبتلا ارقام را كاملا فراموش می كند و نمی داند با آنها چكار كند. خیلی ها جشن تولد را برگزار نمی كنند ولی فرد مبتلا شاید دیگر نداند كه جشن تولد چه معنایی دارد. هر كسی ممكن است موقتا كلید یا كیف پول را سر جایش نگذارد اما فرد مبتلا به آلزایمر ممكن است اجسام را در جاهای نامربوط بگذارد مثلا اتو را در فریزر و یا ساعت مچی را در قندان بگذارد. همه می توانند غمگین و یا بداخلاق باشند ولی حالات فرد مبتلا به آلزایمر می تواند سریعا تغییر كند و بی هیچ توجیه و دلیلی آرامش به اشك و خشم تبدیل شود.
شخصیت افراد با سن قابل تغییر است ولی شخصیت فرد مبتلا به بیماری آلزایمر می تواند دچاردگرگونی شود، ممكن است كاملا سردرگم بدبین و یا منزوی شود. این تغییرات شامل بی تفاوتی، ترس و یا رفتارهای نامناسب نیز هست.
بطور طبیعی افراد گاهی از كار خانه، فعالیت های تجاری و یا وظایف اجتماعی خسته می شوند ولی در نهایت دوباره انگیزه های خود را پیدامی كنند، اما فرد مبتلا به آلزایمر ممكن است نسبت به وقایع و رویدادهای محیط زندگی و خانواده اش كاملا بی تفاوت بنظر بیاید.
●مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر
نگهداری از بیماران مبتلا به آلزایمر برای خانواده آنها كار مشكلی است و می توان گفت خانواده های بیماران مبتلا به آلزایمر قربانیان پنهان این بیماری به شمار می روند. مراقبت كردن از یك فرد مبتلا به آلزایمر می تواند بسیار طاقت فرسا باشد احتیاج به وقت و نیروی بسیاردارد.
مراقبت از یك عزیز می تواند بسیار دشوار باشد كه برای تداوم در این امر بایستی در درجه اول از خود، مراقبت كرد. باید علایم فشارهای عصبی بر خود و بیمار را تقلیل داد و ضربه هایی كه در این مسیر بر جسم و عواطف مراقبت كننده وارد می شود را كاهش داد. یك مراقبت كننده باید اول از خود مواظبت كند چونكه او مهمترین شخص در زندگی یك بیمار مبتلا به آلزایمر است. عدم پذیرش، خشم، دوری از جمع، اضطراب، افسردگی، خستگی مفرط بی خوابی عكس العمل های احساسی، عدم تمركز و مشكلات سلامتی ده علامت فشار روحی بر روی فرد مراقبت كننده از بیمار مبتلا به آلزایمر است.

منبع : روزنامه ابرار