عوامل فاسد کننده سیب زمینی پس از برداشت

برداشت سیب زمینی در درجه اول باید به موقع انجام شود چنان چه سیب زمینی برای مدت زیادی در خاك بماند دوباره رشد كرده و صرف نظر از آن كه مقدار زیادی از مرغوبیت آن كاسته می شود حتی لطمه شدیدی نیز به خاصیت انبار داری آن وارد می شود. از این رو زارعین حدود ۱۵ روز قبل از برداشت محصول، آبیاری را قطع می كنند و بدین وسیله از یك طرف مانع رشد سیب زمینی می شوند و از طرف دیگر رطوبت آن را نیز به حد متناسب می رساند.
در هنگام برداشت سیب زمینی باید دقت شود كه غده ها زخمی نشوند در غیر این صورت فساد و گندیدگی در غده های آسیب دیده به شدت افزایش می یابد و در اثر مجاورت با محصول سالم موجب آلودگی غده های دیگر می شود.
سیب زمین باید پس از برداشت در فاصله زمانی كوتاهی حمل و به بازار فروش عرضه شود. البته برای مصارف طولانی تر نیاز به ذخیره كردن و انبار كردن آن است، در دوره ی انبارداری همواره عوامل مختلف مكانیكی، فیزیكی، شیمیایی و بیولوژیكی بر روی آن اثر كرده و ایجاد ضایعات و دگرگونی كمی و كیفی می كند در حقیقت ضایعات حاصل از عوامل فیزیكی باعث از دست رفتن رطوبت و نیز چروكیدگی پوست می شود.
نتیجه تأثیر عوامل شیمیایی مانند اكسیداسیون مواد متشكله سیب زمینی و فعالیت آنزیم ها، باعث تغییر مواد نشاسته ای به منوساكاریدها و دی ساكاریدها و كاهش میزان اسیداسكوربیك می شود.
عوامل بیولوژیكی از طریق جوانه زدن و فعالیت نسج رویشی ایجاد خسارات می كنند، خسارت ناشی از جوندگان و حشرات در انبارها نیز رقم عمده ای را تشكیل می دهد كه به خصوص در انبارهای روستایی و خفاظت نشده بسیار چشم گیر است.
جوانه زدن سیب زمینی باعث افزایش سولانین(S o l a n in) كه یك الكالوئید است، می شود.
سیب زمینی های دارای پوست سبز رنگ، نارس و یا جوانه زده حاوی سولانین هستند و این ماده سبب سمی شدن سیب زمینی می شود. اغلب در ۱۰۰ گرم سیب زمینی های میزان ۴/۹-۸/۱ میلی گرم سولانین وجود دارد افزایش مقدار سولانین به ۱۰ الی ۱۳ میلی گرم در ۱۰۰ گرم باعث مسمومیت انسان می شود.
در سال ۱۹۷۸ در تعداد ۷۸ نفر از ۳۰۰ دانش آموز( سن متوسط ۱۳ سال) یك مدرسه انگلیسی كه توسط سیب زمین جوانه زده تغذیه شده بودند، مسمومیت شدیدی مشاهده شد.

در فرد بالغ مقدار ۲۵ میلی گرم سو لانین باعث مسمومیت و ۴۰۰ میلی گرم آن باعث مرگ می شود.
چنانچه سیب زمینی با آب و سركه پخته شود فاقد سولانین خواهد شد و آب و سركه بعد از پختن باید دور ریخته شود.

منبع : موسسه اطلاع‌رسانی طعام اسرار