سه شنبه, ۲۰ آذر, ۱۴۰۳ / 10 December, 2024
مجله ویستا
کودکان، آینه رفتار والدین
تار و پود روانی اشخاص ،در کانون خانواده به هم تنیده میشود. و والدین در تکوین شخصیت سالم، توانا، باتقوا و سازنده ی فرزندان خود نقش انکارناپذیری دارند.
کودک در اوّلین سالهای زندگی، قبل از این که زبان باز کند، در اثر ارتباطاتی که با اعضای خانواده دارد، تصویری از خویشتن در او ایجاد میشود، و هنگامی که زبان میگشاید درسهای زیادی برای سازگاری بیشتر با محیط اطراف میآموزد. کودک به تدریج رشد میکند و توجه او با قضاوت دیگران درباره ی خود بیشتر میشود و خودپنداری او انعکاسی از قضاوتها و ارزیابیهایی میشود که افراد و اعضای خانواده در مورد او به عمل میآورند.
اگر این ارزیابیها نادرست و ناپسند باشد و جنبه ی تحقیرآمیزی به خود بگیرد، کودک خود را تحقیر شده و بیارزش میشمارد و این امر در او حس خود کمبینی و حقارت ایجاد میکند که در مراحل بعدی زندگی باعث آزارهای روحی و عقدههای روانی میگردد.
اگر کودک در رابطه ی خود با خانواده، از پذیرفتن و گرمی و محبّت و از احترام متقابل برخوردار باشد ،که در آن برای شخصیت و سلامت روانی کودک ارزش قائل شوند و به اصطلاح او را آن گونه که هست بپذیرند، کودک خود را عضو با ارزش و مفیدی میپندارد و در نتیجه فردی خوش بین و با اعتماد به نفس بار خواهد آمد.
کانون خانواده، تنها پناهگاه فرزند و تکیهگاه او است هر چند خانواده کوچکترین واحد اجتماعی است، ولی هسته ی اصلی جامعه، سرچشمه ی اجتماع بزرگتر است؛ یعنی زمانی که نوزاد چشم به جهان میگشاید، با افکار، احساسات، نظرها، آرزوها و انتظارات اعضای خانواده احاطه میشود.
محیط خانواده، محلی است که کودک چگونگی زندگی کردن را یاد میگیرد و شیوههای فرهنگ را عموماً و فرهنگ خانواده را خصوصا میآموزد. در این محیط باید عواطف و احساسات هیجانی کودک در پناه امنیت و آرامش نضج گیرد و پرورده شود.
او در هر زمینهای نیاز به راهنمایی دارد. در رفتارش باید توجّه کامل و مراقبت صحیح به عمل آید. باید محیط را به گونهای جلوه داد تا کودک به خوبی احساس کند که در پناه حمایت والدین است. باید کودک درک کند که راهنمایی آنها بر پایه ی صحیح و منطقی استوار است. اگر طفل از وضع نوین و غیر منتظرهای احساس آشفتگی و اضطراب کند، باید با توضیح کافی و سازگار با منطق و درک او، ذهن وی را روشن کرد. اغلب عوارض و مشکلات رفتاری بزرگسالی، ریشه در زمان کودکی دارد.
هرگاه والدین در هر مرحلهای از رشد، به کودک مسؤولیتی در خور توانش بدهند، به تدریج درباره ی خود به عنوان یک فرد قابل اعتماد و شایسته میاندیشد.
اگر والدین صادقانه به او محبّت کنند، او دوست داشتن دیگران و مورد علاقه ی دیگران بودن را یاد میگیرد؛ و بالاخره اگر والدین از اعتماد به نفس او نسبت به استقلال یافتن جلوگیری نکنند، او قادر خواهد بود در خلال دوره نوجوانی به درجهای از اعتماد به نفس دست یابد و به تدریج خود را از وابستگی کودکانه رها سازد.
از پیامبر گرامی اسلام(ص) روایت شده است که فرمودند: «رَحِمَ اللهُ مَنْ اَعانَ وَلدَه عَلی برّه. قال قُلْتُ کَیفَ یُعینُهُ عَبرهّ؟ قالَ یَقْبَلُ مَیْسُورَهُ و یتجاوَزُ عن مَعسورِه و لایُرْهِقُهُ و لایَخرُقُ بِه؛ خدا رحم کند بر کسی که فرزندان خود را بر نیکی مدد رساند. شخصی میگوید پرسیدم: چگونه او را بر نیکی کردنش اعانت کند؟ حضرت فرمودند: کار آسانی که از او به عمل آید، قبول کند و کاری که بر او دشوار باشد و او انجام ندهد، از او درگذرد و تکلیفهای دشوار به او معین نکند و با سفاهت و تندی با او برخورد نکند.»
نگرشها و رفتار والدین میتواند تسهیل کننده و یا مانع جریان رشد و تکامل کودک باشد. والدین سختگیر و خشن، مانع میشوند فرزندانشان از روابط مثبت و سازنده با همسالان خویش که برای استقلال آنان بسیار مهم است، بهره گیرند.
توقعات و محدودیتهای والدین، اغلب فرآیند رشد را در کودکان و نوجوانان دشوار میسازد. نتیجه رفتار والدین، بستگی تام به این دارد که کودک چگونه رفتار والدین را مشاهده و معنای آن را چگونه درک میکند.
خانواده باید ضمن حمایت از کودک، فرصتهایی برای او فراهم آورد که بتواند به روش خود و با توجه به رشد و تواناییهای خویش، مهارتهایی را فرا گیرد و با مسائل خود به طور نسبی دست و پنجه نرم کند. کودک بدین ترتیب احساس خودارزشی و اعتماد به نفس میکند، ولی حمایت بیش از اندازه و یا عدم حمایت،موجب میشود کودک در تواناییهای خود شک کند و نتواند استعدادهای خود را بشناسد.
والدین باید در محیط خانواده به احساسات کودکان توجّه کنند و بیتفاوت نباشند. پدر و مادری که به احساسات کودکان خود و حتی احساسات سایر مردم بیتفاوتاند، به احتمال زیاد بازتاب همان ویژگی را در خصوصیات بزرگسالی فرزندانشان خواهند دید. والدینی که آرای دیگران را برنمیتابند و پیوسته از دیگران انتقاد و ثروت خود را بیهوده صرف میکنند، یا در گفت و گوهای خود از مذهب، درستی و مهربانی و سایر ارزشهای اخلاقی با بدی و بیارزشی یاد میکنند، بیتردید الگوهای نادرستی برای فرزندانشان خواهند بود.
امام سجاد(ع) در این زمینه میفرمایند: «فاعْمَلْ فی أَمرِه عَمَلَ المُتزَیَّن بِحُسْنِ اثره علیه فی عاجل الدُّنیا؛۱ با فرزندت آنچنان رفتار کن که اثر نیکوی تربیت تو مایه زیبایی و جمال اجتماعی او شود. چنان بار بیاور که بتواند در شؤون مختلف، دنیای خود را با عزّت و آبرومندی زندگی کند و مایه زیبایی و جمال تو باشد.»
http://kadbaanoo.blogfa.com/post-۴۰۵.aspx
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست