ایدز و خانواده

● ایدز چیست؟
▪ ایدز یکی از بیماری‌های ویروسی واگیر دار است.
▪ ایدز، واکسن و دارو ندارد.
▪ خطر ایدز از بین بردن قدرت دفاعی بدن است.
ویروس ایدز بتدریج قدرت دفاعی بدن را کم می‌کند، بطوریکه انسان مبتلا حتی در مقابل بیماری‌ها و یا عفونت‌های خیلی سبک هم نمی‌تواند مقاومت کند و در نتیجه از بین خواهد رفت.
● ایدز چگونه سرایت می‌کند؟
ویروسی که موجب ابتلا به ایدز می‌شود از ۴ راه اصلی به بدن سرایت می‌کند:
۱) آمیزش جنسی
اگر زن یا مرد به ویروس آلوده باشند از طریق آمیزش جنسی، ویروس را به طرف مقابل خود انتقال می‌دهد. یعنی ویروس از زن به مرد و یا از مرد به زن و یا از مرد به مرد سرایت می‌کند و سن، جنس و نژاد در انتقال تاثیری ندارد.
در ایران ۱۲ درصد همه موارد آلوده به ایدز از این طریق آلوده شده‌اند.
۲) از راه انتقال خون و فرآورده‌های خونی
اگر خون یا فرآورده‌های خونی آلوده به ویروس باشد به هر شکل که به بدن شخص سالم وارد شود، او را آلوده می‌کند.مثلاً اگر در تزریقات از سرنگ و سر سوزنی استفاده شود که قبلاً برای شخص آلوده به ویروس بکار رفته است، احتمال دارد فرد سالم را آلوده کند، یا اگر خونی که به شخص تزریق می‌شود آلوده باشد، سرایت تقریبا حتمی است.
۳) از مادر به کودک
مادرانی که به ویروس آلوده‌اند در یک سوم از موارد در هنگام زایمان یا کمی قبل از وضع حمل و یا بلافاصله پس از وضع حمل، ویروس را به کودکان خود انتقال می‌دهند.
از سال ۱۳۶۴ به بعد که خون و فرآورده‌های خونی در اغلب کشورهای دنیا از نظر آلودگی به ویروس ایدز مورد بررسی قرار می‌گیرد، انتقال از راه خون و فرآورده‌های آن تقریبا منتفی است.
▪ آیا از ظاهر اشخاص می‌توان به بیماری آنها پی برد؟
هیچگونه علامت و نشانه‌ ظاهری در شخص آلوده به ویروس دیده نمی‌شود.
حتی ممکن است انسان از آلودگی خویش هم بی خبر باشد، اما همین شخص می‌تواند به آسانی ویروس را از راههای ذکرشده، به دیگران منقل کند و بیشترین خطر سرایت و انتقال ویروس به همین افراد مربوط است. ( از ابتدای شروع همه‌گیری ایدز تا ابتدای دی‌ماه ۱۳۷۹ دو هزار و دویست و هفتاد و یک نفر در کشورمان به ویروس آلوده شده‌اند.)
▪ خطر آلوده شدن به ویروس ایدز بیشتر متوجه چه کسانی است؟
ـ افرادی که در روابط جنسی خود احتیاط لازم را نمی‌کنند.
ـ کسانی‌که به مواد مخدر تزریقی معتاد هستند و از سرنگ و سر سوزن مشترک استفاده می‌کنند.
علت بی‌اطلاعی فرد و نداشتن علامت و نشانه‌ی آلودگی این است که ایدز هم مانند دیگر بیماری‌ها دارای دوره‌ی نهفتگی مشخصی است. یعنی از ورود ویروس به بدن تا بروز علائم بیماری‌ مدتی طول می‌کشد. دوره نهفتگی ایدز از زمان آلودگی شخص به ویروس تا ظهور علائم ممکن است از چند ماه تا ده سال متغیر باشد.
هر نوع تزریق باید از سوزن و سرنگ یک بار مصرف و یا استریل استفاده کرد. زیرا استفاده از سوزن مشترک در تزریقات موجب انتقال بیماری‌های مختلف می‌شود. به همین دلیل افراد معتاد به مواد مخدر تزریقی که در حالات بی خبری از سوزن و سرنگ‌های یکدیگر استفاده می‌کنند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به ویروس هستند.
(۶۵ درصد کل موارد ابتلا در کشور ما از طریق استفاده از سوزن و سرنگ مشترک آلوده شده‌اند. )
۴) کودکی که مادرش به ویروس ایدز آلوده باشد .
آیا روابط عادی اجتماعی با اشخاص آلوده به ویروس ایدز موجب سرایت و آلودگی می‌شود؟
ویروس ایدز از راه هوا، غذا، آب، دست دادن ، حرف زدن، بوسیدن و تماسها و روابط عادی اجتماعی مانند سوارشدن در اتوبوس و تاکسی از شخص آلوده به شخص سالم سرایت نمی‌کند.
● چه راه‌هایی برای پیشگیری از بیماری ایدز وجود دارد؟
۱) با توجه به اینکه شایع‌ترین راه سرایت ایدز از طریق تماس جنسی است، تنها راه مطمئن برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، پایبندی به اصول اخلاقی و خانوادگی و اجتناب از بی‌بند و باری‌های جنسی است.
و هرگز به زنا نزدیک نشوید که کاری بسیار زشت و راهی بسیار ناپسند است. سوره اسرا، آیه ۳۲
۲) استفاده از کاندوم وسیله ای نسبتاً مطمئن برای پیشگیری از ایدز است.
۳) استفاده اختصاصی از لوازمی که ممکن است در قسمتی از بدن بوسیله‌ی آنها بریدگی ایجاد شود، مانند تیغ خود تراش.
۴) استفاده از سوزن و سرنگ یک بار مصرف در تزریقات.

منبع : مرکز بهداشت شهرستان شیراز