اثرات رکود اقتصادی و خطر کاهش مزمن قیمت ها

بحران اقتصادی به معنای انقباض در تولید و فعالیت اقتصادی در کلیت جامعه از جنبه های مختلف، عوارض و آثاری را بر سطح جامعه از خود به جای می گذارد که دامنه وسیع آن، معمولاً بر زندگی همه شهروندان یک جامعه به شکل های مختلف اثر می گذارد. ویژگی بحران اقتصادی حاضر در جهان غرب و کشورهای توسعه یافته که هر روز دامنه جغرافیایی آن گسترده تر می شود، این است که بحران در مرحله اولیه خود، به شکل بحران مالی نمود پیدا کرد. عدم توانایی وام گرفتگان در بازپرداخت اصل یا بهره پول، بانک ها را با مشکلات جدی روبه روکرد و تعداد زیادی از بانک ها را به ورشکستگی کشاند یا به آستانه ورشکستگی کشاند. شدت مشکلات بانک ها به حدی بود که دولت ها را مجبور کرد تا به حمایت مالی از بانک ها برخیزند و بازپرداخت سپرده های مردم را تضمین کنند.
● بحران مالی و بحران اقتصادی
بحران مالی موجود به بحران اعتبار یا شکست اعتبار موسوم شده است. اکنون بحران مالی با گسترش به بخش های واقعی اقتصاد، اثرات خود را به شکلی گسترده بر زندگی مردم به نمایش می گذارد. اخبار چند روز اخیر نشان دهنده عمق و گستردگی بحران اقتصادی موجود است. از جمله شبکه خبری سی ان ان اعلام کرد بانک سیتی گروپ که زمانی بزرگ ترین بانک آمریکا بود، اعلام کرده ۵۰ هزار تن از کارمندانش را از کار بیکار می کند و هواپیما سازی بوئینگ نیز اعلام کرده ۸۰۰ تن از نیروی کار خود را بیکار می کند. به گزارش شبکه
سی ان ان ظرف ماه نوامبر، ۱۱۰ هزار نفر در آمریکا توسط شرکت های مختلف از کار بیکار شده اند. ظرف سال جاری تاکنون بیش از یک میلیون تن به صف بیکاران آمریکا افزوده شده است. به گزارش سی ان ان بر مبنای پیش بینی بانک مرکزی آمریکا نرخ بیکاری در آمریکا تا پایان سال ۲۰۰۸ ،۵/۶درصد خواهد بود و سال آینده میلادی به ۶/۷ درصد افزایش خواهد یافت. به گزارش
سی ان ان موسسه مالی گلدمن ساچز از موسسات معتبر مالی آمریکا نیز پیش بینی کرده ظرف سه ماهه چهارم سال جاری میلادی، رشد سالانه اقتصاد آمریکا منفی پنج درصد خواهد بود و روند رشد منفی اقتصادی در نیمه اول سال ۲۰۰۹ ادامه خواهد یافت.
● پایین رفتن قیمت ها و نگرانی های به وجود آمده
ولی خبر نگران کننده دیگر که ظرف چند روز گذشته منتشر شده و شاید در وهله اول، ممکن است خبر بدی به نظر نیاید، آغاز کاهش قیمت هاست. آمار منتشر شده برای ماه اکتبر نشان دهنده سقوط قیمت ها در حدی بوده است که از سال ۱۹۴۷ تاکنون سابقه نداشته است. انتشار این آمار موجب نگرانی هر چه بیشتر بازارها شد. پایین رفتن مزمن قیمت ها به مدت طولانی خطر بزرگی برای اقتصاد به حساب می آید که از بحران بزرگ اقتصادی در اواخر دهه ۲۰ و اوایل دهه ۳۰ میلادی تاکنون در آمریکا سابقه نداشته است. نمونه دیگر پایین رفتن مزمن قیمت ها، وضعیت ژاپن در دهه ۹۰ میلادی است. مشکلی که پایین رفتن مزمن قیمت ها به وجود می آورد این است که انگیزه را برای مصرف و گرفتن وام از بین می برد و این خود باعث رکود هر چه بیشتر اقتصاد و به وجود آمدن یک دور باطل می شود. به گفته برخی از صاحب نظران احتمالاً بانک مرکزی آمریکا برای مقابله با خطر ارزان شدن کالاها و خدمات و تبدیل شدن وضع موجود به (پایین رفتن مزمن قیمت ها)، بهره های بانکی را پایین خواهد آورد. پایین آوردن نرخ بهره های بانکی باعث ارزان شدن هزینه استقراض خواهد شد و مصرف کنندگان را تشویق به گرفتن وام و خرج کردن پول می کند و این خود، باعث رونق گرفتن اقتصاد خواهد شد ولی مشکل اینجاست که پایین رفتن مزمن قیمت ها وام گرفتن را برای شرکت ها به عملی زیان آور تبدیل می کند حتی اگر بهره پول به صفر درصد رسیده باشد زیرا در حالت پایین رفتن مزمن قیمت ها ارزش آینده پول از ارزش امروز آن بیشتر خواهد بود.

مسعود میراب زاده

منبع : روزنامه سرمایه