جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا
دو حکایت از سیرالملوک- خواجه نظام الملک طوسی
● اندر مظالم نشستن پادشاه و عدل و سیرت نیکو ورزیدن
چاره نیست پادشاه را از آن که در هفته دو روز به مظالم ]عدالت گاه، دادسرا[ بنشیند و داد از بیدادگر بستاند و انصاف بدهد و سخن رعیت به گوش خویش بشنود بی واسطه ]بدون شخص سوم[ و چند قصه ]عرض حال[ که مهمتر بود باید که عرضه کنند و در هر یکی مثالی ]فرمانی[ دهد، که چون این خبر در مملکت پراکنده شود که خداوند عالم متظلمان و دادخواهان را در هفته دو روز پیش خویش می خواند و سخن ایشان می شنود همه ظالمان بشکوهند ]بترسند[ و دست ها کوتاه دارند و هیچ کس نیارد ]نتواند[ بیدادکردن و دست درازی کردن از بیم عقوبت ]مجازات[. چنان خواندم در کتب پیشینیان که بیشتر از ملوک عجم دکانی ]اتاقکی که در جایی بلند قرار داشت[ بلند بساختندی و بر پشت اسب بر آنجا بایستادندی تا متظلمان را که در آن صحرا گرد شده بودندی همه را بدیدندی و داد هر یک بدادندی. و این به سبب آن بوده است که چون پادشاه جایی نشیند که آن جایگاه را درگاه و دربند و دهلیز ]راهرو[ و پرده باشد صاحب غرضان ]کسانی که فکر بدی دارند[ و ستمکاران آن کس را باز دارند و پیش پادشاه نگذارند.
شنیدم که یکی از ملوک به گوش گران تر بوده است. چنان اندیشید که کسانی که ترجمانی می کنند ]ترجمه و گزارش می کنند[ سخن متظلمان با او راست نگویند و او چون حال نداند چیزی فرماید ]دستور دهد[که موافق آن کار نباشد. فرمود که متظلمان باید که جامه سرخ پوشند و هیچ کس دیگر جامه سرخ نپوشد تا من ایشان را بشناسم. و این ملک بر پیلی نشستی و در صحرا بایستادی و هر که را با جامه سرخ دیدی بفرمودی تا جمله را گرد کردندی ]جمع کردند[. پس به جایی خالی ]خلوت[ بنشستی و ایشان را پیش او آوردندی تا به آواز بلند حال خویش بگفتندی و او انصاف ایشان می دادی. و این همه احتیاط از بهر جواب آن جهانی کرده اند. تا چیزی بر ایشان پوشیده نگردد ]پنهان نماند[.
● اندر قاضیان و خطیبان و محتسب و رونق کار ایشان
باید که احوال قاضیان ]داوران[ مملکت یگان یگان بدانند و هر که از ایشان عالم و زاهد و کوتاه دست تر ]کسی که به مال مردم دست درازی نکند[ باشد او را بر آن کار نگاه دارند و هر که نه چنین بود او را معزول کنند و دیگری را که شایسته باشد بنشانند، و هر یکی را از ایشان به اندازه او کفاف]آنچه برای چرخاندن زندگی کافی باشد[ و مشاهرت ]شهریه، ماهانه[ اطلاق کنند ]روان کنند، در نظر گیرند[ تا او را به خیانتی حاجت ]نیاز[ نیفتد. این کار مهم و نازک ]دقیق[ است از بهر آنکه ایشان بر خون ها و مال های مسلمانان مسلط اند.
چون حاکمی به جهل یا به طمع یا به قصد، امضای حکمی کند] حکمی دهد[ و سجلی ]حکم لازم الاجرایی[ دهد بر حاکمان دیگر لازم شود آن حکم بد را معلوم پادشاه گردانیدن و آن کس را معزول کردن و مالش دادن ]تنبیه کردن[. و گماشتگان باید که دست قاضی قوی دارند و رونق در سرای او نگاه دارند و اگر کسی تعذری کند ]عذر و بهانه ای بیاورد[ و به مجلس حکم حاضر نشود و اگر محتشم ]صاحب بزرگی و آبرو[ بود او را به عنف و کره ]به زور و به ناخواست[ حاضر کنند که قضا ]داوری[ به روزگار یاران پیغمبر - علیه الصلوه و السلام- به تن خویش کرده اند ]خود شخصا عهده دار می شده اند[ و کسی دیگر را نفرموده اند از بهر آن تا جز راستی نرود و هیچ کس پای از حکم باز نتواند کشید و به همه روزگار از گاه آدم- علیه السلام- تاکنون در هر ملتی و ملکی عدل ورزیده اند و انصاف داده اند و به راستی کوشیده اند تا ملک سال های بسیار در خاندان ایشان بمانده است.
منبع : روزنامه کارگزاران
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل غزه مجلس شورای اسلامی دولت نیکا شاکرمی روز معلم معلمان رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی دولت سیزدهم
هلال احمر قوه قضاییه یسنا آتش سوزی تهران پلیس بارش باران سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش سازمان هواشناسی دستگیری
قیمت خودرو بازار خودرو حقوق بازنشستگان قیمت طلا قیمت دلار خودرو دلار سایپا ایران خودرو بانک مرکزی کارگران تورم
فضای مجازی سریال شهاب حسینی تلویزیون نمایشگاه کتاب عفاف و حجاب مسعود اسکویی سینما فیلم سینمای ایران دفاع مقدس موسیقی
رژیم صهیونیستی فلسطین آمریکا حماس جنگ غزه اوکراین چین نوار غزه ترکیه انگلیس یمن ایالات متحده آمریکا
استقلال فوتبال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا رئال مادرید لیگ برتر بایرن مونیخ
هوش مصنوعی کولر تلفن همراه گوگل اپل آیفون همراه اول خودروهای وارداتی تبلیغات اینستاگرام ناسا
فشار خون کبد چرب بیمه دیابت بیماری قلبی کاهش وزن داروخانه رابطه جنسی