موزه شعر و نقاشی تومی هیرو، ژاپن، روستای آزوما

هوشنیو تومی هیرو شاعر و نقاش ژاپنی در سال ۱۹۷۰ در یک سانحه ورزشی از گردن به پائین فلج شد و پس از آن چند سالی را در بیمارستان سپری کرد؛ جایی که او یاد گرفت چگونه با قلمی که با دهانش نگاه می‌داشت نقاشی کند یا بنویسد. اگر چه در ابتدا قلمش بسیار می‌لرزید، اما امروزه اشعار و نقاشی‌های ظریف و زیبای آبرنگ تومی هیرو بیش از میلیون‌ها مخاطب و طرفدار در ژاپن و سراسر دنیا دارد.
زادگاه او روستای ناشناخته آزوما (Azuma)، یک روستای کوچک با جمعیتی در حدود ۴۰۰۰ نفر بود. فضای شاعرانه‌ای که با جامه سبز رنگی از کوهستان‌های پوشیده از درخت، آسمان آبی، گل‌های وحشی چهار فصل و بوته‌های گل سرخ رنگ در برگرفته شده بود.
هنگامی که موزه تومی هیرو در بهار ۱۹۹۱ برای باز زنده‌سازی روستا افتتاح شد، در قلب این چشم‌انداز زیبا و شاعرانه قرار داشت. به محض اینکه پا در موزه می‌گذاشتید گنجینه آثار او به آرامی به شما خوشامد می‌گفت، آثاری بی‌تکلف و فروتنانه که از شادی و مسرت و شهامت زندگی در قلب طبیعت بکر سخن می‌گویند. در طول ده سال نخست افتتاح این موزه بالغ بر ۷/۳ میلیون بازدیدکننده از آن دیدن کردند که این امر در واقع موزه را در مقیاسی بین‌المللی مطرح می‌کرد. برای افزایش امکانات و اینکه موزه از عهده‌ پاسخگویی به این نیاز برآید، توسعه موزه در سال ۱۹۹۶ آغاز شد، اما همچنان مشکل اساسی ازدحام و تراکم بازدیدکنندگان در جای خود باقی بود.
تراکم بازدیدکنندگان، رطوبت و دمای هوای فضای داخلی موزه را بالا می‌برد و محیط ناخوشایندی ایجاد می‌کرد که تأثیر نامطلوبی نیز بر آثار نمایشگاه‌ها ‌می‌گذاشت. در نتیجه بازسازی یک ضرورت فوری بود. از آن رو پروژه تحت عنوان یک مسابقه بین‌المللی و با سرمایه‌گذاری مناسبی مطرح شد.
این موزه باید با ما از بزرگی و زیبایی زندگی همچون اشعار و نقاشی‌های تومی هیرو صحبت کند؛ جایی برای خلق دنیایی که تومی هیرو دائماً به دنبال آن بوده است: زیبایی و لطافت زندگی و دوست داشتن و رساندن این پیام نه فقط به ژاپنی‌ها که به مردم همه دنیا: خواسته اصلی بشر در جهان سرشار از اطلاعات و تکنولوژی و ماده‌گرایی عصر جدید ایده اصلی برگزارکنندگان این‌گونه مطرح شد.
نهایتاً نتیجه قضاوت مابین بیش از ۱۲۰۰ طرح پیشنهادی از ۵۳ کشور دنیا اعلام شد و تویوایتو، معمار مشهور ژاپنی و سرپرست گروه قضاوت طرح پیشنهادی ماکوتو یوکومیزو از ژاپن را به عنوان طرح برگزیده اعلام کرد. یوکومیزو از آغاز تصویر مشخصی در ذهن داشت؛ ایده از حباب صابون. غشاء بسیار نازک اما در عین حال نرم چسبنده حباب‌های صابون برای او جالب بود. او همچنین جایی خوانده بود که دانشمندان و محققان در حال تولید حباب‌هایی هستند که هرگز نمی‌ترکند، چراکه پوسته خارجی آنها دائماً درحال بازسازی و ترمیم خود است. در واقع این روند را می‌توان به دستورالعمل‌هایی تعبیر کرد که موجب پاسخگویی یک نظام (سیستم) مثلاً یک حباب صابون به تغییرات و شرایط در طول زمان می‌شوند. پلان معماری صرفاً شامل دایره‌هایی بود براساس کارکردها و سطوح موردنیاز. یوکومیزو به این حقیقت اعتراف کرد که هیچ راه حل منحصر به فرد و یگانه‌ای برای شکل‌گیری فضاها وجود ندارد و طرح ارائه‌شده در واقع یکی از راه‌حل‌های بی‌شمارِ ممکن است. اما تلاش اصل در طرح یوکومیزو معطوف به این امر بود که کاربرد فضاها نباید فقط محدود به یک موزه هنری باشد، بلکه فضا باید بتواند در مقیاس‌ها و کاربردهای متفاوتی ظاهر شود. فضاهای داخلی مجموعه‌ای از تالارهای دایره‌ای شکل به هم پیوسته است. فضاهای نمایش آثار، بدون پنجره برای محافظت بهتر از آثار هنری و با رنگ‌های نرم و زمینی آراسته شدند. ایده فضاهای داخلی بازتابی از داستان زندگی تومی هیرو بود.
تالار اول که به آثار دوران آغاز فعالیت هنری او در بیمارستان اختصاص داشت، تاریک و کم‌نور و شامل دیوارهایی خاکستری‌رنگ بود. تالار دوم احساس مثبت بیشتری القاء می‌کرد؛ نورپردازی قوی‌تر و دیوارهایی به رنگ سبز روشن و نهایتاً تالار سوم بزرگترین تالار و به رنگ صورتی گرم بود.
یوکومیزو بر این باور بود که این موزه صرفاً یک گالری هنری نیست؛ مجموعه‌ای از نقاشی‌ها و اشعار و خاطره‌هاست و اتاق‌های خالی از رنگ و یا رنگ‌های بی‌روح پاسخگو نخواهند کرد.
خود شاعر (تومی هیرو) که در آغاز از طراحی خارج از عرف آرشتیکت مبهوت و نگران بود، با شکل‌گیری بنا، تردید او به رضایت بدل شد و با تکمیل موزه آن‌را فضایی خیال انگیز و لذت بخش توصیف کرد.

:References
http://www.wallpaper.com
http://www.axisinc.co.jp
http://www.deathbyarch.com/html/new_tornihiro_museum_of_shi-ga.html
http://www.vill.seta-azuma.gunma.jp/tomihiro/en/news/judged/kekka
موزه شعر و نقاشی تومی هیرو، ژاپن، روستای آزوما*
ترجمه و تدوین: محمدمهدی معیت**
* طراح : ماکوتو یوکومی‌زو
* * کارشناس ارشد معماری و شهرسازی

منبع : روزنامه فرهنگ آشتی