زایمان طبیعی

زایمان طبیعی به معنای شروع خود به خود و كم‌خطر درد زایمان است.زایمان طبیعی، با خروج طبیعی سر جنین و بدون كمك در هفته ۳۷ تا ۴۲ حاملگی انجام می‌شود و بعد از زایمان، مادر و نوزاد وضعیت خوبی دارند.
به طور كلی زایمان یك واقعه مهم در زندگی یك زن محسوب می‌شود و زایمان طبیعی و به دنبال آن در آغوش كشیدن نوزاد، تاثیرات بسیار شگرفی را برای مادر به همراه دارد. مطالعات نشان می‌دهد، درد زایمان و زایمان طبیعی، در ارتباط بین مادر و نوزاد كه از الزامات شیردهی موفق است، بسیار موثر است.
● سزارین
سزارین یك عمل جراحی برای انجام زایمان است و هنگامی انجام می‌شود كه زایمان طبیعی، خطرساز یا غیرممكن باشد. عمل سزارین با بیهوشی عمومی و در اتاق عمل انجام می‌شود.
عمل سزارین نسبت به زایمان طبیعی، ناتوان‌كننده‌تر است و مدت اقامت در بیمارستان را افزایش می‌دهد. سزارین در بسیاری از مادران غیرضروری است و از آنجا كه این مادران از لذت در آغوش كشیدن نوزادشان در بازوان خود بعد از به‌ دنیا آمدن محروم شده‌اند همواره به عنوان یك خاطره تلخ از این موضوع یاد می‌كنند. برخی از مواردی كه منجر به عمل سزارین می‌شود، عبارت است از:
۱) وضعیت قرارگیری جنین در رحم به صورت معكوس و یا عرضی باشد.
۲) بیماری یا ناهنجاری برای جنین تشخیص داده شده باشد.
۳) لگن مادر آسیب دیده و یا كوچك باشد به طوری كه زایمان طبیعی امكانپذیر نباشد.
۴) مادر سابقه چندین بار سزارین داشته باشد.
۵) مادر مبتلا به عفونتی باشد كه امكان سرایت آن از طریق زایمان طبیعی به جنین وجود داشته باشد.
● علل تمایل بیشتر به سزارین
این روزها هم مادران و هم پزشكان بیشتر طرفدار روش سزارین هستند. آمارها نشان می‌دهد كه در ایران در سال ۱۳۷۹ حدود ۳۵ درصد از كل زایمان‌ها به روش سزارین بوده است. در سال‌های بعد این رقم سیر صعودی پیدا كرد و در سال ۱۳۸۲ آمار سزارین در بیمارستان‌های دولتی دانشگاهی ۲۹ درصد، در بیمارستان‌های دولتی غیردانشگاهی ۴۴ درصد و بیمارستان‌های خصوصی ۸۸ درصد شد.فاصله ما از این لحاظ هم با كشورهای دیگر عجیب و باورنكردنی است: ۸۵ درصد زایمان‌ها در ایرلند به طور طبیعی انجام می‌شود.
در سوئد ۴۰ درصد زایمان‌ها طبیعی است و در منزل به وسیله ماما صورت می‌گیرد و در امارات ۸۹ درصد زایمان‌ها به شكل طبیعی انجام می‌شود.
شاید اولین علت تمایل بیماران به سزارین، ترس از زایمان طبیعی و درد ناشی از آن باشد و عامل مهمی كه موجب این ترس می‌شود، كمبود امكانات در زایمان طبیعی و روش نادرست زایمان طبیعی در شرایط فعلی باشد.در حقیقت زایمان مادر، در محیطی آرام و امن كه شخص، كادر مامایی آن را غمخوار خود بداند و به طور كلی از زایمان طبیعی خود خاطره خوبی در ذهنش بماند، می‌تواند اهرمی برای تبلیغ این زایمان باشد.
مادر باید مطمئن باشد كه در هر ساعتی كه وقت زایمانش فرا برسد شرایط كادر مامایی یكسان است و او می‌تواند در فضایی مناسب زایمان كند.
مساله مهم دیگر طرفداری پزشكان از سزارین است كه معمولا علل مختلفی را شامل می‌شود. یكی از این عوامل قابل پیش‌بینی بودن سزارین و مشخص بودن برنامه پزشك است كه در نتیجه دغدغه كمتری را به او تحمیل می‌كند و چون تمام كادر مامایی با مسوولیت وی و تحت اختیار پزشك اداره می‌شود، مطمئن‌تر است و پزشك ترجیح می‌دهد با خاطری آسوده‌تر عمل خود را انجام دهد
● مقایسه زایمان طبیعی و سزارین
مدت بستری شدن برای به‌دست آوردن توانایی بازگشت به كارهای عادی و روزمره بعد از زایمان طبیعی خیلی كمتر از سزارین است و مادرانی كه زایمان طبیعی داشته‌اند زودتر به خانواده خود ملحق می‌شوند.حجم خونی كه مادر طی زایمان طبیعی از دست می‌دهد تقریبا نصف یك عمل سزارین است. لذا خطر خونریزی و كم‌خونی، در یك زایمان طبیعی خیلی كمتر از زایمان به روش سزارین است.خطرات بیهوشی برای زایمان طبیعی وجود ندارد، در حالی كه برای مادرانی كه به روش سزارین زایمان می‌كنند، این خطرات اجتناب‌ناپذیر است.
از نظر اقتصادی نیز زایمان طبیعی به نفع مادر، بیمارستان و جامعه است.
درصد ابتلا به عفونت در بین مادران سزارین شده بیشتر از مادرانی است كه به صورت طبیعی زایمان كرده‌اند.
مادرانی كه زایمان طبیعی داشته‌اند، در دادن آغوز (مایع اولیه شیر مادر) به نوزاد خود موفق‌تر هستند، چرا كه خوردن آغوز به عنوان اولین واكسن برای كودك منافع بسیاری دارد. مادرانی كه زایمان طبیعی را تجربه‌ كرده‌اند در امر شیردهی به نوزاد خود موفق‌تر از مادرانی هستند كه به طریق سزارین نوزاد خود را به دنیا آورده‌اند.
پس از زایمان طبیعی، مادران با انجام ورزش‌های مناسب، به مراتب سریع‌تر از زمانی كه سزارین می‌شوند، می‌توانند تناسب اندام خود را به دست آورند.
بعضی از خانم‌ها دوست دارند در طول مدت زایمان خود كاملا هوشیار بوده و به طور كامل در جریان روند زایمان قرار گیرند. در مدت انجام عمل سزارین ممكن است از بیهوشی عمومی استفاده شود، در نتیجه تماس اولیه نوزاد با مادر و شروع شیردهی به نوزاد به تاخیر می‌افتد.
مرگ و میر در سزارین تا ۱۰ برابر بیشتر از زایمان طبیعی است و عوارض زیادی از قبیل مشكلات مربوط به بیهوشی، عفونت محل عمل، لخته‌شدن خون داخل عروق و غیره ممكن است در آن روی دهد.

منبع : روزنامه تهران امروز