اینترنت پرسرعت، انقلاب اطلاعاتی

در پایان برنامه چهارم توسعه، باید یك و نیم میلیون كاربر ایرانی از طریق خطوط پرسرعت به اینترنت متصل شوند.
اشاره: Information Technology یا فناوری اطلاعات یكی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است كه در چند سال گذشته تحولات پایه‌ای و اساسی زیادی ایجاد كرده و شاید به دلیل ایجاد همین تحولات اساسی بوده كه از آن در كنار nano technology و bio technology به عنوان انقلاب‌های تكنولوژیكی قرن نام برده می‌شود، هرچند با توجه به ماهیتش می‌توان آن را مهم‌تر از دو فناوری دیگر دانست.
در برگیری همه جانبه، سرعت بالای انتقال، كاربردهای فراوان، سهل‌الوصول بودن و چندین مورد دیگر از خصوصیات منحصر به فرد این فناوری و وجه تمایز آن با دیگر فناوری‌هاست و شاید همین وجوه تمایز باعث گسترش بیشتر آن نسبت به دیگر فناوری‌های موازی شده است، بطوری كه رشدی معجزه‌آسا داشته و بالاترین سرعت انتقال را در بین دیگر فناوری‌های هم عصر خود داراست.
اینترنت، انقلابی در دل IT
اینترنت كه به خودی خود انقلابی عظیم را در زمینه‌های مختلف ایجاد نموده است، به عنوان یكی از محصولات این فناوری، می‌تواند آیینه تمام نمایIT باشد. شاید هنوز هم در تصورها نمی‌گنجد كه درمان بیماری‌ها از مسافت‌های دور امكان‌پذیر است و یا اینكه امكان استفاده از كتابخانه‌ای در آن سوی كره زمین وجود دارد، و حتی اینكه شما می‌توانید اجناس مورد نیاز خود را بدون ردوبدل كردن پولی از آن سوی اقیانوس‌ها خرید كنید. اینها تنها بخشی از رویایی هستند كه امروزه از طریق اینترنت به واقعیت تبدیل شده است، و روز به روز نیز بر تعداد قابلیت‌های این فناوری اضافه می‌شود. دانشمندان امروزه حتی به دنبال استشمام بو و یا دست دادن از طریق اینترنت هستند.
ولی این میهمان تازه وارد كه ابتدا برای مقاصد نظامی ساخته شد، خود نیز روز به روز رشد كرد و امروزه تبدیل به یكی از الزامات زندگی بشری شده است تا جایی كه طبق اعلام یونسكو اگر تا سال ۲۰۱۰ كسی نتواند از آن استفاده كند، بی‌سواد است.
محتوای اینترنت در سال‌های آغازین، فقط صفحاتی مبتنی بر متن بود كه به مرور زمان قابلیت‌های دیگری همچون تصویر، صدا، فیلم و ... نیز به آن اضافه شد و بالطبع حجم اطلاعاتی كه بر روی شبكه اینترنت قرار گرفت نیز بیشتر شد. به نوعی كه اگر در ابتدا استفاده كنندگان و كاربران اینترنت در هر ثانیه فقط چند بایت استفاده می‌كردند امروزه این میزان به چندین مگابایت رسیده بود. در این میان كارشناسان نیز بیكار ننشستند و با افزایش محتوای اینترنت به فكر سرعت بیشتر برای دسترسی به اطلاعات افتادند. dial up كه امروزه برخی از مردم آن را به عنوان تنها راه روش برای اتصال به اینترنت می‌شناسند، خود یكی از روش‌هایی بود كه كارشناسان برای رسیدن به سرعت بیشتر از آن سود جستند. در چند سال گذشته حتی dial up هم جوابگوی نیازها نبوده در اگثر مواقع لقب اینترنت هندلی را آن آن خود كرده است. حال باید روش‌هایی جدیدتر ابداع می‌شد و سرعتی فراتر از آن در اختیار كاربر قرار می‌داد البته كارشناسان به عامل سرعت باید كاهش هزینه‌ها و قابلیت استفاده همگانی را نیز می‌افزودند.
در این بین تكنولوژی‌های DSL و wireless از دیگران برتر بود. ایده اصلی DSL استفاده از بستر مخابراتی موجود (سیم‌های تلفن) بود كه می‌توانستند با صرف هزینه‌هایی اندك امكان استفاده همزمان اینترنت (data) و تلفن (Voice)را فراهم آورند. دیگر تكنولوژی موفق نیز بی‌سیم (wireless) بود كه با توجه به حجم بالای استفاده از رایانه‌های قابل حمل(notebook) توانست با اقبال بالایی مواجه گردد.
اینترنت پرسرعت در ایران
در عصر حاضر كه به «عصر اطلاعات» موسوم شده است، كمتر رویدادی را می‌توان یافت كه در زمانی بیشتر از چند ساعت در جهان منتشر نشود و این مهم خود به كمك ابزارهای اطلاعاتی همچون اینترنت امكان‌پذیر شده است، پس نباید انتظار داشت كه مردم از اتفاقاتی كه در همین زمینه می‌افتد مطلع نباشند. از همان روزها كه در اخبار وجود امكان اتصال پرسرعت شنیده شد با وجود اینكه باور آن سخت بود، تلاش‌های زیادی انجام گرفت كه این فناوری و امكان استفاده از آن در ایران نیز موجود باشد. خوشبختانه قانونگذاران ما در این مورد نیز پیشرو بوده و لزوم راه‌اندازی اینترنت پرسرعت را در برنامه سوم و چهارم توسعه پیش‌بینی كردند. طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته، در پایان برنامه‌ چهارم توسعه، ‌٥/١ میلیون كاربر باید از طریق خطوط پرسرعت به اینترنت متصل شوند.
در وزارت پست و تلگراف و تلفن سابق نیز مجموعه تلاش‌هایی برای ورود این فناوری انجام شد كه نتیجه آن اعلام فراخوان و اعطای مجوز‌هایی تحت عنوان انتقال داده‌ها به بخش خصوصی بود كه به ندا (PAP) موسوم بود. دارندگان این مجوزها باید برای آماده‌سازی بستر مخابراتی كشور تلاش می‌كردند و شبكه دسترسی را ایجاد می‌نمودند كه از طریق آن امكان ارائه اینترنت پرسرعت به مشتركین مخابرات فراهم می‌آمد. متولیان مخابرات كه لزوم استفاده از اینترنت پرسرعت را حس كرده و از سویی دیگر تاكید صریح قانون بر راه‌اندازی این سیستم را مشاهده نمودند، هریك از این شركت‌های دارای مجوز را متعهد نمودند ۲۰هزار پورت xDSL را در حداقل ۲۰ استان كشور نصب و راه‌اندازی كنند و جهت اطمینان از این راه‌اندازی ضمانت‌نامه‌ای ۵/۱میلیارد تومانی از آنها دریافت گردید. در حال حاضر كه در حدود ۲ سال از اعطای مجوز می‌گذرد، بیش از ۱۸۰ هزار پورت نصب شده است و از این میزان به گفته كارشناسان جمعاً ۸ یا ۹ هزار پورت به فروش رسیده است یعنی چیزی در حدود ۵ درصد! به گفته منابع رسمی در ایران در حدوداً ۶/۶ میلیون كاربر اینترنت وجود دارد با مقایسه آمار پورت‌های به فروش رفته با میزان كاربران اینترنت در ایران می‌توان به ناشناخته بودن و عدم دسترسی همگانی به این فناوری پیبرد.
در نظر‌سنجی كه چندی پیش در این زمینه توسط سایت ایتنا انجام شد فقط ۲۳% كاربران كه اكثریت آنان را كارشناسان حوزه IT تشكیل می‌دهند، از اینترنت پرسرعت استفاده می‌كردند و در حدود ۵۰% نیز علیرغم تمایل خود به این سرویس دسترسی نداشتند. بر این نظرسنجی در حدود ۱۱ درصد متخصصان IT نیز از وجود این سرویس اطلاع نداشتند. با كمی تامل و در صورت تعمیم این نظرسنجی به سطح جامعه تعداد زیادی از افراد جامعه را خواهیم دید كه از وجود این امكان در ایران مطلع نیستند.
به گفته كارشناسان اینترنت، بزرگترین مشكل ناشناخته بودن اینترنت پرسرعت عدم فرهنگ‌سازی و معرفی آن است بخصوص كه رسانه ملی در این زمینه بسیار كند عمل كرده و به معرفی آن نپرداخته است. خادمی از مدیران سازمان نظام صنفی رایانه‌ای از رسانه ملی می‌خواهد كه در زمینه اینترنت پرسرعت فرهنگ‌سازی كند. به گفته وی رسانه ملی (رادیو و تلویزیون) به علت برد و عمق فراگیری زیادی كه دارد، می‌تواند بزرگ‌ترین بستر و فكر را ایجاد و مزایای اینترنت پرسرعت و به‌طور كلی ICT را به مردم بشناساند. سعادت مسئول كمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی نیز با بیان اینكه اینترنت مسئله‌ای ملی است، می‌افزاید: داشتن پایگاه‌های اطلاع‌رسانی و دسترسی به آنها كه از طریق اینترنت پرسرعت سهل‌الوصول‌تر است، جزو نیازها و ضروریات ملی است و همانگونه كه صدا و سیما بر روی مسئله انرژی هسته‌ای فرهنگ‌سازی می‌كند در این زمینه نیز باید اطلاع‌رسانی انجام دهد.
لزوم استفاده از اینترنت پرسرعت نیز خود یكی از مهم‌ترین مسائلی است كه مطرح می‌گردد. محمدی قوام، مدیر عامل شركت مخابرات استان كرمان هدف از ارائه سرویس‌های‌ اینترنت پرسرعت را تحقق دولت الكترونیك، تكریم مردم و ارباب رجوع می‌داند. خادمی مدیرعامل آزادنت، راحت شدن امور، شفاف‌سازی، اطلاع‌رسانی، حل معضل ترافیك و آلودگی هوا و كاهش بروكراسی را نمونه‌هایی از مزایای اینترنت می‌داند، و كارشناس دیگری سرعت یافتن تجارت الكترونیك، آموزش الكترونیك، دولت الكترونیك و ... را كه مولفه‌های جامعه پیشرفته در زمره عوامل عمده رفع شكاف دیجیتال هستند را منوط به گسترش اینترنت می‌داند.
ADSL یكی از روش‌های اینترنت پرسرعت خود به تنهایی نیز مزایایی دارد از آن جمله‌اند: اتصال دائم به اینترنت بدون نیاز به شماره‌گیری، امكان استفاده همزمان از تلفن و اینترنت در این سیستم، حذف هزینه‌های پالس مكالمات تلفن در هنگام استفاده از اینترنت، امكان برقراری Video Conference ، امكان تماشای فایل‌های تصویری به صورت Online ، امكان تبادل و بارگذاری فایل‌هایی با حجم‌های سنگین و ....
بر اساس یك مطالعه انجام شده، در سال ‌٢٠٠٥تعداد استفاده‌كنندگان از اینترنت در سراسر جهان به ‌٠٨/١میلیارد نفر رسیده است و به رغم این رشد محسوس، میزان دسترسی مردم به اینترنت همچنان در سطح پایینی قرار دارد و تنها در آمریكای شمالی و اقیانوسیه به ترتیب با ۶۸ و ‌٥٣ درصد، بیشتر از نصف جمعیت منطقه به اینترنت دسترسی دارند. طبق نتایج ارایه شده از سوی «مركز آمار جهانی اینترنت»، در قاره اروپا ‌٣٦درصد، در آسیا و منطقه‌ خاورمیانه كمتر از ‌١٠درصد و در آفریقا حدود ‌٥/٢درصد است از مردم به اینترنت دسترسی دارند. بنابراین گزارش تنها ‌٧/١٥درصد جمعیت جهان از ایتنرنت استفاده می‌كنند. كارشناسان كم‌سرعت بودن خطوط اینترنتی و زبان بین‌المللی را اصلی‌ترین عوامل پایین بودن این ارقام می‌دانند.
با مقایسه اینترنت پرسرعت در ایران و جهان به این نكته خواهیم رسید كه از لحاظ تكنولوژی از كشورهای دیگر خیلی عقب نیستیم -شاید گفتن این قضیه نیز خالی از لطف نباشد كه در تهران یكی از شركت‌های PAP اقدام به ارائه اینترنت پرسرعت بی‌سیم بر اساس فناوری روز می‌نماید- و اگر عقب افتادگی داشته باشیم باید منشا‌ء آن را در عرصه اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی بدانیم.
در انتها مقایسه‌ای آماری بین دو كشور جالب توجه است، «كره جنوبی» و «ایران». بر طبق آخرین آمار بیش از دو سوم جمعیت ۴۸ میلیون نفری کره‌جنوبی از اینترنت استفاده می‌کنند و این كشور با ضریب نفوذ ۲۵درصدی در کل جهان رتبه اول را در اختیار دارد. تعداد مشترکان خطوط پرسرعت اینترنت در کشور کره تا پایان سال ۲۰۰۵ به ۲/۱۲ میلیون نفر رسیده است. در ایران با حدود ۷۰ میلیون جمعیت ۶/۶ میلیون كاربر اینترنتی داریم و تنها ۱۸۰ هزار پورت اینترنت پرسرعت راه‌اندازی كرده‌ایم كه كمتر از ۱۰درصد آن به فروش رفته است!

سه شنبه، ۲ اسفندماه ۱۳۸۴
یاشار بهمند - حیات نو اقتصادی

منبع : اخبار فن‌آوری اطلاعات ایتنا