فرهنگستان زبان و ادب فارسی (رایانه و فناوری اطلاعات)

گروه واژه‌گزینی تخصصی رایانه و فناوری اطلاعات از سال ۱۳۷۸ فعالیت خود را در فرهنگستان زبان و ادب فارسی آغاز کرد. این گروه در ابتدای کار خود، واژه‌های رایانه را در ۳ گروه پایه، عمومی و تخصصی دسته‌بندی کرد. واژگان پایه، در آموزش رایانه به‌کار می‌روند. واژگان عمومی آن دسته از واژه‌های رایانه‌اند که وارد زبان عموم مردم شده‌اند و در رسانه‌های عمومی هم به‌کار می‌روند. واژگان تخصصی را فقط متخصصان این حوزه به‌کار می‌برند و در آموزش پایه کاربرد ندارند و به زبان عمومی هم راه پیدا نمی‌کنند.
طبق اصول و ضوابط واژه‌گزینی در فرهنگستان، اولویت در معادل‌یابی با واژگان پایه و عمومی است. بنابراین، این دو دسته واژگان در دستور کار گروه قرار گرفت که تا خردادماه ۱۳۸۶ تعداد ۷۱۶ معادل فارسی به تصویب شورای واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی رسیده است.
برای اطلاع بیشتر از ترتیب کار در فرهنگستان زبان و ادب فارسی یادآور می‌گردد که گروه‌های تخصصی مختلفی در زمینه‌های گوناگون در فرهنگستان تشکیل شده که این گروه‌ها ابتدا در جلسات داخلی خود بر روی معادل‌یابی واژه‌ها کار کرده و سپس نتایج کار خود را، معمولاً هر ۶ ماه یک‌بار، به شورای واژه‌گزینی فرهنگستان ارائه می‌کنند. در شورای واژه‌گزینی که از استادان زبان‌شناس تشکیل شده، معادل‌های پیشنهادی گروه تخصصی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در جلسات شورای واژه‌گزینی، نمایندگانی از گروه تخصصی برای توضیح در مورد کار انجام شده حضور می‌یابند امّا دارای حق رأی نمی‌باشند.
پس از تصویب اولیه معادل‌ها در شورای واژه‌گزینی، واژه‌های مصوّب از طریق انتشارات فرهنگستان به اطلاع عموم رسانده می‌شود و پس از دریافت نظرها و پیشنهادها که معمولاً مدتی در حدود یک‌سال برای آن در نظر گرفته می‌شود، معادل‌های مصوّب شورای واژه‌گزینی برای تصویب نهایی به شورای عالی فرهنگستان ارائه می‌شود. پس از تصویب واژه‌ها در شورای عالی، معادل‌های مصوّب برای تصویب نهایی به ریاست جمهوری ارسال می‌شود و بعد از امضای رئیس‌جمهوری، برای استفاده به صدا وسیما، خبرگزاری جمهوری اسلامی و سایر نهادهای ذیربط ابلاغ خواهد شد.
اعضای گروه تخصصی رایانه و فناوری اطلاعات فرهنگستان زبان و ادب فارسی از بدو تشکیل تاکنون عبارتند از: آقایان دکتر مصطفی عاصی، مهندس محمدرضا محمدی‌فر، محمدتقی روحانی رانکوهی، دکتر کامبیز بدیع، مهندس احمد منصوری، دکتر غلامعلی منتظر و ابراهیم نقیب‌زاده مشایخ.
۱) acceptance test : آزمون پذیرش
۲) access : دستیابی
۳) accumulator : انباشتگر
۴) Active Server Page (ASP ۲) : صفحه فعال کارساز، صفک
۵) acyclic : ناچرخه‌ای
۶) adaptive maintenance : نگهداری وفقی
۷) add-in : درافزا
۸) add-on ۲ : برافزا
۹) adder : جمع‌زن
۱۰) address : نشانی
۱۱) addressability : نشانی‌پذیری
۱۲) addressee : مخاطب
۱۳) addressing : نشانی‌دهی
۱۴) alpha test : آزمون الف
۱۵) alt (key) :دگرساز (کلید)
۱۶) anonymous FTP : قاپ بی‌نام
۱۷) applet : برنامک
۱۸) Application Server Provider (ASP) : رساننده خدمات کاربردی، رخک
۱۹) application package : بسته کاربردی
۲۰) application program : برنامه کاربردی
۲۱) Arithmetic-Logic Unit (ALU) : واحد حساب و منطق
۲۲) array : آرایه
۲۳) array processor : آرایه‌پرداز
۲۴) Artificial Intelligenc (AI) : هوش مصنوعی
۲۵) assemble : همگذاری کردن
۲۶) assembler : همگذار
۲۷) assembly : همگذاری
۲۸) assembly language : زبان همگذاری
۲۹) assembly language program : برنامه به زبان همگذاری
۳۰) assembly program : برنامه همگذاری
۳۱) asynchronous learning : یادگیری ناهمزمان
۳۲) attachment : پیوست
۳۳) authorization : اجازه
۳۴) authorized user : کاربر مجاز
۳۵) automaton : خودکاره
۳۶) back up (۱) : پشتیبان
۳۷) back up (۲) : پشتیبان گرفتن
۳۸) backbone : مازه
۳۹) backspace (key) :پسبر (کلید)
۴۰) backward compatibility=downward compatibility : همسازی با قبل
۴۱) banner : برنما
۴۲) batch : دسته
۴۳) batch file : پرونده دسته‌ای
۴۴) batch processing : پردازش دسته‌ای
۴۵) batch program : برنامه دسته‌ای
۴۶) benchmark : محک
۴۷) benchmarking : محک‌زنی
۴۸) beta test : آزمون ب
۴۹) binary : دوگانی
۵۰) biochip : زیست‌تراشه
۵۱) biometrics (۱) : زیست‌سنجه
۵۲) biometrics (۲) : زیست‌سنجشی
۵۳) biometrics : زیست‌سنجی
۵۴) bit : بیت
۵۵) black-box testing : آزمون دربسته
۵۶) black webber : خلافکار (وب)
۵۷) blended learning : یادگیری تلفیقی
۵۸) blended learning system : نظام یادگیری تلفیقی
۵۹) blind carbon copy (bcc) : رونوشت محرمانه، ر. ن. م
۶۰) blinking (۱) : چشمک‌زن
۶۱) blinking (۲) : چشمک‌زنی
۶۲) bluetooth : دندان آبی، بلوتوث
۶۳) bookmark : نشانک
۶۴) bookmarking : نشانک‌گذاری
۶۵) boot (۱), bootstrap : راه‌اندازی (کردن)
۶۶) boot (۲) : راه‌اندازی
۶۷) bootable (disk) : راه‌انداز (دیسک)
۶۸) bottom-up design : طراحی پایین به بالا
۶۹) bounce : واگشت
۷۰) buffer : میانگیر
۷۱) buffer : میانگیری کردن
۷۲) buffer under-run : کم آوردن میانگیر
۷۳) buffered : میانگیردار/میانگیری شده
۷۴) buffering : میانگیری
۷۵) bug : اشکال
۷۶) bus : گذرگاه
۷۷) byte : بایت
۷۸) CAD/CAM : طراحی و ساخت رایانه‌ای
۷۹) CASE tool : ابزار مهندسی نرم‌افزار با رایانه
۸۰) Campus Area Network (CAN) : شبکه پردیسی
۸۱) caps lock (key) : تبدیل قفل (کلید)
۸۲) carbon copy (cc) : رونوشت، ر. ن
۸۳) case : محفظه
۸۴) Central Processing Unit (CPU) : واحد پردازش مرکزی
۸۵) chat (۱) : گپ
۸۶) chat (۲) : گپ زدن
۸۷) chatting : گپ‌زنی
۸۸) chip : تراشه
۸۹) (circuit) board : تخته (مدار)
۹۰) classified data : داده‌های رده‌بندی شده
۹۱) cleansed data : داده‌های پیراسته
۹۲) clear data : داده روشن
۹۳) click (۱) : تلیک
۹۴) click (۲) : تلیک کردن
۹۵) client / server : کارخواه / کارساز
۹۶) clipboard : بریده‌دان
۹۷) close : بستن
۹۸) clustered data : داده‌های خوشه‌بندی شده
۹۹) code (۱) : رمز، شناسه، کد
۱۰۰) code (۲) : کدگذاری کردن
۱۰۱) coder (۱) : کدگذار
۱۰۲) coding (۱) : کدگذاری
۱۰۳) collected data : داده‌های گردآوری شده
۱۰۴) command : فرمان
۱۰۵) command button : دکمه فرمان
۱۰۶) command processing : پردازش فرمان
۱۰۷) Command-Line Interface (CLI) : واسط نوشتاری، میانای نوشتاری
۱۰۸) compact data : داده‌های چکیده
۱۰۹) compatibility : همسازی
۱۱۰) compatible : همساز
۱۱۱) compilation : ترجمه
۱۱۲) compile : ترجمه کردن
۱۱۳) compiler : مترجم
۱۱۴) compressed data : داده‌های فشرده
۱۱۵) computer : رایانه
۱۱۶) computer crime : جرم رایانه‌ای
۱۱۷) computer fraud : تقلب رایانه‌ای
۱۱۸) computer literacy : سواد رایانه
۱۱۹) computer programming : برنامه‌سازی رایانه‌ای
۱۲۰) (computer) architecture : معماری (رایانه)
۱۲۱) (computer) network : شبکه (رایانه)
۱۲۲) Computer-Aided Design : طراحی رایانه‌ای
۱۲۳) Computer-Aided Manufacturing : ساخت رایانه‌ای
۱۲۴) Computer-Aided Software Engineering : مهندسی نرم‌افزار با رایانه
۱۲۵) computer-based trainee : کارآموز رایانه بنیاد
۱۲۶) Computer-Based Training (CBT) : آموزش رایانه بنیاد، آراب
۱۲۷) conceptual (system) design : طراحی مفهومی (سامانه)
۱۲۸) configuration : پیکربندی
۱۲۹) Configuration Management (CM) : مدیریت پیکربندی
۱۳۰) configured : پیکربندی شده
۱۳۱) consistency : سازگاری، همخوانی
۱۳۲) consistent : سازگار، همخوان
۱۳۳) console : پیشانه
۱۳۴) control (key) : مهار (کلید)
۱۳۵) converted data : داده‌های برگردان شده
۱۳۶) cookie, HTTP cookie, web cookie : کلوچک
۱۳۷) coprocessor : همپرداز
۱۳۸) copy : رونوشت (برداشتن)
۱۳۹) copy and paste : بردار و بچسبان
۱۴۰) corrective maintenance : نگهداری تصحیحی
۱۴۱) cracked : قفل شکسته
۱۴۲) cracker : قفل‌شکن
۱۴۳) cracking : قفل‌شکنی
۱۴۴) cryptogram : رمزنگاشت
۱۴۵) cryptographer : رمزنگار
۱۴۶) cryptographic : رمزنگاشتی
۱۴۷) cryptography : رمزنگاری
۱۴۸) cryptological : رمزشناختی
۱۴۹) cryptologist : رمزشناس
۱۵۰) cryptology : رمزشناسی
۱۵۱) cursor : مکان‌نما
۱۵۲) customization : سفارشی‌سازی
۱۵۳) customize : سفارشی کردن
۱۵۴) customized : سفارشی
۱۵۵) cut : برش، بریدن
۱۵۶) cut and paste : ببر و بچسبان
۱۵۷) data : داده، داده‌ها
۱۵۸) data administration : سرپرستی داده‌ها
۱۵۹) data administrator : سرپرست داده‌ها
۱۶۰) data analysis : تحلیل داده‌ها
۱۶۱) data classification : رده‌بندی داده‌ها
۱۶۲) data classifier : رده‌بند داده‌ها
۱۶۳) data cleansing : داده پیرایی
۱۶۴) data clustering : خوشه‌بندی داده‌ها
۱۶۵) data collection : گردآوری داده‌ها
۱۶۶) data communication : ارتباط داده‌ای
۱۶۷) data communication equipment : تجهیزات ارتباط داده‌ای
۱۶۸) data communication network : شبکه ارتباط داده‌ای
۱۶۹) data communications : ارتباطات داده‌ای
۱۷۰) data compaction : چکیده‌سازی داده‌ها
۱۷۱) data compression : فشرده‌سازی داده‌ها
۱۷۲) data conversion : برگردانی داده‌ها
۱۷۳) data custodian : داده‌بان
۱۷۴) data custodianship : داده‌بانی
۱۷۵) data dictionary : داده‌نامه
۱۷۶) Data Dictionary Management System (DDMS) : سامانه مدیریت داده‌نامه، سامِدان
۱۷۷) data encryption : رمزبندی داده‌ها
۱۷۸) Data Encryption Standard (DES) : استاندارد رمزبندی داده‌ها
۱۷۹) data entry : واردسازی داده‌ها
۱۸۰) data exploration : اکتشاف داده‌ها
۱۸۱) data explorer : کاشف داده‌ها
۱۸۲) data extraction : استخراج داده‌ها
۱۸۳) data file : پرونده داده‌ها
۱۸۴) data filing : پرونده‌بندی داده‌ها
۱۸۵) data flow : داده‌شار
۱۸۶) Data Flow Diagram (DFD) : نمودار داده‌شار، نمودش
۱۸۷) data fusion : هم‌جوشی داده‌ها، هم‌آمیزی داده‌ها
۱۸۸) data generation : داده‌زایی
۱۸۹) data grouping : گروه‌بندی داده‌ها
۱۹۰) data interpretation : تفسیر داد‌ها
۱۹۱) data interpreter : مفسر داده‌ها
۱۹۲) data management : مدیریت داده‌ها
۱۹۳) data manager : مدیر داده‌ها
۱۹۴) data mart : داده‌گاه
۱۹۵) data message : داده‌پیام
۱۹۶) data message integrity : یکپارچگی داده پیام
۱۹۷) data mining : داده‌کاوی
۱۹۸) data protection, data safe keeping : حفاظت داده‌ها
۱۹۹) data ranking : رتبه‌بندی داده‌ها
۲۰۰) data representation : بازنمود داده‌ها
۲۰۱) data sectioning : بخش‌بندی داده‌ها
۲۰۲) data source : سرچشمه داده‌ها
۲۰۳) data store : مخزن داده‌ها
۲۰۴) data stream : جریان داده
۲۰۵) data streaming : جاری‌سازی داده
۲۰۶) data structure : ساختار داده‌ها
۲۰۷) data structuring : ساختاربندی داده‌ها
۲۰۸) data subject : موضوع داده‌ها
۲۰۹) data tracking : ردگیری داده‌ها
۲۱۰) data transfer : داده‌رسانی
۲۱۱) data transmission : انتقال داده‌ها
۲۱۲) data visualization : دیداری‌سازی داده‌ها
۲۱۳) data warehouse : داده انبار
۲۱۴) data warehousing : داده انباری
۲۱۵) (data) deciphering : پوشیده خوانی (داده‌ها)، واپوشیده سازی
۲۱۶) (data) decryption : رمزگشایی (داده‌ها)
۲۱۷) database : دادگان
۲۱۸) database administration : سرپرستی دادگان
۲۱۹) database administrator : سرپرست دادگان
۲۲۰) database management : مدیریت دادگان
۲۲۱) DataBase Management System (DBMS) : سامانه مدیریت دادگان، سامد
۲۲۲) database manager : مدیر دادگان
۲۲۳) database publishing : نشر دادگان
۲۲۴) database server : کارساز دادگان، کارداد
۲۲۵) debug : اشکال‌زدایی کردن
۲۲۶) debugger : اشکال‌زدا
۲۲۷) debugging : اشکال‌زدایی
۲۲۸) decipher : پوشیده‌خوانی کردن، واپوشیده (سازی) کردن
۲۲۹) deciphered : پوشیده‌خوانی شده، واپوشیده
۲۳۰) decode : کدگشایی کردن
۲۳۱) decoded : کدگشایی شده
۲۳۲) decoder : کدگشا
۲۳۳) decoding : کدگشایی
۲۳۴) decrypt : رمزگشایی کردن
۲۳۵) decrypted : رمزگشایی شده
۲۳۶) delete (key) : حذف (کلید)
۲۳۷) dependability : اتکاپذیری
۲۳۸) dependable : اتکاپذیر
۲۳۹) deployment : به‌کاراندازی
۲۴۰) design pattern : الگوی طراحی
۲۴۱) design specification : مشخصات طراحی
۲۴۲) desktop computer : رایانه رومیزی
۲۴۳) desktop publishing : نشر رومیزی
۲۴۴) device : افزاره
۲۴۵) device driver : افزاره‌ران
۲۴۶) device manager : افزاره‌گردان
۲۴۷) display screen, screen : پرده نمایش
۲۴۸) distance contract : قرارداد از دور
۲۴۹) distance learner : یادگیرنده از راه دور، یادگیرنده از دور
۲۵۰) distance learning system : نظام آموزش از راه دور، نظام آموزش از دور
۲۵۱) distance learning, distance training : یادگیری از راه دور، یادگیری از دور
۲۵۲) domain name : نام دامنه
۲۵۳) domain name registration : ثبت‌نام دامنه
۲۵۴) domain name system : سامانه نام دامنه (ساناد)
۲۵۵) dot-matrix printer : چاپگر سوزنی
۲۵۶) down arrow (key) : پایین‌بر (کلید)
۲۵۷) draft : پیشنویس
۲۵۸) drive : رانه
۲۵۹) driver : راننده
۲۶۰) dumb terminal : پایانه غیرهوشمند
۲۶۱) dump : برگرفت
۲۶۲) e-newsletter, e-bulletin : خبرنامه الکترونیکی
۲۶۳) edit : ویرایش (۲) ، ویرایش کردن
۲۶۴) editing : ویرایش (۱)
۲۶۵) editor : ویراستار (نرم‌افزار)
۲۶۶) effective : اثربخش
۲۶۷) effectiveness : اثربخشی
۲۶۸) efficiency : کارایی
۲۶۹) efficiency factor : ضریب کارایی
۲۷۰) efficient : کارا
۲۷۱) electronic signature : امضای الکترونیکی
۲۷۲) emoticon : شکلک
۲۷۳) encipher : پوشیده ساختن
۲۷۴) enciphered : پوشیده (سازی‌شده)
۲۷۵) enciphered code : کد پوشیده
۲۷۶) enciphered data : داده پوشیده
۲۷۷) enciphering : پوشیده‌سازی
۲۷۸) encode : کدبندی کردن
۲۷۹) encoded : کدبندی شده
۲۸۰) encoder, coder (۲) : کدبند
۲۸۱) encoding, coding (۲) : کدبندی
۲۸۲) encrypt : رمزبندی کردن
۲۸۳) encrypted : رمزبندی شده
۲۸۴) encrypted data : داده‌های رمزبندی شده
۲۸۵) encrypted text : متن رمزبندی شده
۲۸۶) encryption : رمزبندی
۲۸۷) end (key) : پایان‌بر (کلید)
۲۸۸) end-user : کاربر نهایی
۲۸۹) enter (key) : ورود (کلید)
۲۹۰) entered data : داده‌های وارد شده
۲۹۱) escape (key) : گریز (کلید)
۲۹۲) export : برون‌بُرد
۲۹۳) external drive : رانه خارجی
۲۹۴) extracted data : داده‌های استخراجی
۲۹۵) extranet : برون‌نت
۲۹۶) FTP site : قاپگاه
۲۹۷) favourites : پَسَندان
۲۹۸) File Transfer Protocol (۱), FTP (۱) : قاپ کردن
۲۹۹) File Transfer Protocol (۲), FTP (۲) : قرارداد انتقال پرونده، قاپ
۳۰۰) font : قلم
۳۰۱) format : قالب
۳۰۲) formatting : قالب‌بندی
۳۰۳) forward compatibility=upward compatibility : همسازی با بعد
۳۰۴) Frequently-Asked Questions (FAQ) : پرسشگان
۳۰۵) full screen : تمام پرده
۳۰۶) function (key) : کار (کلید)
۳۰۷) functional (system) design : طراحی کارکردی (سامانه)
۳۰۸) game console : پیشانه بازی
۳۰۹) Global Area Network (GAN) : شبکه جهانی
۳۱۰) go : برو
۳۱۱) Graphical User Interface (GUI) : واسط نگاره‌ای کاربر، میانای نگارها‌ی کاربر
۳۱۲) grouped data : داده‌های گروه‌بندی شده
۳۱۳) HTML text : متن زنگامی
۳۱۴) hack : رخنه کردن
۳۱۵) hacker : رخنه‌گر
۳۱۶) hacking : رخنه‌گری
۳۱۷) hardware : سخت‌افزار
۳۱۸) help : کمک
۳۱۹) hibernate : خوابیدن، خواب کردن
۳۲۰) hibernation, sleep mode : خواب
۳۲۱) home (key) : آغازه (کلید)
۳۲۲) Home Area Network (HAN) : شبکه خانگی
۳۲۳) home computer : رایانه خانگی
۳۲۴) home page : آغازه
۳۲۵) horizontal scrolling : نَوَردش افقی
۳۲۶) hosting package : بسته میزبانی
۳۲۷) Hosting Server Provider (HSP) : رساننده خدمات میزبانی
۳۲۸) hub : ناف
۳۲۹) hyper-threaded : پُر ریسه
۳۳۰) hyper-threading : پُر ریسگی
۳۳۱) hyperlink : ابرپیوند
۳۳۲) hypertext : ابرمتن
۳۳۳) HyperText Markup Language (HTML) : زبان نشانه‌گذاری ابر متنی، زنگام
۳۳۴) implement : پیاده کردن
۳۳۵) implementation : پیاده‌سازی
۳۳۶) implementation plan : طرح پیاده‌سازی
۳۳۷) import : درون‌بُرد
۳۳۸) inbox : دریافتی
۳۳۹) inconsistency : ناسازگاری، ناهمخوانی
۳۴۰) inconsistent : ناسازگار، ناهمخوان
۳۴۱) Information Technology (IT) : فناوری اطلاعات (فا)
۳۴۲) Information and Communication Technology (ICT) : فناوری ارتباطات و اطلاعات (فاتا)
۳۴۳) information highway : بزرگراه اطلاعاتی
۳۴۴) information system : سیستم اطلاعاتی
۳۴۵) infrastructural : زیرساختی
۳۴۶) infrastructure : زیرساخت
۳۴۷) ink-jet printer : چاپگر جوهرافشان
۳۴۸) input : درون‌داد
۳۴۹) input (device) : ورودی
۳۵۰) insert (key) : درج (کلید)
۳۵۱) instant message : پیام فوری
۳۵۲) instant messaging : پیام‌رسانی فوری
۳۵۳) integrated : یکپارچه (شده)
۳۵۴) integration : یکپارچه‌سازی
۳۵۵) integrity : یکپارچگی
۳۵۶) integrity test : آزمون یکپارچگی
۳۵۷) intelligent terminal : پایانه هوشمند
۳۵۸) interface : واسط، میانا
۳۵۹) interfaced : باواسط، بامیانا
۳۶۰) interfacing : میاناسازی
۳۶۱) internal drive : رانه داخلی
۳۶۲) internet : اینترنت
۳۶۳) Internet Message Access Protocol (IMAP) : قرارداد پیام‌گزینی
۳۶۴) Internet Protocol (IP) : قرارداد اینترنت
۳۶۵) Internet Service Provider (ISP) : رساننده سرویس اینترنتی (رسا)
۳۶۶) internet telephony : تلفن اینترنتی
۳۶۷) interoperability : همکنش‌پذیری
۳۶۸) interoperable : همکنش‌پذیر
۳۶۹) interoperation : همکنشی
۳۷۰) interprete : تفسیر کردن
۳۷۱) interpretation : تفسیر
۳۷۲) interpreter : مفسر
۳۷۳) intranet : درون‌نت
۳۷۴) invalid software : نرم‌افزار نامعتبر
۳۷۵) Joint Photographic Experts Group (JPEG) : نمادیس
۳۷۶) joystick : اهرمک
۳۷۷) keyboard : صفحه کلید
۳۷۸) keyboard layout : جانمایی صفحه کلید
۳۷۹) laptop computer : رایانه کیفی
۳۸۰) laser printer : چاپگر لیزری
۳۸۱) learning objective : هدف یادگیری
۳۸۲) Learning Platform (LP) : سکوی یادگیری
۳۸۳) Learning Service Provider (LSP) : فراهم‌ساز خدمات یادگیری، فرایاد
۳۸۴) left arrow (key) : چپ‌بر (کلید)
۳۸۵) legacy system : سیستم موروثی
۳۸۶) light pen : قلمِ نوری
۳۸۷) line printer : چاپگر سطری
۳۸۸) link (۱) : پیوند
۳۸۹) link (۲) : پیوند دادن
۳۹۰) linkage : پیوندی
۳۹۱) linkage editor : ویراستار پیوندی
۳۹۲) linked list : فهرست پیوندی
۳۹۳) linker : پیونددِه
۳۹۴) linking : پیونددِهی
۳۹۵) Liquid Crystal Display (LCD) : نمایشگرِ بلور مایع، نماب
۳۹۶) liveware, wetware, meatware, jelly ware : زنده افزار
۳۹۷) load : بارکردن
۳۹۸) load-balance : بارتراز کردن
۳۹۹) load-balanced : بارتراز شده
۴۰۰) load-balancing : بارترازی
۴۰۱) loaded : بار شده
۴۰۲) loader : بارکن
۴۰۳) Local Area Network (LAN) : شبکه داخلی
۴۰۴) log : ثبت کردن
۴۰۵) log off (۱) : ثبت خروج کردن
۴۰۶) log off (۲), sing out, log out : ثبت خروج
۴۰۷) log on (۱) : ثبت ورود کردن
۴۰۸) log on = sing in = log in : ثبت ورود
۴۰۹) logging : ثبت
۴۱۰) lower case : پایینی
۴۱۱) m-learner : یادگیرنده سیار
۴۱۲) m-learning, mobile learning : یادگیری سیار
۴۱۳) MPEG : نماوا (دیس)
۴۱۴) mailbox : نامهدان
۴۱۵) mainframe computer : بزرگرایانه
۴۱۶) mass storage : ذخیره‌سازی انبوه
۴۱۷) maximization : بیشینه‌سازی
۴۱۸) maximize : بیشینهکردن
۴۱۹) memory unit : واحد حافظه
۴۲۰) menu : گزینگان
۴۲۱) menu-driven : گزینگانی
۴۲۲) messenger : پیام‌رسان
۴۲۳) metadata : فراداده
۴۲۴) methodology : روشگان
۴۲۵) Metropolitan Area Network (MAN) : شبکه شهری
۴۲۶) microchip : ریزتراشه
۴۲۷) microcomputer : ریزرایانه
۴۲۸) microprocessor : ریزپرداز
۴۲۹) minicomputer : خُردرایانه
۴۳۰) minimization : کمینه‌سازی
۴۳۱) minimize : کمینهکردن
۴۳۲) minimum configuration : پیکربندیکمینه
۴۳۳) mirror : آیینه کردن (۱)
۴۳۴) mirror (۱) : آینه
۴۳۵) mirrored : آینه شده
۴۳۶) mirroring (۲) : آآیینه کردن (۲)
۴۳۷) modem : مودم
۴۳۸) modular : پودمانی
۴۳۹) modularity : پودمانگی، پودمانی بودن
۴۴۰) module : پودمان
۴۴۱) monitor (۱) : نمایشگر
۴۴۲) monitor (۲) : پایشگر
۴۴۳) monitoring : پایشگری
۴۴۴) Motion Picture Experts Group Layers ۳ (MP۳) : آوا - ۳
۴۴۵) mouse : موشی
۴۴۶) mouse pad : زیرموشی
۴۴۷) multi task : چندوظیفه
۴۴۸) multi-tasking : چندوظیفگی
۴۴۹) multi-threaded : چندریسه
۴۵۰) multi-threading : چندریسگی
۴۵۱) navigate : ناویدن
۴۵۲) navigation : ناوش
۴۵۳) navigator : ناوشگر
۴۵۴) network computer : رایانه شبکه‌ای
۴۵۵ ) Network Information Center (NIC) : مرکز اطلاعات شبکه (ماش)
۴۵۶) new : نو
۴۵۷) node : گره
۴۵۸) notebook computer : رایانه کتابی
۴۵۹) num lock (key) : اعداد قفل (کلید)
۴۶۰) OCR (۲) : نویسهخوان نوری
۴۶۱) OO languages : زبان‌های شیء‌گرا
۴۶۲) OO programming : برنامه‌نویسی شیء‌گرا
۴۶۳) object orientation : شیء‌گرایی
۴۶۴) object oriented : شیء‌گرا
۴۶۵) off-line : برونخط
۴۶۶) off-line processing : پردازش برون خط
۴۶۷) on-line : برخط
۴۶۸) on-line processing : پردازش برخط
۴۶۹) online learner : یادگیرنده برخط
۴۷۰) online learning : یادگیری برخط
۴۷۱) online learning system : نظام یادگیری برخط
۴۷۲) online trainee : کارآموز برخط
۴۷۳) online trainer : مربی برخط
۴۷۴) online training : آموزش برخط
۴۷۵) online training system : نظام آموزشی برخط
۴۷۶) open : باز کردن
۴۷۷) open source : متن باز، متن آزاد
۴۷۸) Open Source Foundation (OSF) : بنیاد متن باز/بنیاد متن آزاد
۴۷۹) open source software : نرمافزار متن باز/ نرم‌افزار متن آزاد
۴۸۰) operating system : سامانه عمل
۴۸۱) Optical Character Recognition (OCR (۱)) : نویسه‌خوانی نوری
۴۸۲) originator : پیام‌ساز
۴۸۳) outbox : ارسالی
۴۸۴) output : برونداد
۴۸۵) output (device) : خروجی
۴۸۶) package : بسته
۴۸۷) packaged software : نرمافزار بسته‌ای
۴۸۸) packet, datagram : بستک
۴۸۹) pad : لَت
۴۹۰) page layout : صفحه‌آرایی
۴۹۱) page printer : چاپگر صفحه‌ای
۴۹۲) page setup : تنظیم صفحه
۴۹۳) parallel : موازی
۴۹۴) parallel access : دستیابی موازی
۴۹۵) parallel port : درگاهی موازی
۴۹۶) password : اسم رمز
۴۹۷) patch : وصله
۴۹۸) pause (key) : مکث (کلید)
۴۹۹) perfective maintenance : نگهداری تکمیلی
۵۰۰) Perl interpreter : مفسّر پرل
۵۰۱) permalink, permanent tink : پایا پیوند
۵۰۲) Personal Area Network (PAN) : شبکه شخصی
۵۰۳) personal computer : رایانه شخصی
۵۰۴) Personal Digital Assistant (PDA) : دستیار رقمی شخصی، دستیار
۵۰۵) personalization : شخصی‌سازی
۵۰۶) personalize : شخصی کردن
۵۰۷) personalized : شخصی (سازی) شده
۵۰۸) plain text : متن ساده
۵۰۹) plesiochronous : شبههمزمان
۵۱۰) plug-in, add-on ۱ : افزایه
۵۱۱) pocket computer, hand-held computer, palmtop computer : رایانه جیبی
۵۱۲) Point Of Presence (POP) : بودگاه
۵۱۳) pointer : اشاره‌گر
۵۱۴) pointing device : افزاره اشاره
۵۱۵) pop-down menu, pull-down menu : پایین‌بر (گزینگان)
۵۱۶) pop-over advertisement, pop-over ad : آگهی پیشنما
۵۱۷) pop-under advertisement : آگهی پسنما
۵۱۸) pop-up menu : بالابر (گزینگان)
۵۱۹) port : درگاهی
۵۲۰) portability : انتقال‌پذیری
۵۲۱) portable : انتقال‌پذیر
۵۲۲) portal : درگاه
۵۲۳) primary storage : ذخیره‌ساز اولیه
۵۲۴) print : چاپ، چاپ کردن
۵۲۵) print preview : پیش‌نمای چاپ
۵۲۶) print screen (key) : چاپ صفحه (کلید)
۵۲۷) printed circuit : مدار چاپی
۵۲۸) printed circuit board : تخته مدار چاپی
۵۲۹) printer : چاپگر
۵۳۰) private data, personal data : داده‌های شخصی
۵۳۱) processing : پردازش
۵۳۲) processor : پردازنده
۵۳۳) program : برنامه
۵۳۴) programming : برنامه‌نویسی
۵۳۵) programable : برنامه‌پذیر
۵۳۶) protected data : داده‌های حفاظت شده
۵۳۷) proxy (server) : پیشکار
۵۳۸) published database : دادگان منتشر شده
۵۳۹) query : پُرسمان
۵۴۰) Query Language (QL) : زبانِ پُرسمان، زَپ
۵۴۱) query processing : پُرسمانپردازی
۵۴۲) readability : خوانایی
۵۴۳) readable : خوانا
۵۴۴) real-time : بیدرنگ
۵۴۵) reasonableness test : آزمون معقولیت
۵۴۶) reboot : باز راه‌اندازی (کردن)
۵۴۷) receive : دریافت
۵۴۸) reconfiguration : بازپیکربندی
۵۴۹) redo : اَزنو
۵۵۰) refresh : باز آوردن
۵۵۱) refreshed : بازآورده
۵۵۲) refreshing : بازآوری
۵۵۳) register : ثبّات
۵۵۴) reliable : اطمینان‌پذیر
۵۵۵) reliability : اطمینان‌پذیری
۵۵۶) represented data : داده‌های باز نموده
۵۵۷) requirement(s) : نیاز(ها)
۵۵۸) requirements analysis : نیازکاوی، تحلیل نیازها
۵۵۹) requirements acquisition : گردآوری نیاز
۵۶۰) reset button : دکمه بازنشانی
۵۶۱) reusable software : نرم‌افزار بازکاربردپذیر
۵۶۲) right arrow (key) : راست‌بر (کلید)
۵۶۳) router : رهیاب
۵۶۴) save : حفظ، حفظ کردن
۵۶۵) save as : حفظ با نام
۵۶۶) screen : پرده
۵۶۷) screen saver : پرده‌بان
۵۶۸) scroll : نَوَردیدن
۵۶۹) scrolled : نَوَردیده
۵۷۰) scrolling : نَوَردش
۵۷۱) search : جست‌وجو
۵۷۲) search engine : جویشگر
۵۷۳) searcher : جست‌وجوگر
۵۷۴) secondry storage : ذخیره‌ساز ثانویه
۵۷۵) secure electronic signature : امضای الکترونیکی مطمئن
۵۷۶) secure information system : سیستم اطلاعاتی امن
۵۷۷) secure method : روش امن
۵۷۸) send : ارسال
۵۷۹) serial port : درگاهی متوالی، درگاهی سری
۵۸۰) serial, sequential : متوالی، سری
۵۸۱) server farm, server cluster, computer farm : کارسازگان
۵۸۲) shift (key) : تبدیل (کلید)
۵۸۳) shut down (۱) : توقف
۵۸۴) shut down (۲) : متوقف کردن
۵۸۵) signatory : امضا کننده
۵۸۶) Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) : قرارداد ساده نامهرسانی
۵۸۷) simultaneous computer (۱) : رایانه همزمان
۵۸۸) simultaneous computer (۲) : رایانه همپا
۵۸۹) single task : تک وظیفه
۵۹۰) single-tasking : تک وظیفگی
۵۹۱) site : پایگاه
۵۹۲) smart terminal : پایانه هوشمند
۵۹۳) software : نرم‌افزار
۵۹۴) software deployment : به‌کاراندازی نرم‌افزار
۵۹۵) software deployment strategy : راهبرد بهکاراندازی نرم‌افزار
۵۹۶) software design : طراحی نرم‌افزار
۵۹۷) software design review : بازبینی طراحی نرم‌افزار
۵۹۸) software designer : طراح نرم‌افزار
۵۹۹) software developer : تولیدکننده نرم‌افزار
۶۰۰) software development : تولید نرم‌افزار
۶۰۱) software development model : مدل تولید نرم‌افزار
۶۰۲) software engineer : مهندس نرم‌افزار
۶۰۳) software engineering : مهندسی نرم‌افزار
۶۰۴) software factory : نرم‌افزارسازی
۶۰۵) software formal review : بازبینی رسمی نرم‌افزار
۶۰۶) software informal review : بازبینی غیر رسمی نرم‌افزار
۶۰۷) software maintenance : نگه‌داری نرم‌افزار
۶۰۸) software managerial review : بازبینی مدیریتی نرمافزار
۶۰۹) software package : بسته نرم‌افزاری
۶۱۰) software reusability : بازکاربردپذیری نرم‌افزار
۶۱۱) software review : بازبینی نرم‌افزار
۶۱۲) software review technique : روش بازبینی نرم‌افزار
۶۱۳) software reviewer : بازبین نرم‌افزار
۶۱۴) software suite : مجموعه نرم‌افزار، نرم‌افزارگان
۶۱۵) software usability : کاربردپذیری نرم‌افزار
۶۱۶) software validation : اعتبارسنجی نرم‌افزار
۶۱۷) software verification : درستی‌سنجی نرم‌افزار
۶۱۸) software verifier : درستی‌سنج نرم‌افزار
۶۱۹) space (key) : فاصله (کلید)
۶۲۰) specification language : زبان (تعریف) مشخصات
۶۲۱) spiral model : مدل حلزونی
۶۲۲) standby : آماده به کار
۶۲۳) stop : ایست
۶۲۴) storage : ذخیره‌سازی
۶۲۵) storage device : ذخیره‌ساز
۶۲۶) store : ذخیره کردن
۶۲۷) stored : ذخیره (کلید)
۶۲۸) string : رشته
۶۲۹) supercomputer : اَبرَ رایانه
۶۳۰) supermini computer : اَبَر خُرد رایانه
۶۳۱) surfer : وبگَرد
۶۳۲) surfing, web surfing : وبگَردی
۶۳۳) synchronous learning : یادگیری همزمان
۶۳۴) syndicate : همنشری کردن
۶۳۵) syndicated : همنشر
۶۳۶) syndication : همنشری
۶۳۷) system analysis : تحلیل سامانه
۶۳۸) system analyst : تحلیلگر سامانه
۶۳۹) tab (key) : جهش (کلید)
۶۴۰) tape drive : رانه نوار، نواررانه
۶۴۱) Technology-Based Training (TBT) : آموزش فن بنیاد، آفَن
۶۴۲) tele-education : دورآموزی
۶۴۳) telework : دورکاری
۶۴۴) telework center : مرکز دورکاری
۶۴۵) template (۱) : الگو
۶۴۶) test case : آزمایه
۶۴۷) test data : داده‌های آزمایشی
۶۴۸) text format : قالب متنی
۶۴۹) text processing : متن‌پردازی
۶۵۰) text processor : متن‌پرداز
۶۵۱) text telephone : تلفن پیام‌نما
۶۵۲) thread : ریسه
۶۵۳) throughput : گذر داد
۶۵۴) tool : ابزار
۶۵۵) top-down design : طراحی بالا به پایین
۶۵۶) touch screen, touch display screen : پرده لمسی
۶۵۷) touchpad : لَتِ لمسی
۶۵۸) trackball : توپک
۶۵۹) tracked data : داده‌های ردگیری شده
۶۶۰) transferred data : داده‌های رسانده
۶۶۱) Transmission Control Protocol (TCP) : قرارداد هدایت انتقال
۶۶۲) turn off, switch off : خاموش کردن
۶۶۳) USB port : درگاهی همه گذر
۶۶۴) undo : واگَرد
۶۶۵) Uniform Resource Locator, Universal Resource Locator (URL ) : نشانی وب
۶۶۶) Universal Serial Bus (USB) : همه گذر
۶۶۷) up arrow (key) : بالابر (کلید)
۶۶۸) update (۱) : روزآمد
۶۶۹) update (۲) : روزآمد کردن
۶۷۰) updating : روزآمدسازی
۶۷۱) upgrade : ارتقا دادن
۶۷۲) upgraded : ارتقا یافته
۶۷۳) upgrading : ارتقا
۶۷۴) upper case : بالایی
۶۷۵) usable software : نرم‌افزار کاربردپذیر
۶۷۶) user : کاربَر
۶۷۷) user ID : شناسه کاربَر
۶۷۸) user interface : واسط کاربَر، میانای کاربَر
۶۷۹) user name : نام کاربَر
۶۸۰) user-friendly : کاربَرپسند
۶۸۱) User-Friendly Interface (UFI) : واسط کاربَرپسند، میانای کاربَرپسند
۶۸۲) valid software : نرم‌افزار معتبر
۶۸۳) Verification & Validation (V&V) : اعتبار و درست‌یسنجی
۶۸۴) verified software : نرم‌افزار درستی‌سنجی شده
۶۸۵) verify software : درستی‌سنجی نرم‌افزار
۶۸۶) vertical scrolling : نَوَردش عمودی
۶۸۷) view : نما
۶۸۸) viewing : نماسازی
۶۸۹) visualized data : داده‌های دیداری (سازی شده)
۶۹۰) waterfall model : مدل آبشاری
۶۹۱) web TV : وبیزیون
۶۹۲) web cam : وب‌بین
۶۹۳) web hosting : میزبانی وب
۶۹۴) web master : وب‌دار
۶۹۵) web mastering : وبداری
۶۹۶) web page : صفحه وب
۶۹۷) web site : وبگاه
۶۹۸) web-based : وب‌بنیاد
۶۹۹) Web-Based Learning (WBL) : یادگیری وب بنیاد، یادوِب
۷۰۰) web-based trainee : کارآموز وب بنیاد
۷۰۱) Web-Based Training (WBT), internet-based training : آموزش وب بنیاد، آوب
۷۰۲) webber : وب‌باز، وب‌کار
۷۰۳) webbing : وب‌بازی، وب‌کاری
۷۰۴) webcaster : وب‌پخشگر
۷۰۵) webcasting : وب‌پخش
۷۰۶) weblog : وب‌نوشت
۷۰۷) weblogger : وب‌نویس
۷۰۸) weblogging : وب‌نویسی
۷۰۹) white-box testing : آزمون در باز
۷۱۰) Wide Area Network (WAN) : شبکه گسترده
۷۱۱) window : پنجره
۷۱۲) windowing : پنجره‌بندی
۷۱۳) word processing : واژه‌پردازی
۷۱۴) word processor : واژه‌پرداز
۷۱۵) workstation : ایستگاه کار
۷۱۶) World Wide Web (WWW) : جهان وب

علی مهرامی

منبع : دوماهنامه گزارش کامپیوتر