هند به مرداب جنگ افغانستان کشیده می‌شود

در حمله انتحاری هفته گذشته که خودروی بمب‌گذاری شده‌ای به سفارت هند در کابل - پایتخت افغانستان - کوبیده شد نه تنها منجر به کشته شدن ۴۱ تن و مجروح شدن بیش از ۱۴۰ نفر دیگر شد، بلکه پیام قاطعی را به دهلی نو فرستاد مبنی براینکه حـضور و افزایش نفوذ آن در افغانستان از طریق اجرای پروژه‌های بازسازی اکنون در خط آتش قرار دارد. از جمله کشته شــدگــان بــمـب‌گـذاری، ۴ هـنـدی بـودنـد کـه ۲ تن ازآنها از دیپلمات‌های سفارت هند و ۲ تن دیگر از نگهبانان سفارتخانه بودند. گفته می‌شود این حمله از جمله مرگبارترین حملا‌ت در کابل از زمان سرنگونی طالبان در سال ۲۰۰۱ به شمارمیآید. سفارتخانه هند در نزدیکی وزارت کشور افغانستان در بخش پرازدحام کابل واقع شده است. منابع اطلا‌عاتی پیشتر در مورد حمله به این سفارتخانه هشدار داده بودند و تدابیر امنیتی پس از آن افزایش یافت. اما با این وجود، بمب‌گذار انتحاری توانست با خودروی بمب‌گذاری شده، خود را تا دروازه سفارتخانه نزدیک کند. این حمله زمانی رخ داد که خشونت‌ها در افغانستان از جمله کابل تشدید شده است. تعداد بیشتری از نیروهای آمریکایی وسازمان پیمان آتلا‌نتیک شمالی (ناتو) در ماه ژوئن در افغانستان نسبت به ماههای قبلی جان خود را از دست داده‌اند.
در جریان این ماه، ۴۵ سرباز ازجمله ۲۷ آمریکایی،‌۱۳ انگلیسی،‌ ۲کانادایی ، ‌یک لهستانی، یک رومانیایی و یک مجارستانی کشته شدند که نشان از افزایش بی سابقه تلفا‌ت نیروهای ائتلا‌ف در افغانستان نسبت به عراق دارد. در ۲۷ آوریل شبه نظامیان در جریان مراسم سالا‌نه رژه نظامی در کابل به روی حامد کرزای رئیس جمهور افغانستان آتش گشودند که طی آن یک نماینده و ۲ افغانی کشته شدند. ماه گذشته هم طالبان با یورش به زندانی در ولا‌یت قندهار صدها زندانی را آزاد کرد. طالبان با انتشار بیانیه‌ای مسئولیت حمله انتحاری هفته گذشته به سفارت هند در کابل را رد کرده است اما معدود افرادی در هند یا افغانستان عدم دخالت طالبان در این حمله را می‌پذیرند. طالبان معمولا‌ مسئولیت حملا‌ت علیه نیروهای بین‌المللی و یا افغان را برعهده می‌گیرد و زمانی که حملا‌ت مربوط به کشته شدن غیرنظامیان افغان است ارتباط خود را تکذیب می‌کند. اکثرکشته شدگان در بمب‌ گذاری روز دوشنبه گذشته غیرنظامیان افغان بودندکه اکثر آنها برای دریافت ویزای سفر به هند مقابل سفارتخانه صف کشیده بودند. کارشناسان هندی می‌ گویند: انگشت اتهام به سمت طالبان وحامیان آن در آژانس اطلا‌عاتی پاکستان نشانه می رود و آنها مسئول حملا‌ت علیه سفارتخانه هند هستند. این نظر در کابل هم طرفدارانی دارد. به طوری که وزارت کشور افغانستان گفته است این حمله با هماهنگی و مشورت یک سرویس اطلا‌عاتی فعال در منطقه - اشاره به آژانس اطلا‌عاتی پاکستان- انجام گرفت. کرزای نیز گفته است بمب‌گذاری فوق اقدام دشمنان روابط دوستانه افغانستان - هند (پاکستان) است.
این درحالی است که یوسف رضا گیلا‌نی نخست ‌وزیر پاکستان بلا‌فاصله چنین اتهاماتی را رد کرد و گفت پاکستان به یک افغانستان با ثبات نیاز دارد. هند و پاکستان این روزها از روابط نزدیکی برخوردارند. این مسئله همسایه و دشمن قدیمی آنها یعنی پاکستان را آزار می‌دهد، هند و پاکستان هر دو برای نفوذ در افغانستان به مدت چندین دهه با یکدیگر در رقابت هستند. در دهه ۱۹۹۰ پاکستان که از دولت طالبان در افغانستان حمایت می‌کرد نفوذ خود را به بالا‌ترین حد در این کشور رساند. سرانجام پس از سرنگونی طالبان، هند که از ائتلا‌ف بین‌المللی ضد طالبان حمایت می‌کرد، اکنون نفوذ خود را در کابل ارتقا داده است.در شرایطی که دوستان قدیمی هند در ائتلاف آتلانتیک شمالی (ناتو) در راس قدرت در افغانستان هستند و در عین حال کرزای که تحصیلات خود را در هند گـذرانـده است، اکنون رئیس‌جمهور افغانستان است، نفوذ دهلی نو ظرف سال‌های اخیر به شدت افزایش داشته است. هند ۷۵۰ میلیون دلار برای بازسازی افغانستان متعهد شده است که پس از ایالات متحده امریکا، انگلیس، ژاپن و آلمان، پنجمین کشور کمک‌کننده مالی به افغانستان به شمار میآید. این اقدام، هند را در میان بازیگران بزرگ در این کشور (افغانستان) قرار می‌دهد. هند در عین حال در سلسله پروژه‌هایی از ارسال کمک غذایی به کودکان افغان گرفته تا بهبود زیرساخت‌های این کشور در افغانستان حضور دارد.این کشور درحال ساخت جاده زرنج- دل آرام به طول ۲۱۸ کیلومتر، پارلمان افغانستان و یک خط انتقال برق به این کشور است. هند در عین حال درحال تعمیر سدی در ولایت هرات در غرب افغانستان به ارزش ۳/۱۰۹ میلیون دلار و برقراری خطوط تلفنی ۱۱ ولایت افغانستان به کابل است.
هند همچنین صدها اتوبوس و مینی‌بوس را در اختیار افغانستان گذاشته است و صدها افغانی نیز از بورسیه برای تحصیل در هند برخوردار شده‌اند. دهلی نو در عین حال کمک‌های روزانه غذایی را در قالب ارسال بیسکویت به ۴/۱ میلیون دانشآموز افغانی صادر می‌کند. احمد راشد یک کارشناس گفته است: استراتژی بازسازی هند در افغانستان با هدف جلب نظر همه بخش‌های افغانستان است که هند را در نظر افغان‌ها مهم جلوه خواهد داد و نفع سیاسی برای دهلی نو به همراه خواهد داشت که در نتیجه نفوذ پاکستان را کاهش می‌دهد. نقش هند در بازسازی جاده‌ها، دسترسی آن به افغانستان و آسیای میانه را بهبود می‌بخشد. تقریبا ۳ تا ۴ هزار هندی درحال کار بر روی پروژه‌های بازسازی در سراسر افغانستان هستند. پاکستان که از عبور هند از خاک خود به افغانستان ممانعت می‌کند، نسبت به ساخت جاده‌ای که هند را به افغانستان متصل می‌کند، نگران است.
هند معتقد است که آژانس اطلاعاتی پاکستان از طالبان برای ضربه زدن به فعالیت دهلی نو در افغانستان استفاده می‌کند. پروژه‌های جاده سازی هند (به ویژه پروژه زرنج- دلآرام) بارها مورد حملات طالبان واقع شده است که آخرین مورد در ماه آوریل و یک حمله انتحاری بود که منجر به کشته شدن ۷ تن از جمله ۴ هندی شد. حضور هند در افغانستان به عنوان کشوری قلمداد می‌شود که درصدد تغییر وضعیت زندگی روزانه افغان هاست تا اینکه بخواهد به دنبال گسترش روابط تجاری خود باشد. هند به عنوان کشوری در افغانستان نگریسته می‌شود که به دنبال دموکراسی است. پاکستان تمام تلاش خود را برای محدود کردن نفوذ هند به کار گرفته است. این کشور مانع از حضور نیروهای هندی در افغانستان شده، اما برخلاف انتظارات اسلامآباد، این مسئله به نفع هند تمام شده است. نگرانی پاکستان از حضور هند در افغانستان به اندازه‌ای است که این کشور مخالفت‌های شدیدی را با تاسیس کنسولگری هند در ولایت‌های قندهار و جلالآباد ابراز داشته است. اسلام آباد، دهلی نو را به استفاده از این کنسولگری‌ها در مرز با پاکستان برای حمایت از فعالیت‌های تروریستی در داخل این کشور متهم می‌کند. کنسولگری هند در جلال آباد بارها مورد حملات قرار گرفته است. حمله دوشنبه گذشته علیه سفارت هند در کابل اولین مورد از زمان سقوط رژیم طالبان به شمار میآمد. طی چند سال اخیر آژانس اطلا‌عاتی پاکستان و عوامل آن در طالبان به دنبال قطع نفوذ هند در افغانستان از طریق ارعاب و حملا‌ت علیه مهندسان هندی و کارکنان ساختمانی این کشور تلا‌ش کرده‌اند. اکنون با حمله علیه سفارتخانه هند، آنها نشان داده‌اند که در حال تشدید مبارزات علیه هند هستند. این امر منجر به تشدید تنش‌ها و افزایش حملا‌ت تروریستی نه تنها علیه حضور هند در افغانستان بلکه علیه سیاست دهلی‌نو در قبال افغانستان می‌شود.
هند تاکید کرده است که چنین حملا‌تی ماموریت آن را تضعیف نمی‌کند. وزارت خارجه هند نیز اعلا‌م کرده است چنین اقدامات تروریستی، ما را از اجرای تعهداتمان در قبال دولت و مردم افغانستان باز نمی‌دارد. درخواست‌هایی نیز در هند برای اعزام نیرو به افغانستان وجود دارد. روزنامه ایندیا اکسپرس می‌نویسد: پس از بمب‌گذاری کابل ،‌هند باید یک مسئله را بپذیرد. دهلی نو نمی‌تواند به توسعه فعالیت‌های دیپلماتیک و اقتصادی خود بدون حضور نظامی در این کشور ادامه دهد. حضور نظامی هند در افغانستان احتمالا‌ نقش این کشور را افزایش و آن را به عنوان یک کشور قدرتمند در منطقه نشان می‌دهد. اما باید گفت که جنگ در افغانستان، هند را به سمت مرداب افغانستان سوق خواهد داد. شاید این همان چیزی باشد که آژانس اطلا‌عاتی پاکستان به هنگام حمله به سفارت هند به دنبال آن بود.

منبع : روزنامه آفتاب یزد