تاریخ نوین عراق

نویسنده : مار - فب
مترجم : عباسپور - محمد
ویراستار : توکلی‌طبسی - اسدالله
محل نشر : مشهد
تاریخ نشر : ۱۳۸۱/۰۴/۰۵
رده دیویی : ۹۵۶.۷۰۴
قطع : وزیری
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۵۲۸
نوع اثر : ترجمه
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۴۴۴-۳۴۰-۳

بررسی تاریخ معاصر عراق از زمان تشکیل پایه‌های اصلی آن به سال 1920میلادی تا اندکی پس از آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران, موضوع اصلی کتاب است که بر اساس اسناد, مدارک منابع ومصاحبه‌های متعدد بازگو می‌شود .کتاب از ده فصل تشکیل شده است .فصل اول نگاهی است گذرا به تاریخچه جغرافیایی, اقتصادی و سیاسی این کشور که طی آن مردم عراق به سه گروه عمده شیعیان, سنی‌ها و کردها تقسیم گردیده و موقعیت اجتماعی, سیاسی و اقتصادی هر یک بازگو شده است . بخشی از این فصل به ذکر تاریخ بین‌النهرین باستان و آیین سومری و سهم این آیین در تمدن بشر و سپس تاثیرپذیری آن از تمدن اسلام پس از فتوحات اسلامی در قرن هفتم و نیز تسلط عثمانی‌ها بر این منطقه اختصاص دارد .دوران قیمومیت بریتانیا ( 32ـ 1920) و تاثیرات آن بر عراق و پایان یافتن این دوره در سال 1930است که در فصل دوم آمده است .در فصل سوم به دوران بی ثباتی پس از قیمومیت ( 1945ـ 1932م (.حوادثی چند اشاره می‌شود ;مانند :مرگ فیصل, شورش‌های قبیله‌ای, کودتای بکر صدقی, کودتای رشید عالی و اشغال دوباره عراق از سوی انگلیس .در فصل چهارم از به قدرت رسیدن نایب السلطنه و مسائلی که در دوران او رخ داده نیز تحولات اجتماعی و اقتصادی آن دوره بحث می‌شود .در فصل پنجم از اقدامات توسعه و الویت‌های برنامه‌های اقتصادی آن در دوران نایب السلطنه صحبت شده که عبارت اند از :کشاورزی, حمل و نقل و ارتباط .آمار و ارقامی در زمینه‌های کشاورزی, صنعت, خدمات و مانند آن که سهم هر یک از گروه‌های جامعه, یعنی شیعیان, سنی‌ها و کردها در آن مشخص شده است .در فصل‌های ششم و هفتم نویسنده, علاوه بر شرح به قدرت رسیدن قاسم در سال 1958و ذکر اختلاف بین قاسم و عارف و رقابت بین گروه‌های مختلف (کمونیست‌ها, شیعیان, کردها و (...برای کسب قدرت, کودتای ملی گراهای عرب و پایان حکومت قاسم در سال 1963و به قدرت رسیدن عبدالسلام عارف را بررسی می‌کند فصل‌های هشتم ونهم به حاکمیت حزب بعث و مشکلاتی که این حکومت با آن مواجه شد (مثل کردها, شیعیان, حزب کمونیست و لیبرال‌ها) و تحولات اقتصادی و اجتماعی این دوره اختصاص یافته است .جنگ ایران و عراق, دلایل آن و تاثیراتش بر اقتصاد و سیاست عراق تا سال 1984موضوعات فصل آخر کتاب است .کتاب شناسی در انتهای کتاب آمده است .لازم به ذکر است که نویسنده کتاب, استادیار گروه تاریخ دانشگاه 'تنسی 'شهر 'ناکس ویل 'در آمریکا است که چندین سال, قبل و بعد از انقلاب 1958, در عراق زندگی کرده, از نزدیک شاهد حوادثی بوده و به اسناد و منابعی دسترسی داشته است .