خرافه‌پرستی در فوتبال

”آدریان موتو“ مهاجم تیم ملی فوتبال رومانی و باشگاه یوونتوس عقیده دارد که ”هیچ دشنامی روی من اثر نمی‌کند، چون زیر پوشم را برعکس می‌پوشم“ در اغلب فرهنگ‌ها و البته در بیشتر رشته‌های ورزشی، چنین عقایدی که قدرت حفاظت‌کننده یک زیرپوش را باور دارد، شاید مضحک به‌نظر برسد، اما نه در فوتبال ”بازی زیبا“ شاید پیشرفت بسیار زیادی کرده باشد، اما هواداران و اعضاء این خانواده هنوز هم به شدت معتقد به تعبیرهای خرافی هستند. این علایم و عقاید چه طبیعی، مذهبی، طالع‌بینی یا ... باشد، هیچ‌یک از بازیکنان، سرمربیان و هواداران ۳۲ تیم راه یافته به رقابت‌های جام جهانی ۲۰۰۶ بدون همراه داشتن نوعی از اشیاء یا دست‌نوشته‌هائی از این دست، وارد آلمان نخواهند شد.
● ۱۳ خوش‌یمن برای زاگالو
شاید آفریقا را بتوان مهد ظهور بیشترین خرافه‌پرستی دانست، جائی‌که جادوگران برای درمان آسیب‌دیدگی بازیکنان استخدام می‌شوند، اما هر کسی که عقیده دارد اینها فقط مختص فوتبال و یک قاره است و بس، باید در افکار خود تجدیدنظر کنند.
همین هفته گذشته بود که رائول ستاره تیم ملی اسپانیا، با تی‌شرت زرد رنگ سر تمرین حاضر شد و صدای ”لوییز آراگونز“ سرمربی تیم که معتقد است زرد بدشانسی می‌آورد، به هوا رفت.
حتی تیم برزیل که علی‌رغم رنگ زرد پیراهن خود، موفق‌ترین تیم تاریخ فوتبال جهان است، خرافه‌های خاص خود را دارد.
یکی از مشهورترین موارد، اعتقاد عمیق ”ماریو زاگالو“ به عدد ۱۳ است.
وی می‌گوید: ”به خاطر همسرم که آنتونی مقدس روز ۱۳ ژوئیه را عبادت می‌کند، شماره ۱۳ را برای پیراهنم انتخاب کردم“.
زاگالو که برای هفتمین بار به‌عنوان سرپرست فنی تیم ملی فوتبال برزیل عازم رقابت‌های جام جهانی است، اعتقاد دارد قهرمانی برای تیم کشورش تضمین شده است.
● دلیل این اطمینان‌خاطر چیست؟
خیلی ساده است. برای اینکه نام سرمربی تیم، کارلوس آلبرتو، مرکب از ۱۳ حرف است و البته درست حدس زدید؛ ”اولین مسابقه برزیل در رقابت‌های امسال روز ۱۳ ژوئن مقابل کرواسی است“.
شاید دلایلی برای این اعتقادات وجود دارد چون هر چه باشد، کارلوس بیلاردو سرمربی تیم قهرمان آرژانتین در جام جهانی نیز به کراوات خوش‌یمنش در سال‌های ۱۹۹۰ و ۱۹۸۶ اعتقاد داشت و قبل از اولین مسابقه تیمش در مکزیک، خمیردندان یکی از بازیکنان را امانت گرفت و این کار را تا پایان جام ادامه داد. ”جیووانی تراپاتونی“ سرمربی سابق تیم ایتالیا به چیزهائی مهم‌تر از کراوات، خمیردندان یا اعداد اعتقاد دارد و همیشه در حال پاشیدن آب مقدس یک بطری که خواهر راهبه‌اش برایش فراهم می‌کند، دیده شده است. این عمل سر و صدای زیادی در ایتالیا به پا کرد اما هیچ‌وقت به گرد پای ”ریموند دومه‌نش“ سرمربی کنونی تیم فرانسه هم نمی‌رسد. او پیش از انتخاب بازیکنان تیمش، طالع بازیکنان را بررسی می‌کند و این رفتار جنجال بزرگی در رسانه‌های جمعی این کشور به پا کرده است. برخی بازیکنان شاخص مثل ”روبرت پیرس“ قربانی‌های بزرگ همین اعتقاد هستند که به گفته دومه‌نش ستاره‌شان با هم تضاد دارد.
یوهان میکود بازیکن فرانسوی باشگاه وردربرمن آلمان، یکی از دلایل کنار گذاشتن خود از فهرست بازیکنان تیم رانسه برای جام جهانی ۲۰۰۶ را ستاره بختش می‌داند و می‌گوید: ”دومه‌نش در تیم زیر ۲۱ سال سرمربی من بود، اما سوای این، هیچ تماسی با من نگرفته. شاید چون نشانه ستاره من ”لئو“ است، مرا انتخاب نکرده. بازیکنان زیادی مثل من در تیم فرانسه هستند“.
با وجود اشارات و تعلیمات چنین سرمربیانی، هیچ عجیب نیست که تاریخ رقابت‌های جام جهانی سرشار از بازیکنان موهوم‌پرست باشد. تقریباً همه هواداران فوتبال به خاطر دارند که ”لوران بلان“ قبل از هر مسابقه در جام جهانی، ۱۹۹۸ سر تاس فابین بارتز دروازه‌بان تیم را می‌بوسید، اما فقط او نیست که چنین عیده‌ای دارد.
در جام جهانی ۱۹۶۶ ”نائی اسنایلز“ عضو تیم انگلستان اصرار داشت که همیشه سینه، دست و صورت خود را با روغن زیتون چرب کند و هم‌تیمی‌اش جکی چالتون در آخرین دقیقه باید دکمه سر دست‌هایش را عوض می‌کرد و امکان نداشت تمرین را بدون گل زدن ترک کند.
گری‌لینه‌کر انگلیسی که برنده کفش طلائی جام جهانی ۱۹۸۶ شد، کلکسیون عادت‌های خرافی بود: ”هرگز عادت نداشتم در تمرینات به سمت دروازه شوت بزنم چون نمی‌خواستم گل‌ها را هدر بدهم. می‌خواستم آنها را بارای مسابقه نگه دارم. اگر در نیمه نخست یک مسابقه گل نمی‌زدم، حتماً در نیمه دوم پیراهنم را عوض می‌کردم ولی اگر گل زده بودم همان را می‌پوشیدم. اگر هر وقت دچار بدشانسی می‌شدم، موهایم را کوتاه می‌کردم“. جان تری بازیکن انگلیسی اعتراف می‌کند که به شدت خرافاتی است و می‌گوید: ”من باید همیشه روی صندلی خودم در اتوبوس تیم بنشینم، ساق پایم را ۳ دور چسب بزنم و هنگام رانندگی قبل از مسابقه، به Usher CD گوش کنم“. برخی از افراد خرافه‌پرست عجیب‌تر از بقیه هستند و باید خدا را شکر کنیم که مثلاً ”سرجیو گویکوچا“ دیگر دروازه‌بان تیم آرژانتین نیست. او که اتفاقاً دروازه‌بان بسیار مشهور و موفقی بود، قبل از گرفتن زدن ضربات پنالتی عادت داشت در زمین فوتبال ادرار کند.
● این موهومات و خرافه‌ها چقدر مؤثر هستند؟
با این همه بازیکن و ستاره‌ای که امسال در رقابت‌های جام جهانی شرکت می‌کنند، بسیاری از آنان ناکام خواهند ماند و جادوهایشان بی‌اثر می‌شود، اما آیا خرافات کاری با منطق دارد؟

منبع : روزنامه ابرار ورزشی