رئیس جمهوری با وجدانی که خود را کشت

روز شنبه ۲۳ می خبرگزاری های مهم جهان خبر خودکشی "روه هو میون" رئیس جمهوری سابق کره جنوبی را مخابره کردند که گویا زیر فشار اتهام فساد مالی خانواده خود انجام گرفته بود. وی که در سال های گذشته با اتخاذ سیاست تنش زدائی در شبه جزیره کره و اصلاح نظام اقتصادی، که در طی ده ی گذشته تحت تاثیر الگوی اقتصاد چین در حاشیه قرار گرفته بود، موفق گردید تا حدود زیادی حوزه سیاسی و اقتصادی این کشور را در مسیر درست قرار دهد. دولت روه در مدت زمامداری خود توانست تعامل مثبت با همسایه شمالی خود را جهت رسیدن به حداقل توافقات سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی برقرار کرده و مناسبات بین دو کشور را از حالت جنگ سرد خارج کند. بدون شک توافقات کنفرانس شش جانبه و برچیدن برج خنک کننده ی نیروگاه هسته یی "یونگ بیون" که در طی دیپلماسی لاک پشتی "کریستوفر هیل" مسئول سابق پرونده ی هسته کره شمالی در وزارت امور خارجه آمریکا به دست آمد، بیش از هر چیز مدیون سیاست های آشتی جویانه روه هو میون بوده است. چنانچه هم اینک به جهت سیاست های افراطی و راست روانه ی "لی میونگ باک" رئیس جمهوری جدید کره جنوبی تمام دستاوردهای مثبت دوره ی روه در معرض تهدید و آسیب قرار گرفته است و دوباره حالت تنش و جنگ سرد بین دو کشور جنوبی – شمالی برقرار شده است. آقای روه هو میون که با شعار مبارزه با فساد و برقراری دولت پاکیزه به میدان رقابت های ریاست جمهوری پای گذاشته بود و دولت نسبتا پایداری را در کره جنوبی برقرار کرد در پایان در چنبره ی سواستفاده های مالی خانواده خود که گفته می شود چیزی معادل شش میلیون دلار بوده است گرفتار آمد و بر سر همین نقض قانون و منافع ملی توسط اطرافیان خویش جان فدا کرد. به گزارش جبرگزاری بونگهوا ظاهرا فشارهای روحی و عمومی بر آقای روه تا به آن اندازه وی را متاثر کرده بود که روز شنبه با آگاهی کامل در کوهپیمائی صبحگاهی خود، این تصمیم را عملی می کند. احتمالا در کشور زادگاه وی و بسیاری از نقاط جهان در تحلیل اقدام به خودکشی رئیس جمهوری کره جنوبی و سواستفاده مالی خانواده روه از قدرت به موارد زیادی اشاره می شود ولی آنچه حداقل در خاورمیانه می بایست مدنظر قرار گیرد عذاب وجدان یک رئیس جمهوری جهت سواستفاده ی خانواده خود از قدرت خواهد بود. از سوی دیگر سقف اتهام سواستفاده مالی خانواده روه گفته می شود به میزان شش میلیون دلار بوده است که وقتی این مقدار با سواستفاده های میلیاردی از سوی رهبران خاورمیانه یی حتی در سطح مدیران میانی مقایسه می شود، بیشتر به مردم کره باید غبطه خورد.
در بستر سیستم قانون گرای امروز جهان که گویا موج های آن هنوز به خاورمیانه نرسیده است، سواستفاده از موقعیت دولتی گناه نابخشودنی تلقی می شود. برای روه هو میون که خود از اتهام سواستفاده مالی مبرا بوده است، همین که وابستگان و خانواده اش از موقعیت وی برای تخلفات مالی استفاده کرده اند، عرصه آن چنان بر او تنگ آمده بود که برای عذرخواهی از مردم کشورش، مرگ را انتخاب کرد. وی در یادداشت کوتاهی خطاب به خانواده اش زندگی را سخت توصیف کرده و از اینکه باعث "رنج خیلی ها" شده است، عذرخواهی می کند. به گزارش یونهاپ روه در این یادداشت می نویسد "خیلی ناراحت نباشید، آیا زندگی و مرگ نیز بخشی از طبیعت نیست؟ برایم افسوس نخورید. خواهش می کنم پیکرم را بسوزانید. لطفا سنگ قبری کوچک در نزدیکی خانه بگذارید. مدت درازی در این باره فکر کرده ام". چنین مرگ تراژیکی برای یک رئیس جمهوری هر چند که می تواند یک پایان غم انگیزباشد اما درس بزرگی برای دیگران خواهد بود تا حوزه قدرت را حیاط خلوت شخصی خود نپنداشته و هم چنین، ملتی نیز نسبت به رای خود بیشتر تامل کند. این در حالی است که در خاورمیانه که امروز بحث انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در ایران، افغانستان و لبنان در شرف انجام است فساد مالی رهبران و مدیران در سطح میلیاردی یک امر بسیار عادی می باشد چنانچه وزیری در کسوت ساده زیستی معادل بین ۱۶۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار ثروت اندوخته است و برادر یک رئیس جمهور شناخته ترین قاچاقچی مواد مخدر در کشور خویش می باشد. یکی بر سر کوه "بونگهوا" برای عذرخواهی از مردم جان می بازد، یکی در دامنه های کوه "هندوکش" بر کاروان های مواد مخدرخود نظارت می کند و آن دیگری در کناره ی کوه "سهند و سبلان" سوپاپ نفت را برای ثروت اندوزی انتخاب می کند یا هم چشم با دماوند حتی گم شدن یک میلیارد دلار از خزانه ملی که در تفریغ بودجه سال قبل توسط دیوان محاسبات همان نظام حاکم رسما اعلام می شود را به ریشخند می گیرد. وقتی به ارقام سواستفاده های مالی کارگزاران دولتی در کره جنوبی و مقایسه ی آن با کشورهای خاورمیانه یی توجه شود، اگر مردم این سرزمین ها آرزو کنند که "روح" روه هو میون در "کالبد" رهبرانشان حلول کند، هر چند که شایسته است ولی شاید فعلا آرزوی دست نیافتنی و رویائی در خواب به حساب آید. در خاورمیانه هیچ مقام مهم دولتی برای سواستفاده های مالی و حیف و میل اموال عمومی عذاب وجدان نمی گیرد که حتی این موضوع را سکوی پرش به حوزه ی سیاست و رسیدن به قله های قدرت هم تلقی می کنند.
آقای روه در حالی که هیچ اتهام مستقیمی در خصوص سواستفاده مالی به وی وارد نشده بود ولی به جهت ایجاد این بستر برای خویشاوندان خود زندگی را سخت می بیند و زیر فشار افکارعمومی در یادداشت خود به مردم معترض حق می دهد و در شرایطی که به سوی مرگ می رود فراموش نمی کند که باید از آنان عذرخواهی کند. در اینجا بحث کسب قدرت در محیط نسبتا دمکراتیک در بستر سکولار کره جنوبی با محیط متصلب و غیردمکراتیک در بستر نسبتا قومی – مذهبی خاورمیانه مطرح است که تمام ابعاد زیست انسانی را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در بستر سکولار جهت کنترل جامعه و فرد به اجبار قانون و تعهد نسبت به آن بر حوزه سیاست، اقتصاد، امنیت و فرهنگ، خود را تحمیل می کند ولی در یک بستر قومی – مذهبی و غیر سکولار افعال تکلیفی مبهم و در بهترین شکل خود مبتنی بر گزاره های اخلاقی و سنت های ماقبل مدرنیته، از قدرت تعریف متفاوتی را ارائه می کند. مسیر توسعه و رشد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هر ساختار ملی ارتباط مستقیم و غیرانکاری با تعهد رهبران سیاسی با قوانین حاکم بر کشور خواهد داشت و هر گونه تخطی و تخلف از این مسیر می تواند بستر سقوط و فروپاشی سیاسی – اجتماعی را موجب شود. وجود مطبوعات و رسانه های گروهی آزاد در کنار مشارکت اجتماعی در تعیین سرنوشت خود در وضعیت استقرار یک حاکمیت دمکراتیک سنگ بنای یک جامعه انسانی و توسعه گرا خواهد بود. بدون شک ثروت های ملی و عمومی تیول هیچ صاحب منصبی نیست تا هر گونه که اراده کند نسبت به هزینه کردن و برداشت از آن اقدام کند. روز شنبه رئیس جمهوری سابق کره جنوبی در شرق آسیا خود را برای ایراد اتهام سواستفاده ی شش میلیون دلاری وابستگان خویش کشت در حالی که در غرب همین قاره از افغانستان تا لبنان، از ایران تا مصر، از امارات متحده عربی تا عربستان، دولتمردان بی شماری وجود دارند که خزانه ملی را به عنوان یک جیب شخصی یا گروهی به حساب آورده و هر گونه دخل و تصرفی را در آن مجاز میشمارند.

اردشیر زارعی قنواتی

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی فرهنگ توسعه